ΣΥΝΤΑΓΜΑ
ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ
*
ΠΟΡΕΙΑ
ΑΘΗΝΑ, 1977
Το βιβλίο τούτο φωτοστοιχειοθετήθηκε για λογαριασμό των εκδόσεων «ΠΟΡΕΙΑ» το Μάη του 1977 στο «ΦΩΤΟΓΡΑΜΜΑ» ΕΠΕ Κεραμεικοΰ 23, τηλ. 5245846
Μεταφράστηκε από επιτροπή:
© για την ελληνική μετάφραση: Εκδόσεις «ΠΟΡΕΙΑ», Σόλωνος 77, τηλ. 3631622
Εισαγωγή
Ο αλβανικός λαός έχει ανοίξει το δρόμο της ιστορίας με το σπαθί στο χέρι. Σε σύγκρουση με τους εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς, υπεράσπισε την ύπαρξή του σα λαός και σαν έθνος, αγωνίστηκε για τη λευτεριά και την εθνική ανεξαρτησία, για τη γη και τη μητρική γλώσσα, για το ψωμί και την κοινωνική δικαιοσύνη. Ύστερα από δουλεία αιώνων κατάχτησε την πρώτη μεγάλη νίκη με την ίδρυση του ανεξάρτητου εθνικού κράτους στις 28 του Νοέμβρη 1912.
Το εθνικό, δημοκρατικό και επαναστατικό κίνημα πήρε ορμή και νέο περιεχόμενο με το θρίαμβο της Μεγάλης Σοσιαλιστικής Οκτωβριανής Επανάστασης και με τη διάδοση των κομμουνιστικών ιδεών, που σημείωσαν αποφασιστική καμπή και για τις τύχες του αλβανικού λαού.
Στη βαριά κατάσταση της φασιστικής και της ναζιστικής κατοχής, προδομένος από τις κυρίαρχες τάξεις, ο αλβανικός λαός, κάτω από την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Αλβανίας (σήμερα Κόμμα Εργασίας), ξεσηκώθηκε και, συσπειρωμένος στο Εθνικοαπελευθερωτικό Μέτωπο, με το όπλο στο χέρι ρίχτηκε στο μεγαλύτερο αγώνα της ιστορίας του για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση. Στη φωτιά του αγώνα για λευτεριά, πάνω στα ερείπια της παλιάς εξουσίας γεννήθηκε το νέο αλβανικό λαϊκοδημοκρατικό κράτος, σα μορφή της διχτατορίας του προλεταριάτου. Στις 29 του Νοέμβρη 1944 η Αλβανία κέρδισε την πραγματική ανεξαρτησία και ο αλβανικός λαός πήρε στα χέρια τις τύχες του. Θριάμβευσε η λαϊκή επανάσταση και άνοιξε μια νέα εποχή, η εποχή του σοσιαλισμού.
Στις συνθήκες της λαϊκής εξουσίας, κάτω από την καθοδήγηση του Κόμματος της εργατικής τάξης, πραγματοποιήθηκαν μεγάλες οικονομικοκοινωνικές αλλαγές, που διατυπώθηκαν στο πρώτο Σύνταγμα του σοσιαλιστικού αλβανικού κράτους. Δόθηκε τέλος στην κυριαρχία του ξένου κεφαλαίου και στην καταλήστευση του πλούτου της χώρας. Οι καπιταλιστές και οι τσιφλικάδες απαλλοτριώθηκαν και τα κυριότερα μέσα της παραγωγής πέρασαν στα χέρια του λαού. Άνοιξε ο δρόμος για τη σοσιαλιστική εκβιομηχάνιση της χώρας. Η Αγροτική μεταρρύθμιση έδωσε τη γη σε κείνον που τη δουλεύει και η κολεκτιβοποίηση της γεωργίας έμπασε το χωριό στο δρόμο του σοσιαλισμού.
Τη θέση της ατομικής ιδιοκτησίας και της πολύμορφης οικονομίας την κατέλαβε η κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και το ενιαίο σύστημα της σοσιαλιστικής οικονομίας στην πόλη και το χωριό. Εξαλείφτηκαν οι εκμεταλλεύτριες τάξεις και η εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο. Όλη η κοινωνική ανάπτυξη γίνεται συνειδητά, με σχέδιο και προς το συμφέρον του λαού.
Στη σοσιαλιστική Αλβανία η εργατική τάξη είναι η ηγετική τάξη του κράτους και της κοινωνίας. Νέες σχέσεις αμοιβαίας βοήθειας και συνεργασίας εγκαθιδρύθηκαν ανάμεσα στις δύο φίλες τάξεις της κοινωνίας μας, την εργατική τάξη και τη συνεταιριστική αγροτιά, καθώς και με το στρώμα της λαϊκής διανόησης. Η ελεύθερη εργασία των ελεύθερων ανθρώπων απόβηκε ο αποφασιστικός παράγοντας άνθισης της σοσιαλιστικής πατρίδας, ανόδου της γενικής ευημερίας και της ευημερίας του καθενός. Η Αλβανία ξεπέρασε τη μακραίωνη καθυστέρηση και μετατράπηκε σε χώρα με προοδευμένη βιομηχανία και γεωργία.
Αποδεσμεύτηκαν οι ζωντανές δυνάμεις του λαού και ξέσπασε η αστείρευτη δημιουργική ενεργητικότητά του. Η Αλβανίδα στο αδιάκοπο προτσές της επανάστασης κέρδισε την ισότητα σ' όλους τους τομείς, απόβηκε μεγάλη κοινωνική δύναμη και βαδίζει προς την πλέρια χειραφέτησή της. Η παιδεία και η κουλτούρα έγιναν χτήμα των πλατιών λαϊκών μαζών και η επιστήμη και οι γνώσεις τέθηκαν στην υπηρεσία της κοινωνίας. Γκρεμίστηκαν οι βάσεις του θρησκευτικού σκοταδισμού. Η ηθική φυσιογνωμία του εργαζόμενου ανθρώπου, η συνείδηση και η κοσμοαντίληψή του διαπλάσσονται με βάση την προλεταριακή ιδεολογία, η οποία είναι η κυρίαρχη ιδεολογία.
Ο σοσιαλισμός έδειξε όλη την υπεροχή του πάνω στο παλιό εκμεταλλευτικό καθεστώς.
Η Αλβανία έχει μπει στο στάδιο της ολοκληρωτικής οικοδόμησης της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Οι μεγάλες ιστορικές αλλαγές δημιούργησαν νέες συνθήκες για τη συνεχή ανάπτυξη της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Η διεξαγωγή της πάλης των τάξεων σε όφελος του σοσιαλισμού, το συνεχές δυνάμωμα του κράτους της διχτατορίας του προλεταριάτου και το βάθεμα της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και η τελειοποίηση των σοσιαλιστικών σχέσεων στην παραγωγή, η αδιάκοπη άνοδος της ευημερίας των εργαζόμενων μαζών, το βαθμιαίο στένεμα των διακρίσεων μεταξύ της βιομηχανίας και της γεωργίας, της πόλης και του χωριού, της πνευματικής εργασίας και της χειρωνακτικής εργασίας, η αναγνώριση της προσωπικότητας του ανθρώπου μέσα στη σοσιαλιστική συλλογικότητα, η κατάχτηση της σύγχρονης τεχνικής και επιστήμης, η συνεχής επαναστατικοποίηση όλης της ζωής της χώρας, είναι οι πλατιοί δρόμοι διαμέσου των οποίων δυναμώνει και βαδίζει προς τα μπρος η σοσιαλιστική κοινωνία.
Ο αλβανικός λαός είναι αποφασισμένος να υπερασπίσει από κάθε εχθρό την εθνική ανεξαρτησία, τη λαϊκή εξουσία και τις σοσιαλιστικές καταχτήσεις του. Η σοσιαλιστική Αλβανία είναι πάντα δραστήριος παράγοντας στην πάλη για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση, για την ειρήνη, τη λευτεριά και τα δικαιώματα όλων των λαών ενάντια στον ιμπεριαλισμό, την αντίδραση και το ρεβιζιονισμό. Στην εξωτερική της πολιτική καθοδηγείται από τα μεγάλα ιδανικά του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού και παλεύει για το θρίαμβό τους παντού στον κόσμο.
Ο αλβανικός λαός βρήκε και βρίσκει συνεχή έμπνευση στη μεγάλη διδασκαλία του μαρξισμού - λενινισμού, κάτω από τη σημαία της οποίας, ενωμένος γύρω από το Κόμμα Εργασίας και με την καθοδήγησή του, προωθεί την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας για να περάσει έπειτα βαθμιαία στην κομμουνιστική κοινωνία.
