ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ
6ο Συνέδριο
της Κομμουνιστικής Διεθνούς
Λονδίνο, 1932
Πρώτη έκδοση το Φλεβάρη του 1929
Δεύτερη ανατύπωση το 1932
COUNTY PRESS
Printers
LONDON and WEMBLEY
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ, Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΟΦΕΥΧΤΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ
1 Οι γενικοί νόμοι της ανάπτυξης του καπιταλισμού και η εποχή του βιομηχανικού κεφαλαίου
2 Η εποχή του χρηματιστικού κεφαλαίου (Ιμπεριαλισμός)
3. Οι δυνάμεις του ιμπεριαλισμού και οι δυνάμεις της Επανάστασης
4. Ο Ιμπεριαλισμός και η πτώση του καπιταλισμού
II. Η ΓΕΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
1. Ο παγκόσμιος πόλεμος και η πορεία της επαναστατικής κρίσης
2. Η επαναστατική κρίση και η αντεπαναστατική σοσιαλδημοκρατία
3. Η κρίση του καπιταλισμού και ο φασισμός
4. Οι αντιθέσεις της καπιταλιστικής σταθεροποίησης και το αναπόφευκτο της επαναστατικής πτώσης του καπιταλισμού
III. Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ
IV. Η ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΠ’ ΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ ΣΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΚΑΙ Η ΔΙΧΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ
1. Η μεταβατική περίοδος και η κατάχτηση της εξουσίας απ’ το προλεταριάτο
2. Η διχτατορία του προλεταριάτου και η Σοβιετική της μορφή
3. Η διχτατορία του προλεταριάτου και η απαλλοτρίωση των απαλλοτριωτών (Καθήκοντα της μεταβατικής Περιόδου)
Α'. Βιομηχανία, μεταφορές, Τ.Τ.Τ
Β'. Αγροτική οικονομία
Γ'. Το εμπόριο και η πίστωση
Δ'. Προστασία της δουλειάς, όροι ζωής κλπ
Ε'. Κατοικία
Ζ'. Το Εθνικό και Αποικιακό ζήτημα
Η'. Μέσα Ιδεολογικής επιρροής
4. Οι βάσεις της οικονομικής πολιτικής της προλεταριακής διχτατορίας
5. Η διχτατορία του προλεταριάτου και οι τάξεις
6. Οι μαζικές οργανώσεις μέσα στο σύστημα της διχτατορίας του προλεταριάτου
7. Η διχτατορία του προλεταριάτου και η πολιτιστική επανάσταση
8. Η πάλη για την παγκόσμια διχτατορία του προλεταριάτου και οι βασικοί τύποι των επαναστάσεων
9. Η πάλη για την παγκόσμια διχτατορία του προλεταριάτου και οι αποικιακές επαναστάσεις
V. Η ΔΙΧΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΣΣΔ ΚΑΙ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
1. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην Ε. Σ. Σ. Δ. και η ταξική πάλη
2. Η σημασία της Ε.Σ.Σ.Δ. και οι παγκόσμιες επαναστατικές υποχρεώσεις της
3. Οι υποχρεώσεις του παγκόσμιου προλεταριάτου προς την Ε.Σ.Σ.Δ
VI. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ Η ΤΑΧΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΧΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ
1. Οι εχθρικές προς τον κομμουνισμό ιδεολογίες μέσα στην εργατική τάξη
2. Τα βασικά καθήκοντα της κομμουνιστικής στρατηγικής και ταχτικής
Η εποχή του ιμπεριαλισμού είναι εποχή του καπιταλισμού που πεθαίνει. Ο παγκόσμιος πόλεμος του 1914-1918 και η γενική κρίση στην οποία οδήγησε τον καπιταλισμό, ως άμεσο αποτέλεσμα της οξυμένων αντιθέσεων ανάμεσα στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της παγκόσμιας οικονομίας και των εθνικών κρατικών συνόρων, έδειξαν και απόδειξαν ότι μέσα στην κεφαλαιοκρατική κοινωνία ωρίμασαν ήδη οι υλικές προϋποθέσεις του σοσιαλισμού, ότι το καπιταλιστικό περίβλημα της κοινωνίας έγινε αφόρητος δεσμός για την παραπέρα ανάπτυξη της ανθρωπότητας, ότι η ιστορία βάζει στην ημερήσια διάταξη το καθήκον της επαναστατικής ανατροπής του κεφαλαιοκρατικού ζυγού.