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
Α. ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ
Η Αλβανία είναι Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία.
Άρθρο 2
Η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας είναι κράτος της διχτατορίας του προλεταριάτου, που εκφράζει και υπερασπίζει τα συμφέροντα όλων των εργαζομένων.
Η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας στηρίζεται στην ενότητα του λάου γύρω από το Κόμμα Εργασίας της Αλβανίας και έχει θεμέλιο τη συμμαχία της εργατικής τάξης με τη συνεταιριστική αγροτιά κάτω από την ηγεσία της εργατικής τάξης.
Άρθρο 3
Το Κόμμα Εργασίας της Αλβανίας, πρωτοπορία της εργατικής τάξης, είναι η μόνη ηγετική πολιτική δύναμη του κράτους και της κοινωνίας.
Στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας κυρίαρχη ιδεολογία είναι ο μαρξισμός- λενινισμός. Με βάση τις αρχές του αναπτύσσεται όλο το σοσιαλιστικό κοινωνικό καθεστώς.
Άρθρο 4
Η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας διεξάγει αδιάκοπα την επανάσταση εμμένοντας στην πάλη των τάξεων και έχει σκοπό να εξασφαλίσει την τελική νίκη του σοσιαλιστικού δρόμου επί του καπιταλιστικού δρόμου, να πετύχει την πλέρια οικοδόμηση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού.
Άρθρο 5
Όλη η κρατική εξουσία στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας πηγάζει από το λαό και ανήκει σ' αυτόν.
Η εργατική τάξη, η συνεταιριστική αγροτιά και οι άλλοι εργαζόμενοι ασκούν την εξουσία μέσω των αντιπροσωπευτικών οργάνων καθώς και απ' ευθείας.
Τα αντιπροσωπευτικά όργανα είναι η Λαϊκή Βουλή και τα Λαϊκά Συμβούλια.
Κανένας άλλος, εκτός από τα όργανα που καθορίζονται ρητώς στο παρόν Σύνταγμα, δε μπορεί να ασκήσει την κυριαρχία του λαού και κάθε αρμοδιότητά του στο όνομα της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας.
Άρθρο 6
Τα αντιπροσωπευτικά όργανα διευθύνουν και ελέγχουν τη δράση όλων των άλλων κρατικών οργάνων, τα οποία είναι υπεύθυνα σ' αυτά και λογοδοτούν ενώπιόν τους.
Άρθρο 7
Τα αντιπροσωπευτικά όργανα και τα άλλα όργανα του κράτους σ' όλη την εργασία τους στηρίζονται στη δημιουργική πρωτοβουλία των εργαζόμενων μαζών, τις προσελκύουν στη διακυβέρνηση της χώρας και λογοδοτούν ενώπιόν τους.
Άρθρο 8
Τα αντιπροσωπευτικά όργανα εκλέγονται από το λαό με καθολική, ίση, άμεση και μυστική ψηφοφορία.
Οι εκλογείς έχουν το δικαίωμα να ανακαλούν οποτεδήποτε τον αντιπρόσωπό τους, όταν αυτός χάνει την πολιτική εμπιστοσύνη, όταν δεν εκπληρώνει τα καθήκοντα που του ανατέθηκαν ή όταν ενεργεί αντίθετα με το νόμο.
Η οργάνωση και ο τρόπος διεξαγωγής των εκλογών ρυθμίζονται με νόμο.
Άρθρο 9
Οι υπάλληλοι υπηρετούν το λαό και λογοδοτούν ενώπιον του, παίρνουν άμεσα μέρος στην παραγωγή και αμείβονται σε σωστό συσχετισμό με τους εργάτες και τους συνεταιριστές, για να μη επιτραπεί η δημιουργία προνομιούχου στρώματος. Οι συσχετισμοί της αμοιβής καθορίζονται με νόμο.
Άρθρο 10
Η εργατική τάξη σαν ηγετική τάξη της κοινωνίας, η συνεταιριστική αγροτικά καθώς και οι άλλοι εργαζόμενοι, κάτω από την καθοδήγηση του Κόμματος Εργασίας της Αλβανίας, ασκούν άμεσο και οργανωμένο έλεγχο στη δράση των κρατικών οργάνων, των οικονομικών και κοινωνικών οργανώσεων και των εργαζομένων τους για την υπεράσπιση των καταχτήσεων της επανάστασης και το δυνάμωμα του σοσιαλιστικού καθεστώτος.
Άρθρο 11
Η διοργάνωση του κράτους και η κρατική δράση, όλη η πολιτική και οικονομική ζωή στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας στηρίζονται στην αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού και αναπτύσσονται σύμφωνα μ' αυτόν, με το συνδυασμό της συγκεντρωτικής διεύθυνσης με τη δημιουργική πρωτοβουλία των τοπικών οργάνων και των εργαζομένων μαζών σε πάλη ενάντια στο γραφειοκρατισμό και το φιλελευθερισμό.
Άρθρο 12
Η ακριβής και ομοιόμορφη εφαρμογή του Συντάγματος και των νόμων, που εκφράζουν τη θέληση της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζόμενων μαζών είναι υποχρεωτική σ' όλη τη δράση των κρατικών οργάνων, των οικονομικών και κοινωνικών οργανώσεων καθώς και των υπαλλήλων.
Άρθρο 13
Το κράτος στηρίζεται στις κοινωνικές οργανώσεις, συνεργάζεται μ' αυτές και δημιουργεί τις συνθήκες για την ανάπτυξη της δράσης τους.
Οι κοινωνικές οργανώσεις συσπειρώνουν μάζες και πλατιά στρώματα του λαού, τα προσελκύουν οργανωμένα στη διακυβέρνηση της χώρας, στη σοσιαλιστική οικοδόμηση και στην υπεράσπιση της πατρίδας, εργάζονται για την κομμουνιστική τους διαπαιδαγώγηση και φροντίζουν για την επίλυση των ιδιαίτερων προβλημάτων τους.
Άρθρο 14
Στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας στηρίζεται κυρίως στις δυνάμεις της.
Άρθρο 15
Η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας στις εξωτερικές της σχέσεις καθοδηγείται από τις αρχές του μαρξισμού-λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού, ακολουθεί πολιτική φιλίας, συνεργασίας και αμοιβαίας βοήθειας με τα σοσιαλιστικά κράτη, υποστηρίζει το επαναστατικό κίνημα της εργατικής τάξης και τον αγώνα των λαών για λευτεριά, ανεξαρτησία, κοινωνική πρόοδο και σοσιαλισμό και στηρίζεται στην αλληλεγγύη τους.
Η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας είναι υπέρ της ειρήνης και της καλής γειτονίας, υπέρ των σχέσεων με όλα τα κράτη με βάση την ισοτιμία, το σεβασμό της κυριαρχίας, τη μη επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις και το αμοιβαίο όφελος.
Η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας αντιτάσσεται σε κάθε μορφή επίθεσης, αποικιακής εκμετάλλευσης, κηδεμονίας, υπαγόρευσης και ηγεμονίας, εθνικής καταπίεσης και φυλετικής διάκρισης. Αυτή εμμένει στην αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών, της άσκησης της πλέριας εθνικής κυριαρχίας και ισοτιμίας όλων των χωρών στις διεθνείς σχέσεις.
Β. ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ
Άρθρο 16
Η οικονομία της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας είναι σοσιαλιστική οικονομία, που στηρίζεται στη σοσιαλιστική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής.
Στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας δεν υπάρχουν εκμεταλλεύτριες τάξεις, εξαλείφτηκαν και απαγορεύονται η ατομική ιδιοκτησία και η εκμετάλλευση του άνθρωπου από τον άνθρωπο.
Άρθρο 17
Η σοσιαλιστική ιδιοκτησία είναι η απαραβίαστη βάση του σοσιαλιστικού καθεστώτος, η πηγή της ευημερίας του λαού και της ισχύος της πατρίδας ∙ προστατεύεται ιδιαίτερα από το κράτος.
Η σοσιαλιστική ιδιοκτησία αποτελείται από την κρατική ιδιοκτησία και από τη συνεταιριστική ιδιοκτησία στη γεωργία.
Άρθρο 18
Η κρατική ιδιοκτησία ανήκει σ' όλο το λαό και είναι η ανώτερη μορφή της σοσιαλιστικής ιδιοχτησίας.