Ο ιμπεριαλισμός υποδουλώνει, απ' τα κέντρα της καπιταλιστικής εξουσίας μέχρι τις πιο απομακρυσμένες γωνιές του αποικιακού κόσμου, τις τεράστιες μάζες του προλεταριάτου όλων των χωρών στη διχτατορία της χρηματιστικής-κεφαλαιοκρατικής πλουτοκρατίας. Ο ιμπεριαλισμός αποκαλύπτει και βαθαίνει, με άγρια και πανίσχυρη δύναμη, όλες τις αντιθέσεις της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας, φτάνει την ταξική καταπίεση στο έσχατο όριό της, οξύνει την πάλη μεταξύ των κεφαλαιοκρατικών κρατών, προκαλεί αναπόφευκτα ιμπεριαλιστικούς πολέμους παγκοσμίων διαστάσεων, που τραντάζουν στα θεμέλια του όλο το σύστημα των κυρίαρχων σχέσεων και οδηγεί με σιδερένια αναγκαιότητα στην παγκόσμια επανάσταση του προλεταριάτου.
Δένοντας όλο τον κόσμο με τις αλυσίδες του χρηματιστικού κεφαλαίου, εξαναγκάζοντας με το αίμα, το σίδερο και την πείνα τους προλετάριους όλων των χωρών, τους λαούς και τις φυλές να μπούνε κάτω απ' τον ζυγό του, εντείνοντας την εκμετάλλευση, καταπίεση και υποδούλωση του προλεταριάτου σε τεράστιο βαθμό, και βάζοντας μπροστά τους το άμεσο καθήκον της κατάχτησης της εξουσίας, ο ιμπεριαλισμός δημιουργεί την ανάγκη της πιο στενής συσπείρωσης των εργατών σε ενιαίο διεθνή στρατό των προλετάριων όλων των χωρών, ανεξάρτητα από κρατικά σύνορα, διαφορές εθνότητας, πολιτισμού, γλώσσας, φυλής, φύλου ή επαγγέλματος. Έτσι ο ιμπεριαλισμός αναπτύσσοντας και ολοκληρώνοντας το προτσές της δημιουργίας των υλικών προϋποθέσεων για το σοσιαλισμό, ταυτόχρονα συσπειρώνει το στρατό των δικών του νεκροθαφτών, υποχρεώνοντας το προλεταριάτο να οργανωθεί σε μαχητική παγκόσμια ένωση εργατών.
Απ’ την άλλη μεριά ο ιμπεριαλισμός αποσπά το πιο καλοπληρωμένο τμήμα της εργατικής τάξης απ' τη βασική μάζα των εργατών. Αυτή η εξαγορασμένη και διεφθαρμένη απ’ τον ιμπεριαλισμό αριστοκρατία της εργατικής τάξης είναι επικεφαλής των σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων, ενδιαφέρεται για την ιμπεριαλιστική καταλήστευση των αποικιών, είναι αφοσιωμένη στη «δική της» κεφαλαιοκρατία και στο «δικό της» ιμπεριαλιστικό Κράτος, και, στις αποφασιστικές μάχες, βρέθηκε με το μέρος του ταξικού εχθρού του προλεταριάτου. Η διάσπαση του σοσιαλιστικού κινήματος το 1914, που προκάλεσε αυτή και οι κατοπινές προδοσίες των σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων (που ουσιαστικά έγιναν αστικά εργατικά Κόμματα), απέδειξαν ότι το παγκόσμιο προλεταριάτο δεν μπορεί να εκπληρώσει την ιστορική του αποστολή - την ανατροπή του ζυγού του ιμπεριαλισμού και την εγκαθίδρυση της διχτατορίας του προλεταριάτου - παρά μόνο με αμείλιχτη πάλη ενάντια στη σοσιαλδημοκρατία. Γι' αυτό, η οργάνωση των δυνάμεων της παγκόσμιας επανάστασης καθίσταται δυνατή μόνο με την πλατφόρμα του Κομμουνισμού. Στην οπορτουνιστική Δευτέρα Διεθνή της σοσιαλδημοκρατίας, που έγινε πράκτορας των ιμπεριαλιστών στις γραμμές της εργατικής τάξης,αναπόφευκτα αντιπαρατίθεται η Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνή, η παγκόσμια οργάνωση της εργατικής τάξης, που ενσαρκώνει μέσα της την πραγματική ενότητα των επαναστατών εργατών όλου του κόσμου.