Είναι ιδιοκτησία μόνον του κράτους: το έδαφος και ο πλούτος του υπεδάφους, τα ορυχεία, τα δάση, οι βοσκότοποι, τα ύδατα, οι φυσικές πηγές ενέργειας, τα εργοστάσια, οι φάμπρικες, οι μηχανο- τραχτερικοί σταθμοί, οι τράπεζες, oι δρόμοι συγκοινωνιών και τα μέσα σιδηροδρομικών, υδάτινων και αεροπλοϊκών μεταφορών, τα ταχυδρομεία, τηλέγραφοι, τηλέφωνα, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί και οι σταθμοί τηλεόρασης, η κινηματογραφία.
Κρατική ιδιοκτησία είναι επίσης και κάθε άλλη περιουσία που δημιουργείται στον κρατικό τομέα ή που αποχτάει το κράτος σύμφωνα με το νόμο.
Άρθρο 19
Η γη δίνεται σε κοινωνική χρήση στις επιχειρήσεις και τα κρατικά ιδρύματα, στους γεωργικούς συνεταιρισμούς και τις κοινωνικές οργανώσεις, καθώς και για προσωπική χρήση σε πολίτες. Η γη δίνεται σε χρήση χωρίς αμοιβή.
Η γεωργική γη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς μόνο με τη συγκατάθεση των αντίστοιχων κρατικών οργάνων.
Άρθρο 20
Η προστασία της γης, του φυσικού πλούτου, των υδάτων και του αέρα από την καταστροφή και τη ρύπανση είναι καθήκον του κράτους, των οικονομικών και κοινωνικών οργανώσεων και όλων των πολιτών.
Άρθρο 21
Η συνεταιριστική ιδιοκτησία ανήκει στην ομάδα των εργαζόμενων του χωριού, που ενώθηκαν εθελοντικά στο γεωργικό συνεταιρισμό για την άνοδο της παραγωγής και της ευημερίας, για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στο χωριό και σ' όλη τη χώρα.
Ιδιοκτησία του γεωργικού συνεταιρισμού είναι : τα χτίρια, οι μηχανές, τα εξαρτήματα, τα μεταφορικά μέσα, τα εργαλεία και μέσα δουλειάς, τα ζώα δουλειάς και παραγωγής, οι καλλιέργειες οπωροφόρων δέντρων, τα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα καθώς και άλλα μέσα αναγκαία για τη δράση του.
Άρθρο 22
Το κράτος υποστηρίζει την ανάπτυξη και την ενίσχυση των γεωργικών συνεταιρισμών, τη μετατροπή τους σε σύγχρονα νοικοκυριά της μεγάλης σοσιαλιστικής παραγωγής.
Σε ορισμένες συνθήκες, το κράτος υποστηρίζει τη συγκρότηση και ανάπτυξη των συνεταιρισμών ανώτερου τύπου, στους όποιους παίρνει άμεσα μέρος με επενδύσεις, προπαντός στα βασικά μέσα παραγωγής.
Η μετάβαση της συνεταιριστικής ιδιοχτησίας σε παλλαϊκή ιδιοκτησία γίνεται σε συνταύτιση με τις αντικειμενικές συνθήκες με βάση την ελεύθερη θέληση των συνεταιριστών και με τη συγκατάθεση του κράτους.
Το κράτος εργάζεται για το στένεμα των διακρίσεων ανάμεσα στο χωριό και την πόλη.
Άρθρο 23
Η προσωπική ιδιοκτησία των πολιτών αναγνωρίζεται και προστατεύεται από το κράτος.
Είναι προσωπική ιδιοκτησία: τα έσοδα από την εργασία και από άλλες νόμιμες πηγές, η κατοικία και άλλα πράγματα που χρησιμεύουν για την ικανοποίηση των προσωπικών και οικογενειακών υλικών και πολιτιστικών αναγκών.
Προσωπική ιδιοκτησία είναι και τα αντικείμενα που ανήκουν στη συνεταιριστική οικογένεια σύμφωνα με το καταστατικό του γεωργικού συνεταιρισμού.
Η προσωπική ιδιοκτησία δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βάρος του κοινωνικού συμφέροντος.
Άρθρο 24
Ιδιαίτερα αντικείμενα της συνεταιριστικής και της προσωπικής ακίνητης ιδιοκτησίας μπορεί να περάσουν σε κρατική ιδιοκτησία, όταν το απαιτεί το γενικό συμφέρον. Τα κριτήρια μεταβίβασης και ο τρόπος ανταμοιβής καθορίζονται με νόμο.
Άρθρο 25
Το κράτος οργανώνει, διευθύνει και αναπτύσσει όλη την οικονομική και κοινωνική ζωή με ενιαίο και γενικό σχέδιο, με σκοπό να ικανοποιηθούν οι διαρκώς αυξανόμενες υλικές και πολιτιστικές ανάγκες της κοινωνίας, να δυναμώσει η ανεξαρτησία και η άμυνα της χώρας, με την αδιάκοπη άνοδο και τελειοποίηση της σοσιαλιστικής παραγωγής με βάση την πρωτοπόρα τεχνική.
Άρθρο 26
Για την διαχείριση των μέσων που είναι παλλαϊκή ιδιοκτησία, το κράτος ιδρύει επιχειρήσεις, οι οποίες αναπτύσσουν τη δράση τους καθοδηγούμενες από τα γενικά συμφέροντα της κοινωνίας που εκφράζονται στο κρατικό σχέδιο.
Ο τρόπος ίδρυσης επιχειρήσεων και οι αρχές δράσης τους καθορίζονται με νόμο.
Άρθρο 27
Το εξωτερικό εμπόριο είναι μονοπώλιο του κράτους.
Το εσωτερικό εμπόριο το ασκεί κυρίως το κράτος, το όποιο ελέγχει κάθε δράση σ' αυτό το πεδίο.
Οι τιμές πούλησης των προϊόντων των επιχειρήσεων καθώς και οι τιμές αγοράς γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων εκ μέρους του κράτους καθορίζονται από το κράτος.
Άρθρο 28
Στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας απαγορεύονται οι παραχωρήσεις, η ίδρυση εταιρειών ή άλλων οικονομικών και χρηματιστικών ιδρυμάτων ξένων ή κοινών με τα μονοπώλια και τα καπιταλιστικά κράτη, αστικά και ρεβιζιονιστικά, καθώς και η λήψη πιστώσεων από αυτά.
Άρθρο 29
Όλη η οίκονομικο-κοινωνική ζωή της χώρας έχει θεμέλιο την εργασία. Η εργασία αποτελεί τη βασική πηγή εξασφάλισης των μέσων διαβίωσης κάθε πολίτη.
Το κράτος εργάζεται για το στένεμα των διακρίσεων ανάμεσα στην πνευματική και τη χειρωνακτική εργασία, ανάμεσα στην εργασία στη βιομηχανία και στην εργασία στη γεωργία.
Το κράτος ενδιαφέρεται και παίρνει μέτρα για την προστασία στην εργασία και για την ειδίκευση των εργαζομένων.
Άρθρο 30
Στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας εφαρμόζεται η σοσιαλιστική αρχή «από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητες, στον καθένα συμφωνά με την εργασία».
Για ίση εργασία είναι εγγυημένη ίση αμοιβή.
Για την ενθάρρυνση της εργασίας για όσο πιο μεγάλα αποτελέσματα συνδυάζεται ορθά η χρησιμοποίηση των υλικών κινήτρων με τα ηθικά κίνητρα, δίνοντας προτεραιότητα στα ηθικά κίνητρα.
Το κοινωνικό φόντο κατανάλωσης για την ικανοποίηση των κοινών αναγκών των πολιτών αυξάνει συνεχώς συμφωνά με τις δυνατότητες που δημιουργεί η ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας.
Το κράτος ασκεί έλεγχο επί του μέτρου εργασίας και κατανάλωσης.
Άρθρο 31
Οι πολίτες δεν πληρώνουν κανένα είδος φόρου και τέλους.
Γ. Η ΠΑΙΔΕΙΑ, Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ, Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
Άρθρο 32
Το κράτος αναπτύσσει πλατιά ιδεολογική και πολιτιστική δράση για την κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση των εργαζόμενων, για τη διάπλαση του νέου ανθρώπου.
Το κράτος φροντίζει ιδιαίτερα για την ολόπλευρη ανάπτυξη και διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς στο πνεύμα του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού.
Άρθρο 33
Η παιδεία στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας οργανώνεται και διευθύνεται από το κράτος, είναι ανοιχτή για όλους και παρέχεται δωρεάν· οικοδομείται με βάση τη μαρξιστική-λενινιστική κοσμοαντίληψη και συνδυάζει το μάθημα με την παραγωγική εργασία και με τη σωματική και στρατιωτική αγωγή.
Η παιδεία ακολουθεί τις καλύτερες παραδόσεις του εθνικού και λαϊκού αλβανικού σχολείου.
Άρθρο 34
Το κράτος οργανώνει και διευθύνει την ανάπτυξη της επιστήμης και τεχνικής σε στενή σύνδεση με τη ζωή και την παραγωγή, στην υπηρεσία της προόδου της κοινωνίας και της υπεράσπισης της πατρίδας.
Το κράτος υποστηρίζει την διάδοση των επιστημονικών γνώσεων στις μάζες και την πλατιά προσέλκυσή τους στην δραστηριότητα επιστημονικών ερευνών.
Άρθρο 35
Το κράτος προστατεύει την πολιτιστική κληρονομιά του λαού και ενδιαφέρεται για την ολόπλευρη ανάπτυξη της εθνικής σοσιαλιστικής κουλτούρας.
Το κράτος υποστηρίζει την ανάπτυξη της λογοτεχνίας και της τέχνης του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, που εμμένουν στα ιδανικά του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού και διέπονται από το εθνικό και λαϊκό πνεύμα.
Άρθρο 36
Το κράτος εργάζεται για την ανάπτυξη της φυσικής αγωγής και των σπορ με βάση τη μαζική κίνηση για το δυνάμωμα της υγείας του λαού, προ παντός της νέας γενιάς, για την σφυρηλάτησή τους για εργασία και άμυνα.
Άρθρο 37
Το κράτος δεν αναγνωρίζει καμιά θρησκεία και υποστηρίζει και αναπτύσσει την αθεϊστική προπαγάνδα για να ριζώσει στους ανθρώπους την υλιστική επιστημονική κοσμοαντίληψη.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ
ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Άρθρο 38
Πολίτες της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας είναι αυτοί που έχουν την αλβανική υπηκοότητα σύμφωνα με το νόμο.
Άρθρο 39
Τα δικαιώματα και τα καθήκοντα των πολιτών οικοδομούνται με βάση τη συνταύτιση των συμφερόντων του ατόμου και της σοσιαλιστικής κοινωνίας, δίνοντας προτεραιότητα στο γενικό συμφέρον.
Τα δικαιώματα των πολιτών είναι αναπόσπαστα από την εκπλήρωση των καθηκόντων τους και δε μπορεί να ασκηθούν σε αντίθεση με το σοσιαλιστικό καθεστώς.
Η διεύρυνση και το παραπέρα βάθεμα των δικαιωμάτων των πολιτών συνδέονται στενά με τη σοσιαλιστική ανάπτυξη της χώρας.
Άρθρο 40
Όλοι οι πολίτες είναι ίσοι έναντι του νόμου.
Δεν αναγνωρίζεται κανένας περιορισμός ή προνόμιο στα δικαιώματα και στα καθήκοντα των πολιτών λόγω φύλου, φυλής, εθνικότητας, παιδείας, κοινωνικής θέσης και υλικής κατάστασης.
Άρθρο 41
Η γυναίκα, απελευθερωμένη από την πολιτική καταπίεση και την οικονομική εκμετάλλευση, σα μεγάλη δύναμη της επανάστασης, παίρνει δραστήρια μέρος στη σοσιαλιστική οικοδόμηση της χώρας και στην υπεράσπιση της πατρίδας.
Η γυναίκα χαίρει ίσα δικαιώματα με τον άντρα στην εργασία, την αμοιβή, την ανάπαυση, στις κοινωνικές ασφαλίσεις, την παιδεία, σ' όλη την κοινωνικο-πολιτική δράση και στην οικογένεια.
Άρθρο 42
Στις εθνικές μειονότητες εξασφαλίζεται η προστασία και η ανάπτυξη της κουλτούρας και των λαϊκών παραδόσεων, η χρησιμοποίηση της μητρικής γλώσσας και η διδασκαλία της στο σχολείο, η ίση ανάπτυξη σ' όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής.
Κάθε εθνικό προνόμιο ή ανισότητα και κάθε ενέργεια που παραβιάζει τα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων είναι αντισυνταγματική και τιμωρείται σύμφωνα με το νόμο.
Άρθρο 43
Οι πολίτες που συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους έχουν δικαίωμα να εκλέγουν και να εκλέγονται σ' όλα τα όργανα της κρατικής εξουσίας.
Εξαιρούνται του εκλογικού δικαιώματος μόνο τα άτομα που τους έχει αφαιρεθεί το δικαίωμα αυτό με δικαστική απόφαση, καθώς και οι διανοητικά ανίκανοι, που χαρακτηρίζονται σα τέτοιοι από το δικαστήριο
Άρθρο 44
Στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας οι πολίτες έχουν δικαίωμα εργασίας, που εγγυάται το κράτος.
Η εργασία είναι καθήκον και τιμή για κάθε ικανό για εργασία πολίτη.
Οι πολίτες έχουν δικαίωμα να διαλέγουν και να ασκούν το επάγγελμά τους σύμφωνα με την ικανότητα και τις προσωπικές κλίσεις και σε συνταύτιση με τις ανάγκες τις κοινωνίας.
Άρθρο 45
Οι πολίτες χαίρουν του δικαιώματος ανάπαυσης μετά την εργασία. Ο χρόνος της ημερήσιας και εβδομαδιαίας εργασίας καθώς και η πληρωμένη ετήσια ανάπαυση ρυθμίζονται με νόμο.
Για την εξυπηρέτηση των εργαζόμενων δημιουργούνται σπίτια ανάπαυσης, πολιτισμού και άλλα κέντρα αυτού του είδους.
Άρθρο 46
Στους εργαζόμενους της πόλης και του χωριού εξασφαλίζονται τα αναγκαία υλικά μέσα για τη διαβίωση στα γηρατειά, σε περίπτωση αρρώστιας ή απώλειας της ικανότητας για εργασία.
Το κράτος φροντίζει ιδιαίτερα για τους ανάπηρους του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα, του αγώνα για την υπεράσπιση της πατρίδας και τους ανάπηρους της δουλειάς και δημιουργεί τις συνθήκες για την επανάκτηση των ικανοτήτων τους.
Για τα ανήλικα παιδιά των πεσόντων για την υπεράσπιση της χώρας και τη σοσιαλιστική οικοδόμηση φροντίζει το κράτος.
Άρθρο 47
Το κράτος εξασφαλίζει στους πολίτες δωρεάν την αναγκαία ιατρική περίθαλψη και την νοσήλευση στα υγειονομικά κέντρα της χώρας.
Άρθρο 48
Η μητέρα και το παιδί χαίρουν ιδιαίτερης φροντίδας και προστασίας. Η μητέρα έχει το δικαίωμα πληρωμένης ανάπαυσης πριν και μετά τον τοκετό.
Το κράτος ανοίγει μαιευτήρια και βρεφικούς και παιδικούς σταθμούς.
Άρθρο 49
Ο γάμος και η οικογένεια βρίσκονται κάτω ατό την φροντίδα και την προστασία του κράτους και της κοινωνίας.
Ο γάμος γίνεται παρουσία των αρμόδιων κρατικών οργάνων.
Οι γονείς ευθύνονται για την καλή ανατροφή και την κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
Τα παιδιά έχουν καθήκον να φροντίζουν για τους γονείς που είναι ανίκανοι και χωρίς επαρκή μέσα διαβίωσης.
Τα εξώγαμα παιδιά έχουν τα ίδια δικαιώματα και καθήκοντα όπως και τα παιδιά που γεννιούνται από νόμιμο γάμο.
Τα παιδιά που μένουν χωρίς γονείς και χωρίς υποστήριξη ανατρέφονται και διαπαιδαγωγούνται από το κράτος.
Άρθρο 50
Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα της προσωπικής ιδιοκτησίας.
Το δικαίωμα κληρονομιάς ρυθμίζεται με νόμο.
Άρθρο 51
Το κράτος εγγυάται την ελευθερία της επιστημονικής εργασίας και της λογοτεχνικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Τα δικαιώματα του συγγραφέα προστατεύονται με νόμο.
Άρθρο 52
Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα εκπαίδευσης.
Η οκτάχρονη εκπαίδευση είναι γενική και υποχρεωτική. Το κράτος επιδιώκει την ανύψωση του βαθμού της υποχρεωτικής εκπαίδευσης για όλους.
Άρθρο 53
Οι πολίτες χαίρουν της ελευθερίας λόγου, τύπου, οργάνωσης, συνάθροισης, συγκέντρωσης και δημόσιας εκδήλωσης.