Ο πόλεμος του 1914 - 1918 ήταν η αρχή των πρώτων προσπαθειών δημιουργίας της νέας επαναστατικής Διεθνούς, σαν αντίβαρο στη Δεύτερη σοσιαλσωβινιστική Διεθνή και σαν όργανο απόκρουσης του φιλοπόλεμου ιμπεριαλισμού (Τσίμμερβανλτ, Κίνιαλ). Η νικηφόρα επανάσταση του προλεταριάτου στη Ρωσία έδωσε ώθηση στη δημιουργία Κομμουνιστικών Κομμάτων στα κέντρα του καπιταλισμού και στις αποικίες. Στο 1919 ιδρύθηκε η Κομμουνιστική Διεθνής, που για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία ένωσε ουσιαστικά, μέσα στη πρακτική της επαναστατικής πάλης, τα πιο πρωτοπόρα στρώματα του ευρωπαϊκού και αμερικανικού προλεταριάτου με τους προλετάριους της Κίνας και των Ινδιών, με τους έγχρωμους εργαζόμενους της Αφρικής και της Αμερικής.
Ως το ενιαίο και συγκεντροποιημένο Παγκόσμιο Κόμμα του προλεταριάτου, η Κομμουνιστική Διεθνής είναι το μόνο Κόμμα που ακολουθεί τις αρχές της Πρώτης Διεθνούς και που τις εφαρμόζει για την εκ νέου δημιουργία του επαναστατικού προλεταριακού μαζικού κινήματος. Η πείρα από το πρώτο ιμπεριαλιστικό πόλεμο, από τη περίοδο της επαναστατικής κρίσης του καπιταλισμού που ακολούθησε, από τις επαναστάσεις στην Ευρώπη και στις αποικιακές χώρες, η πείρα από τη διχτατορία του προλεταριάτου και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, η πείρα από τη δράση όλων των Τμημάτων της Κομμουνιστικής Διεθνούς όπως καταγράφτηκε στις αποφάσεις των συνεδρίων της, και τέλος η ολοένα και πιο μεγάλη διεθνοποίηση της πάλης μεταξύ της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας και του προλεταριάτου, όλ' αυτά δημιούργησαν την ανάγκη για ένα ενιαίο και γενικό πρόγραμμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς που θα είναι κοινό για όλα τα Τμήματα της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Έτσι το πρόγραμμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ως η ανώτερη κριτική γενίκευση ολόκληρης της ιστορικής πείρας του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος του προλεταριάτου, γίνεται το πρόγραμμα πάλης για την παγκόσμια διχτατορία του προλεταριάτου, πρόγραμμα πάλης για τον παγκόσμιο κομμουνισμό.
Η Κομμουνιστική Διεθνής, ενώνοντας τους επαναστάτες εργάτες, που καθοδηγούν εκατομμύρια μάζες εκμεταλλευομένων και καταπιεσμένων ενάντια στην κεφαλαιοκρατία και τους «σοσιαλιστές» πράχτορές της, θεωρεί τον εαυτό της ιστορικό διάδοχο της «Ένωσης των Κομμουνιστών» και της Πρώτης Διεθνούς, που βρίσκονταν κάτω απ'την άμεση καθοδήγηση του Μαρξ, και κληρονόμο των καλλιτέρων προπολεμικών παραδόσεων της Δευτέρας Διεθνούς. Η Πρώτη Διεθνής έθεσε τις ιδεολογικές βάσεις της παγκόσμιας προλεταριακής πάλης για το σοσιαλισμό. Η Δευτέρα Διεθνής, στην καλλίτερή της εποχή, ετοίμασε το έδαφος για την πλατιά και μαζική επέχταση του εργατικού κινήματος μέσα στις μάζες. Η Τρίτη, Κομμουνιστική Διεθνής, συνεχίζοντας το έργο της Πρώτης Διεθνούς και έχοντας αποδεχτεί τους καρπούς της δουλειάς της Δευτέρας Διεθνούς, πέταξε αποφασιστικά τον οπορτουνισμό της τελευταίας, το σοσιαλσωβινισμό της, την καπιταλιστική διαστρέβλωση του σοσιαλισμού και άρχισε την πραγματοποίηση της διχτατορίας του προλεταριάτου. Μ' αυτό το τρόπο, η Κομμουνιστική Διεθνής, συνεχίζει τις δοξασμένες και ηρωικές παραδόσεις του διεθνούς Εργατικού κινήματος των Άγγλων Χαρτιστών και των Γάλλων επαναστατών του 1831, των επαναστατών της Γαλλικής και Γερμανικής εργατικής τάξης του 1848, των αθάνατων αγωνιστών και μαρτύρων της Παρισινής Κομμούνας, των γενναίων στρατιωτών της Γερμανικής, Ουγγρικής και Φιλανδικής Επανάστασης, των εργατών της πρώην τσαρικής απολυταρχίας - των νικηφόρων φορέων της διχτατορίας του προλεταριάτου, των Κινέζων προλετάριων, των ηρώων της Καντώνας και της Σαγκάης.