Το κράτος εγγυάται την πραγματοποίηση αυτών των ελευθεριών, δημιουργεί συνθήκες γι' αυτές και θέτει στη διάθεση τα αναγκαία υλικά μέσα.
Άρθρο 54
Στους πολίτες εξασφαλίζεται το δικαίωμα της ένωσης σε διάφορες οργανώσεις που δρουν στο πολιτικό, οικονομικό, πολιτιστικό πεδίο, καθώς και σε κάθε άλλο πεδίο της ζωής της χώρας.
Άρθρο 55
Απαγορεύεται η ίδρυση οποιασδήποτε οργάνωσης με φασιστικό, αντιδημοκρατικό, θρησκευτικό και αντισοσιαλιστικό χαραχτήρα.
Απαγορεύεται η φασιστική, αντιδημοκρατική, θρησκευτική, φιλοπόλεμη, αντισοσιαλιστική δράση και προπαγάνδα, καθώς και η υποδαύλιση εθνικού και φυλετικού μίσους.
Άρθρο 56
Το κράτος εγγυάται το απαραβίαστο του άτομου.
Κανένας δε μπορεί να συλληφθεί χωρίς απόφαση του δικαστηρίου ή χωρίς έγκριση του εισαγγελέα. Σε ειδικές περιπτώσεις, που προβλέπονται με νόμο, τα αρμόδια όργανα μπορεί να θέσουν υπό κράτηση ένα άτομο όχι περισσότερο από τρεις μέρες.
Κανένας δε μπορεί να τιμωρηθεί ποινικά χωρίς απόφαση του δικαστηρίου και για πράξη που δεν προβλέπεται σαν έγκλημα από το νόμο.
Κανένας δε μπορεί να τιμωρηθεί ερήμην, έκτος όταν πιστοποιείται νόμιμα η απουσία του.
Κανένας δε μπορεί να εξοριστεί ή να απελαθεί εκτός από ειδικές περιπτώσεις που προβλέπονται με νόμο.
Άρθρο 57
Η κατοικία δε μπορεί να παραβιαστεί. Χωρίς τη συγκατάθεση του αντίστοιχου άτομου δεν επιτρέπεται να εισέλθει στην κατοικία του κανένας άλλος έκτος από τους αντιπροσώπους των αρμοδίων κρατικών οργάνων και σε συνθήκες που καθορίζονται με νόμο.
Άρθρο 58
Το απόρρητο της αλληλογραφίας και των άλλων μέσων επικοινωνίας δε μπορεί να παραβιαστεί, εκτός από περιπτώσεις ερεύνησης εγκλήματος, κατάστασης εκτάκτου ανάγκης ή πολέμου.
Άρθρο 59
Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να αναφέρονται, να παραπονούνται, να κάνουν παρατηρήσεις και προτάσεις στα αρμόδια όργανα για ατομικές, κοινωνικές και κρατικές υποθέσεις.
Οι πολίτες, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται με νόμο, έχουν δικαίωμα να ζητήσουν αποζημίωση από το κράτος ή από τους υπαλλήλους του για ζημίες που τους προξενούνται από παράνομες ενέργειες των κρατικών οργάνων και των υπαλλήλων κατά την άσκηση του καθήκοντος.
Άρθρο 60
Οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να σέβονται και να εφαρμόζουν το Σύνταγμα και τους άλλους νόμους.
Η περιφρούρηση και το δυνάμωμα του σοσιαλιστικού καθεστώτος καθώς και η εφαρμογή των κανόνων της σοσιαλιστικής συμβίωσης είναι καθήκον όλων των πολιτών.
Άρθρο 61
Οι πολίτες έχουν καθήκον να φυλάσσουν και να δυναμώνουν τη σοσιαλιστική ιδιοκτησία.
Η παραβίαση της σοσιαλιστικής ιδιοχτησίας αποτελεί βαρύ έγκλημα.
Άρθρο 62
Η υπεράσπιση της σοσιαλιστικής πατρίδας είναι το ύψιστο καθήκον και η μεγαλύτερη τιμή για όλους τους πολίτες.
Η προδοσία προς την πατρίδα είναι το πιο βαρύ έγκλημα.
Άρθρο 63
Η στρατιωτική θητεία και η συνεχής προετοιμασία για την υπεράσπιση της σοσιαλιστικής πατρίδας είναι καθήκον όλων των πολιτών.
Άρθρο 64
Οι αλβανοί πολίτες στο εξωτερικό χαίρουν της φροντίδας και της προστασίας του κράτους.
Άρθρο 65
Στη Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας παρέχεται το δικαίωμα ασυλίας σε ξένους πολίτες που διώκονται λόγω της δράσης τους υπέρ της επανάστασης και του σοσιαλισμού, της δημοκρατίας και της εθνικής απελευθέρωσης, καθώς και της προόδου της επιστήμης και του πολιτισμού.
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
ΤΑ ΑΝΩΤΑΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Α. Η ΛΑΪΚΗ ΒΟΥΛΗ
Άρθρο 66
Η Λαϊκή Βουλή είναι το ανώτατο όργανο της κρατικής εξουσίας, φορέας της κυριαρχίας του Λαού και του κράτους και το μόνο νομοθετικό όργανο.
Άρθρο 67
Η Λαϊκή Βουλή έχει τις εξής κυριότερες αρμοδιότητες: καθορίζει, σε συνταύτιση με τη γενική γραμμή και τις οδηγίες του Κόμματος Εργασίας της Αλβανίας, τις κύριες κατευθύνσεις της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής του κράτους ∙
ψηφίζει και τροποποιεί το Σύνταγμα και τους νόμους, αποφασίζει σχετικά με την εναρμόνιση των νόμων με το Σύνταγμα και κάνει την ερμήνευσή τους·
εγκρίνει το σχέδιο της οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της χώρας και τον κρατικό προϋπολογισμό·
κηρύσσει μερική και γενική επιστράτευση, κατάσταση εκτάκτου ανάγκης καθώς και κατάσταση πολέμου σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης κατά της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας ή όταν αυτό είναι αναγκαίο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τα διεθνή σύμφωνα·
επικυρώνει και καταγγέλλει τα διεθνή σύμφωνα ιδιαίτερης σημασίας·
χορηγεί αμνηστία ∙
αποφασίζει για τα δημοψηφίσματα ∙
εκλέγει και απαλλάσσει των καθηκόντων το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής, το Υπουργικό Συμβούλιο, το Ανώτατο Δικαστήριο, το Γενικό Εισαγγελέα και τους αναπληρωτές του· αυτά τα όργανα είναι υπεύθυνα και λογοδοτούν ενώπιον της Λαϊκής Βουλής·
καθορίζει τη διοικητικο-εδαφική διάρθρωση·
αποφασίζει την ίδρυση ή κατάργηση υπουργείων.
Άρθρο 68
Η Λαϊκή Βουλή αποτελείται από 250 βουλευτές, που εκλέγονται σε εκλογικές ζώνες, με ίσο αριθμό κατοίκων.
Η Λαϊκή Βουλή εκλέγεται για μια τετραετία.
Η Λαϊκή Βουλή συγκαλείται σε πρώτη σύνοδο όχι αργότερα από δύο μήνες από την ημέρα της εκλογής.
Οι εκλογές της Λαϊκής Βουλής γίνονται όχι αργότερα από τρεις μήνες από την ημέρα που εκπνέει η εντολή της.
Σε περίπτωση πολέμου ή άλλες έκτακτες περιπτώσεις, η Λαϊκή Βουλή μπορεί να παρατείνει τη δράση της πέρα από την καθορισμένη προθεσμία, εφόσον συνεχίζεται η έκτακτη κατάσταση.
Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, η Λαϊκή Βουλή μπορεί να αποφασίσει τη διάλυσή της πριν λήξει η προθεσμία για την όποια έχει εκλεγεί.
Άρθρο 69
Η Λαϊκή Βουλή εκλέγει το προεδρείο της.
Η Λαϊκή Βουλή αναπτύσσει τη δράση της σύμφωνα με τον εγκεκριμένο απ' αυτή κανονισμό.
Άρθρο 70
Η Λαϊκή Βουλή συνέρχεται σε ταχτικές συνόδους δύο φορές το χρόνο με διάταγμα του Προεδρείου της Λαϊκής Βουλής.
Η Λαϊκή Βουλή μπορεί να συγκληθεί σε έκτακτη σύνοδο με διάταγμα του Προεδρείου της Λαϊκής Βουλής ή με αίτηση του ενός τρίτου των βουλευτών.
Οι συνεδριάσεις της Λαϊκής Βουλής γίνονται όταν παρίσταται η πλειοψηφία των βουλευτών.
Η Λαϊκή Βουλή εκλέγει από τους κόλπους της μόνιμες και προσωρινές επιτροπές.
Η Λαϊκή Βουλή στην πρώτη σύνοδο εκλέγει επιτροπή για τον έλεγχο των πληρεξουσιοτήτων των βουλευτών. Με πρόταση αυτής της επιτροπής η Λαϊκή Βουλή επικυρώνει ή ακυρώνει τα πληρεξούσια των βουλευτών.
Οι μόνιμες επιτροπές έχουν καθήκον να εξετάζουν τα νομοσχέδια και τα διατάγματα με νομικό χαραχτήρα, του Προεδρείου της Λαϊκής Βουλής, να παρακολουθούν και ελέγχουν τη δράση των κρατικών οργάνων σύμφωνα με τους αντίστοιχους τομείς και να υποβάλλουν προβλήματα στη Λαϊκή Βουλή ή στο Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής. Οι προσωρινές επιτροπές δημιουργούνται για ορισμένα ζητήματα.
Άρθρο 72
Ο βουλευτής της Λαϊκής Βουλής έχει καθήκον να υπηρετεί με συνείδηση και πιστά τα συμφέροντα του λαού, την υπόθεση της πατρίδας και του σοσιαλισμού, να διατηρεί στενούς δεσμούς με τους εκλογείς και να λογοδοτεί σ' αυτούς.
Ο βουλευτής της Λαϊκής Βουλής έχει δικαίωμα να ζητεί εξηγήσεις απ' όλα τα κρατικά όργανα και να επεμβαίνει σ' αυτά για την ακριβή εφαρμογή του Συντάγματος και των νόμων. Τα κρατικά όργανα είναι υποχρεωμένα να εξετάζουν τις αιτήσεις και τις προτάσεις των βουλευτών και να δίνουν απάντηση εντός των καθορισμένων κανόνων.
Άρθρο 73
Ο Βουλευτής της Λαϊκής Βουλής χαίρει ασυλίας.
Ο βουλευτής δε μπορεί να κρατηθεί, να συλληφτεί ή να διωχτεί ποινικά χωρίς τη συγκατάθεση της Λαϊκής Βουλής ή του Προεδρείου της Λαϊκής Βουλής, εκτός από τις περιπτώσεις διάπραξης αυτόφωρου και βαριού εγκλήματος.
Άρθρο 74
Η νομοθετική πρωτοβουλία ανήκει στο Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής, στο Υπουργικό Συμβούλιο και στους βουλευτές.
Οι νόμοι και οι άλλες πράξεις της Λαϊκής Βουλής θεωρούνται έγκυρα, όταν έχουν ψηφίσει υπέρ οι περισσότεροι από τους παρόντες βουλευτές.
Οι νόμοι δημοσιεύονται όχι αργότερα από 15 μέρες μετά την ψήφιση και τίθενται σε ισχύ 15 μέρες μετά την δημοσίευσή τους στην εφημερίδα της Κυβέρνησης, εκτός από περιπτώσεις που προβλέπουν διαφορετικά αυτοί οι ίδιοι νόμοι.
Β. ΤΟ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
Άρθρο 75
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής είναι ανώτατο όργανο της κρατικής εξουσίας, με διαρκή δράση.
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής αποτελείται από τον πρόεδρο, 3 αντιπροέδρους, το γραμματέα και 10 μέλη.
Άρθρο 76
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής εκλέγεται από τους κόλπους της Λαϊκής Βουλής στην πρώτη σύνοδο και συνεχίζει την δράση του ως την εκλογή του νέου Προεδρείου.
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής αποφασίζει με πλειοψηφία, όταν παρίσταται η πλειονότητά του.
Άρθρο 77
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής έχει μόνιμα τις έξης κύριες αρμοδιότητες:
συγκαλεί τις συνόδους της Λαϊκής Βουλής·
ορίζει την ημερομηνία των εκλογών της Λαϊκής Βουλής και των λαϊκών συμβουλίων·
απονέμει παράσημα και τιμητικούς τίτλους·
παρέχει ή αφαιρεί την αλβανική υπηκοότητα και αποδέχεται την εγκατάλειψή της∙
ασκεί το δικαίωμα της χάριτος∙
καθορίζει τη διαίρεση των διοικητικο-εδαφικών μονάδων·
συνάπτει, επικυρώνει και καταγγέλλει τα διεθνή σύμφωνα που δεν εξετάζει η Λαϊκή Βουλή·
με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, διορίζει και απαλλάσσει των καθηκόντων τους διπλωματικούς αντιπροσώπους·
δέχεται τα διαπιστευτήρια και τα ανακλητήρια των αντιπροσώπων των ξένων κρατών·
δημοσιεύει τους νόμους και τα δημοψηφίσματα που αποφάσισε η Λαϊκή Βουλή.
Άρθρο 78
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής, μεταξύ των συνόδων της Λαϊκής Βουλής, ασκεί τις εξής αρμοδιότητες:
ελέγχει την εφαρμογή των νόμων και των αποφάσεων της Λαϊκής Βουλής·
ελέγχει και καλεί σε αναφορά το Υπουργικό Συμβούλιο, το Ανώτατο Δικαστήριο, το Γενικό Εισαγγελέα και κάθε άλλο κρατικό όργανο·
διορίζει ή απαλλάσσει των καθηκόντων αντιπροέδρους του Υπουργικού Συμβουλίου ή ιδιαίτερους υπουργούς με πρόταση του Προέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου, διορίζει ή απαλλάσσει των καθηκόντων ιδιαίτερα μέλη ή τους αντιπροέδρους του Ανωτάτου Δικαστηρίου και τους αναπληρωτές γενικού εισαγγελέα∙ τα διατάγματα για το διορισμό ή την απαλλαγή τους υποβάλλονται σε κάθε περίπτωση για έγκριση στη Λαϊκή Βουλή·
εκδίδει διατάγματα και αποφάσεις· τα διατάγματα με νομικό χαραχτήρα υποβάλλονται για έγκριση στη Λαϊκή Βουλή στην προσεχή συνοδό της·
κάνει αυθεντική ερμηνεία των νόμων και την υποβάλλει για έγκριση στη Λαϊκή Βουλή στην προσεχή συνοδό της·
κηρύσσει όταν είναι αδύνατον να συνέλθει η Λαϊκή Βουλή, μερική ή γενική επιστράτευση, κατάσταση έκτακτου ανάγκης, καθώς και εμπόλεμης κατάστασης σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης κατά της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας ή όταν αυτό είναι αναγκαίο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τα διεθνή σύμφωνα. Σε καιρό πολέμου, αν είναι αδύνατο να συνέλθει ή Λαϊκή Βουλή, Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής ασκεί όλες τις αρμοδιότητες της Λαϊκής Βουλής, εκτός από τροποποιήσεις στο Σύνταγμα.
Άρθρο 79
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής διευθύνει και ελέγχει τη δράση των λαϊκών συμβουλίων.
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής μπορεί να διαλύσει λαϊκά συμβούλια, να ορίσει αντίστοιχες προσωρινές εκτελεστικές επιτροπές και να αποφασίσει για την εκλογή ενός νέου λαϊκού συμβουλίου.
Το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής ακυρώνει τις μη νόμιμες ή μη κανονικές πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου, των λαϊκών συμβουλίων και των εκτελεστικών επιτροπών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΤΑ ΑΝΩΤΑΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Άρθρο 80
Το Υπουργικό Συμβούλιο είναι το ανώτατο εκτελεστικό και διατάσσον όργανο.
Το Υπουργικό Συμβούλιο διορίζεται στην πρώτη σύνοδο της Λαϊκής Βουλής.
Στη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου περιλαμβάνονται: ο πρόεδρος, οι αντιπρόεδροι και οι υπουργοί.
Τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου ορίζονται, κατά κανόνα, από τις γραμμές των βουλευτών της Λαϊκής Βουλής.
Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίζει με πλειοψηφία, όταν παρίσταται η πλειονότητά του.