Στηριζόμενη στην ιστορική πείρα του επαναστατικού εργατικού κινήματος όλων των ηπείρων και όλων των λαών, η Κομμουνιστική Διεθνής, στη θεωρητική και πρακτική της δουλειά, δέχεται ολοκληρωτικά και ανεπιφύλαχτα την άποψη του επαναστατικού Μαρξισμού και την περαιτέρω ανάπτυξή του, το Λενινισμό, που δεν είναι τίποτ' άλλο παρά ο Μαρξισμός της εποχής του ιμπεριαλισμού και των προλεταριακών επαναστάσεων.
Υπερασπίζοντας και προπαγανδίζοντας το διαλεκτικό υλισμό του Μαρξ και του Ένγκελς, εφαρμόζοντάς τον σαν επαναστατική μέθοδο γνώσης της πραγματικότητας με σκοπό τον επαναστατικό μετασχηματισμό της, η Κομμουνιστική Διεθνής διεξάγει δραστήρια πάλη ενάντια σ' όλες τις μορφές της φιλοσοφίας της αστικής τάξης και ενάντια σ' όλες τις μορφές του θεωρητικού και πραχτικού οπορτουνισμού. Υποστηρίζοντας αποφασιστικά τη συνεπή ταξική πάλη του προλεταριάτου, υποτάσσοντας τα προσωρινά, μερικά, στενά, εθνικά συμφέροντα του προλεταριάτου στα διαρκή, γενικά, διεθνιστικά του συμφέροντα, η Κομμουνιστική Διεθνής ξεσκεπάζει αμείλιχτα, σ' όλες τις μορφές της, τη θεωρία των ρεφορμιστών για την «ταξική ειρήνη», που την δανείστηκαν απ' την αστική τάξη. Εκφράζοντας την ιστορική ανάγκη για μια διεθνή οργάνωση των επαναστατών προλετάριων, των νεκροθαφτών του καπιταλιστικού συστήματος, η Κομμουνιστική Διεθνής είναι η μοναδική παγκόσμια δύναμη, που έχει πρόγραμμά της τη διχτατορία του προλεταριάτου και τον κομμουνισμό και που προβάλλεται ανοιχτά σαν ο οργανωτής της παγκόσμιας επανάστασης του προλεταριάτου.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η κεφαλαιοκρατική κοινωνία, που αναπτύχτηκε πάνω στη βάση της εμπορευματικής παραγωγής, χαρακτηρίζεται από το μονοπώλιο της τάξης των κεφαλαιοκρατών και των μεγάλων γαιοκτημόνων πάνω στα σπουδαιότερα και πιο ζωτικά μέσα παραγωγής· από την εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας του προλεταριάτου, που αφού δεν έχει στη κατοχή του μέσα παραγωγής είναι αναγκασμένο να πουλά την εργατική του δύναμη· από την παραγωγή εμπορευμάτων για την απόχτηση κέρδους· και, σε σύνδεση με όλα τα παραπάνω, από το χωρίς σχέδιο και αναρχία του προτσές της παραγωγής στο σύνολό της. Οι σχέσεις εκμετάλλευσης και η οικονομική κυριαρχία της κεφαλαιοκρατίας βρίσκουν την πολιτική τους έκφραση στο οργανωμένο καπιταλιστικό Κράτος, όργανο κατάπνιξης του προλεταριάτου.
Η ιστορία του καπιταλισμού επιβεβαίωσε ολοκληρωτικά τη θεωρία του Μαρξ και του Ένγκελς για τους νόμους της ανάπτυξης της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας και για τις αντιθέσεις της ανάπτυξης αυτής, που οδηγούν όλο το κεφαλαιοκρατικό σύστημα στην αναπόφευχτη καταστροφή του.