Άρθρο 81
Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει τις εξής αρμοδιότητες:
διευθύνει τη δράση για την πραγματοποίηση της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής του κράτους·
εκδίδει αποφάσεις, πράξεις και οδηγίες με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους και για την εφαρμογή τους·
εκδίδει αποφάσεις, πράξεις και οδηγίες με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους και για την εφαρμογή τους·
διευθύνει και ελέγχει τη δράση των υπουργείων, των άλλων κεντρικών οργάνων της κρατικής διοίκησης, των εκτελεστικών επιτροπών των λαϊκών συμβουλίων και ορίζει την εσωτερική τους οργάνωση·
καταρτίζει το προσχέδιο της οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της χώρας, το σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού, οργανώνει και ελέγχει την εφαρμογή του σχεδίου και του προϋπολογισμού, διευθύνει και οργανώνει τα οικονομικά του κράτους και το νομισματικό και πιστωτικό σύστημα∙
διευθύνει τη δράση για την εκπλήρωση των καθηκόντων στο πεδίο της άμυνας της χώρας, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Άμυνας·
παίρνει μέτρα για την κατοχύρωση, περιφρούρηση και ενίσχυση του νομικού σοσιαλιστικού καθεστώτος και των δικαιωμάτων των πολιτών·
συνάπτει διεθνείς - συμφωνίες, εγκρίνει και καταγγέλλει τις συμφωνίες που δεν υποβάλλονται σε επικύρωση.
Άρθρο 82
Το Υπουργικό Συμβούλιο ακυρώνει τις μη νόμιμες ή μη κανονικές πράξεις των υπουργών και των άλλων κεντρικών οργάνων της κρατικής διοίκησης, καθώς και των εκτελεστικών επιτροπών των λαϊκών συμβουλίων.
Το Υπουργικό Συμβούλιο αναστέλλει την εκτέλεση των μη νόμιμων ή μη κανονικών αποφάσεων των λαϊκών συμβουλίων και παραπέμπει το ζήτημα της ακύρωσής τους στο ανώτερο λαϊκό συμβούλιο ή στο Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής.
Άρθρο 83
Ο Πρόεδρος και οι αντιπρόεδροι του Υπουργικού Συμβουλίου αποτελούν το Προεδρείο Υπουργικού Συμβουλίου.
Το Προεδρείο του Υπουργικού Συμβουλίου παρακολουθεί, ελέγχει και αποφασίζει για την εκτέλεση των καθηκόντων που καθορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Ο πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου αντιπροσωπεύει το Υπουργικό Συμβούλιο, προεδρεύει στις συνεδριάσεις και διευθύνει τη δράση του.
Άρθρο 84
Τα υπουργεία είναι κεντρικά όργανα της κρατικής διοίκησης, ειδικευμένα για ορισμένους κλάδους δράσης, που διευθύνονται από μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου.
Άρθρο 85
Οι υπουργοί ευθύνονται για τη δράση των αντίστοιχων υπουργείων και του Υπουργικού Συμβουλίου, διευθύνουν και ελέγχουν τα όργανα, τις επιχειρήσεις, τα ιδρύματα και τις οικονομικές οργανώσεις του τομέα τους.
Οι υπουργοί για τα ζητήματα της αρμοδιότητάς τους, εκδίδουν διαταγές, κανονισμούς και οδηγίες με βάση τους νόμους, τις πράξεις και τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου και για την εφαρμογή τους.
Άρθρο 86
Οι υπουργοί ακυρώνουν τις μη νόμιμες ή μη κανονικές διαταγές και οδηγίες των οργάνων, των επιχειρήσεων και των ιδρυμάτων που εξαρτώνται απ' αυτούς και αναστέλλουν την εφαρμογή των μη νόμιμων ή μη κανονικών αποφάσεων των εκτελεστικών επιτροπών των λαϊκών συμβουλίων, που σχετίζονται με την αντίστοιχη σφαίρα δράσης, υποβάλλοντας το ζήτημα της ακύρωσής τους στο Υπουργικό Συμβούλιο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ
Η ΑΜΥΝΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Άρθρο 87
Το κράτος περιφρουρεί τις καταχτήσεις της λαϊκής επανάστασης και της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, υπερασπίζει τη λευτεριά, την εθνική ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.
Το έδαφος της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας είναι αναπαλλοτρίωτο και τα σύνορά της απαραβίαστα.
Άρθρο 88
Η υπεράσπιση της πατρίδας και των καταχτήσεων του σοσιαλισμού εξασφαλίζεται από τον ένοπλο λαό, οργανωμένο στις Ένοπλες Δυνάμεις, που αποτελούνται από το Λαϊκό Στρατό, από τις δυνάμεις του Υπουργείου των Εσωτερικών και από τις εθελοντικές δυνάμεις της Λαϊκής Αυτοάμυνας.
Ο Λαϊκός Στρατός, σαν η κύρια δύναμη της υπεράσπισης της πατρίδας, είναι στρατός του λαού και υπηρετεί το λαό.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις καθοδηγούνται από το Κόμμα Εργασίας της Αλβανίας.
Άρθρο 89
Για τη διεύθυνση, την οργάνωση και κινητοποίηση όλων των δυνάμεων και των πηγών της χώρας για την υπεράσπιση της πατρίδας ιδρύεται το Συμβούλιο Άμυνας.
Ο Πρώτος Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος Εργασίας της Αλβανίας είναι Γενικός Διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων και Πρόεδρος του Συμβουλίου Άμυνας.
Η σύνθεση του Συμβουλίου Άμυνας καθορίζεται από το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής με πρόταση του Προέδρου του Συμβουλίου Άμυνας.
Άρθρο 90
Σε κανένα δεν αναγνωρίζεται το δικαίωμα να υπογράψει ή να δεχτεί εξ ονόματος της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας τη συνθηκολόγηση ή την κατάχτηση της χώρας. Κάθε τέτοια πράξη είναι προδοσία έναντι της πατρίδας.
Άρθρο 91
Στο έδαφος της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ξένων στρατιωτικών βάσεων και δυνάμεων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Άρθρο 92
Τα λαϊκά συμβούλια είναι όργανα της λαϊκής εξουσίας, που πραγματοποιούν τη διακυβέρνηση στις αντίστοιχες διοικητικο-εδαφικές μονάδες με την πλατιά συμμετοχή των εργαζόμενων μαζών.
Τα λαϊκά συμβούλια διευθύνουν όλη την κοινωνική ζωή στο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικο-πολιτιστικό πεδίο, της άμυνας της χώρας και της περιφρούρησης του νομικού σοσιαλιστικού καθεστώτος, συμβιβάζοντας τα τοπικά συμφέροντα με τα γενικά κρατικά συμφέροντα.
Τα λαϊκά συμβούλια εκλέγονται για μια τριετία.
Άρθρο 93
Το λαϊκό συμβούλιο εγκρίνει το σχέδιο και τον προϋπολογισμό, εκλέγει από τους κόλπους του και απαλλάσσει των καθηκόντων την εκτελεστική επιτροπή και τις επιτροπές του συμβουλίου· διορίζει και απαλλάσσει των καθηκόντων τους τμηματάρχες της εκτελεστικής επιτροπής· διευθύνει και ελέγχει τη δράση των κατώτερων λαϊκών συμβουλίων∙ εκδίδει πράξεις και αποφάσεις στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του.
Άρθρο 94
Οι συνεδριάσεις του λαϊκού συμβουλίου διεξάγονται όταν παρευρίσκεται η πλειοψηφία των μελών.
Το λαϊκό συμβούλιο αποφασίζει με πλειοψηφία των παριστάμενων μελών.
Άρθρο 95
Το ανώτερο λαϊκό συμβούλιο μπορεί να διαλύσει το κατώτερο λαϊκό συμβούλιο, ορίζει την προσωρινή εκτελεστική επιτροπή κι αποφασίζει τις εκλογές για το νέο λαϊκό συμβούλιο.
Το ανώτερο λαϊκό συμβούλιο μπορεί να απαλλάξει των καθηκόντων την εκτελεστική επιτροπή του κατώτερου λαϊκού συμβουλίου και να διατάξει την νέα εκλογή της.
Το λαϊκό συμβούλιο ακυρώνει τις μη νόμιμες ή τις μη κανονικές πράξεις της εκτελεστικής επιτροπής του, του κατώτερου λαϊκού συμβουλίου και της αντίστοιχης εκτελεστικής επιτροπής.
Άρθρο 96
Τα μέλη του λαϊκού συμβουλίου έχουν καθήκον να υπηρετούν συνειδητά και πιστά το λαό, να διατηρούν στενούς δεσμούς με τους εκλογείς και να λογοδοτούν σ' αυτούς· έχουν δικαίωμα να ελέγχουν τα κρατικά όργανα, τις επιχειρήσεις, τα ιδρύματα και τους γεωργικούς συνεταιρισμούς και να ζητούν απ' αυτά την ακριβή εφαρμογή της σοσιαλιστικής νομιμότητας.
Τα αντίστοιχα κρατικά όργανα είναι υποχρεωμένα να εξετάζουν τις παρατηρήσεις των μελών των λαϊκών συμβουλίων και να παίρνουν τα αναγκαία μέτρα.
Τα μέλη του λαϊκού συμβουλίου χαίρουν ασυλίας εντός της διοικητικο-εδαφικής μονάδας του λαϊκού συμβουλίου. Αυτά δε μπορεί να κρατηθούν, να συλληφτούν ή να διωχτούν ποινικά χωρίς τη συγκατάθεση του λαϊκού συμβουλίου ή της εκτελεστικής επιτροπής, με εξαίρεση τις περιπτώσεις διάπραξης αυτόφωρου και βαριού εγκλήματος.
Άρθρο 97
Η εκτελεστική επιτροπή είναι εκτελεστικό και διατάσσον όργανο του λαϊκού συμβουλίου.
Η εκτελεστική επιτροπή συνεχίζει τη δράση της και μετά τη λήξη της εντολής του λαϊκού συμβουλίου που την έχει εκλέξει, ως την πρώτη συνεδρίαση του νέου λαϊκού συμβουλίου.
Άρθρο 98
Η εκτελεστική επιτροπή, μεταξύ των συνόδων του λαϊκού συμβουλίου, ασκεί τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του λαϊκού συμβουλίου, εξαιρέσει εκείνων που με νόμο έχουν αφεθεί στην αρμοδιότητα μόνον του λαϊκού συμβουλίου.
Η εκτελεστική επιτροπή λογοδοτεί στο λαϊκό συμβούλιο για τη δράση της, υποβάλλει σ' αυτό για έγκριση τις σημαντικότερες αποφάσεις της και δίνει αναφορά σχετικά με την εκτέλεση των αποφάσεων του λαϊκού συμβουλίου.
Άρθρο 99
Η εκτελεστική επιτροπή εξαρτάται από το λαϊκό συμβούλιο που την έκλεξε και από το ανώτερο εκτελεστικό διατάσσον όργανο.
Η εκτελεστική επιτροπή του ανώτερου λαϊκού συμβουλίου ακυρώνει τις μη νόμιμες ή μη κανονικές πράξεις της κατώτερης εκτελεστικής επιτροπής και αναστέλλει εκείνες του κατώτερου λαϊκού συμβουλίου, υποβάλλοντας το ζήτημα της ακύρωσης τους στο αρμόδιο λαϊκό συμβούλιο.
Άρθρο 100
Τα ειδικευμένα όργανα που ιδρύονται στις εκτελεστικές επιτροπές εξαρτώνται από το λαϊκό συμβούλιο, από τη εκτελεστική του επιτροπή και από τα ανώτερα όργανα της κρατικής διοίκησης, λογοδοτούν σ' αυτά καθώς και στις εργαζόμενες μάζες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ
Άρθρο 101
Τα λαϊκά δικαστήρια είναι τα όργανα που πραγματοποιούν την απονομή της δικαιοσύνης.
Τα λαϊκά δικαστήρια προστατεύουν το νομικό σοσιαλιστικό καθεστώς, παλεύουν για πρόληψη των εγκλημάτων, διαπαιδαγωγούν τις εργαζόμενες μάζες με το πνεύμα του σεβασμού και της εφαρμογής της σοσιαλιστικής νομιμότητας, στηριζόμενα στην ενεργό συμμετοχή τους.
Επικεφαλής των δικαστικών οργάνων στέκει το Ανώτατο Δικαστήριο, το όποιο διευθύνει και ελέγχει τη δράση των δικαστηρίων.
Το Ανώτατο Δικαστήριο εκλέγεται στην πρώτη σύνοδο της Λαϊκής Βουλής. Τα άλλα λαϊκά δικαστήρια εκλέγονται από το λαό, σύμφωνα με τον τρόπο που καθορίζεται με νόμο.
Η δικαστική οργάνωση και η διαδικασία της εκδίκασης καθορίζονται με νόμο.
Άρθρο 102
Τα δικαστήρια δικάζουν ποινικές και αστικές υποθέσεις, καθώς και άλλες υποθέσεις που με νόμο έχουν αφεθεί στην αρμοδιότητά τους.
Η εκδίκαση γίνεται με τη συμμετοχή των βοηθών δικαστών και με ανοιχτές θύρες, εκτός από τις περιπτώσεις που με νόμο ορίζεται διαφορετικά.
Στη διαδικασία χρησιμοποιείται η αλβανική γλώσσα. Τα άτομα που δεν ξέρουν αλβανικά, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα τους και να μιλήσουν με τη βοήθεια διερμηνέα.
Ο κατηγορούμενος χαίρει του δικαιώματος της υπεράσπισης.
Άρθρο 103
Το δικαστήριο στην εκδίκαση της υπόθεσης είναι ανεξάρτητο, αποφασίζει μόνο σε βάση το νόμο και εκδίδει την απόφαση εν ονόματι του λαού.
Η απόφαση του δικαστηρίου μπορεί να ακυρωθεί ή να αλλάξει μόνο από αρμόδιο δικαστήριο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI
Η ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ
Άρθρο 104
Η εισαγγελία έχει καθήκον να ελέγχει την ακριβή και ομοιόμορφη εφαρμογή των νόμων από τα υπουργεία και από τα άλλα κεντρικά και τοπικά όργανα, από τα δικαστήρια, τα ανακριτικά όργανα, τις επιχειρήσεις, τα ιδρύματα, τις οργανώσεις, τους υπαλλήλους και τους πολίτες.
Η εισαγγελία έχει το δικαίωμα ένστασης ενάντια σε κάθε μη νόμιμη πράξη και να ζητήσει από τα αντίστοιχα όργανα την ακύρωση ή την τροποποίησή της. Η αίτηση του εισαγγελέα πρέπει να εξεταστεί μέσα στην καθορισμένη με νόμο προθεσμία, διαφορετικά αναστέλλεται η εφαρμογή της πράξης.
Άρθρο 105
Ο Γενικός Εισαγγελέας υποβάλλει στη Λαϊκή Βουλή και στο Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής τις περιπτώσεις όταν οι νόμοι και τα διατάγματα δεν εναρμονίζονται, με το Σύνταγμα, καθώς και στο Υπουργικό Συμβούλιο τις περιπτώσεις όταν οι αποφάσεις και οι πράξεις του δεν εναρμονίζονται με τους νόμους.
Άρθρο 106
Ο Γενικός Εισαγγελέας και οι αναπληρωτές του διορίζονται στην πρώτη σύνοδο της Λαϊκής Βουλής.
Οι Εισαγγελείς διορίζονται από το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής.
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
ΤΟ ΕΜΒΛΗΜΑ, Η ΣΗΜΑΙΑ, Η ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ
Άρθρο 107
Το έμβλημα της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας παρουσιάζει ένα μαύρο δικέφαλο αετό, περιστοιχισμένο από δύο δέσμες σταχιών σταριού, που έχουν στην κορυφή ένα κόκκινο πεντάγωνο αστέρι και που είναι δεμένες κάτω με κόκκινες ταινίες, όπου αναγράφεται η ημερομηνία 24 Μάη 1944.
Άρθρο 108
Η κρατική σημαία της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας παρουσιάζει ένα κόκκινο πεδίο μ' ένα μαύρο δικέφαλο στη μέση, πάνω από τον όποιο είναι ένα κόκκινο πεντάγωνο αστέρι, κεντημένο ολόγυρα με χρυσαφένιο χρώμα. Η αναλογία μεταξύ του πλάτους και του μήκους της σημαίας είναι ένα με ένα και σαράντα.
Άρθρο 109
Πρωτεύουσα της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας είναι τα Τίρανα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 110
Το Σύνταγμα είναι ο θεμελιώδης νόμος του κράτους.
Όλη η δράση για τη δημιουργία των νομικών κανόνων διεξάγεται με βάση το Σύνταγμα και σε πλέρια συνταύτιση μ' αυτό.
Άρθρο 111
Τα σχέδια για αλλαγές στο Σύνταγμα μπορεί να υποβληθούν από το Προεδρείο της Λαϊκής Βουλής, από το Υπουργικό Συμβούλιο ή από τα δύο πέμπτα των Βουλευτών.
Η ψήφιση του Συντάγματος και οι αλλαγές σ' αυτό γίνονται από τη Λαϊκή Βουλή με πλειοψηφία δύο τρίτα του συνόλου των βουλευτών.
Άρθρο 112
Το παρόν Σύνταγμα τίθεται αμέσως σε ισχύ.
*
Ψηφίστηκε από τη Λαϊκή Βουλή της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας στη συνεδρίαση της 28.12.1976.