Στο κυνήγι του κέρδους η κεφαλαιοκρατία ήταν αναγκασμένη ν’ αναπτύξει όλο και σε μεγαλύτερη κλίμακα τις παραγωγικές δυνάμεις, να δυναμώσει και να επεχτείνει την κυριαρχία των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Έτσι η ανάπτυξη του καπιταλισμού αναπαράγει συνεχώς, σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα, όλες τις εσωτερικές αντιθέσεις του καπιταλιστικού συστήματος, πρώτα απ' όλα την κυριότερη αντίθεση μεταξύ του κοινωνικού χαρακτήρα της εργασίας και του ατομικού χαρακτήρα της ιδιοποίησης, μεταξύ της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων και των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων ιδιοχτησίας. Η κυριαρχία της ατομικής ιδιοχτησίας στα μέσα παραγωγής και η κυριαρχία της αναρχίας στη διαδικασία της παραγωγής, διατάραξαν την ισορροπίας ανάμεσα στους διαφόρους κλάδους παραγωγής· εξαιτίας της διαρκώς εντεινόμενης αντίθεσης μεταξύ της τάσης για απεριόριστη επέχταση της παραγωγής και την περιορισμένη κατανάλωση των προλεταριακών μαζών (γενική υπερπαραγωγή), πράγμα που επέφερε τις περιοδικά επαναλαμβανόμενες καταστροφικές κρίσεις και τη μαζική ανεργία του προλεταριάτου. Η κυριαρχία της ατομικής ιδιοχτησίας βρήκε επίσης την έκφρασή της στο ανταγωνισμό, που κυριαρχεί τόσο στο εσωτερικό των διαφόρων κεφαλαιοκρατικών χωρών όσο και στη διαρκώς αναπτυσσόμενη παγκόσμια αγορά. Η τελευταία αυτή μορφή του ανταγωνισμού μεταξύ των κεφαλαιοκρατών είχε για συνέπεια μια σειρά πολέμων, που συνοδεύουν αναπόφευκτα την κεφαλαιοκρατική ανάπτυξη.
Απ’ την άλλη μεριά τα τεχνικά και οικονομικά πλεονεκτήματα της μεγάλης παραγωγής οδήγησαν, με τον ανταγωνισμό, στην εκτόπιση και καταστροφή των προκαπιταλιστικών οικονομικών μορφών και στην ολοένα αυξανόμενη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου. Στον τομέα της βιομηχανίας ο νόμος αυτός της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης εκδηλώθηκε πρώτα απ' όλα στην άμεση καταστροφή της μικρής παραγωγής και εν μέρει στον υποβιβασμό της στο ρόλο βοηθητικών μονάδες των μεγάλων επιχειρήσεων. Στον τομέα της αγροτικής οικονομίας, που λόγω του μονοπωλίου της γης και της απόλυτης εγγείου προσόδου, αναπόφευκτα καθυστερεί απ' το γενικό ρυθμό ανάπτυξης, ο νόμος αυτός βρήκε την έκφρασή του όχι μόνο στη διαφοροποίηση της αγροτιάς και στην προλεταριοποίηση των πλατιών της στρωμάτων, αλλά επίσης και κυρίως στις ανοιχτές και σκεπασμένες μορφές υποταγής της μικρής αγροτικής οικονομίας στην κυριαρχία του μεγάλου κεφαλαίου. Η μικρή οικονομία μπόρεσε να διατηρήσει τη φαινομενικότητα της ανεξαρτησίας της μόνο με τη μεγάλη ένταση της εργασίας και τη συστηματική υποκατανάλωση.
Η συνεχώς αυξανόμενη εφαρμογή των μηχανών, η διαρκής τελειοποίηση της τεχνικής και, κατά συνέπεια, η συνεχής αύξηση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου, που συνοδεύεται με τον παραπέρα καταμερισμό της εργασίας, με την αύξηση της παραγωγικότητας και εντατικοποίησης της εργασίας, είχε σαν συνέπεια και την ολοένα και πιο πλατιά χρησιμοποίηση της εργασίας των γυναικών και των παιδιών, το σχηματισμό τεράστιων εφεδρικών βιομηχανικών στρατών, που διαρκώς συμπληρώνονται με την προλεταριοποιημένη αγροτιά που αναγκάζεται να φύγει απ' τα χωριά όπως επίσης και με την χρεοκοπημένη μικρή και μεσαία αστική τάξη των πόλεων. Στον ένα πόλο των κοινωνικών σχέσεων μεγιστάνες του κεφαλαίου και στον άλλο πόλο τεράστιες μάζες του προλεταριάτου, διαρκής αύξηση του βαθμού της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, αναπαραγωγή σε πλατιά κλίμακα των βαθύτερων αντιθέσεων του καπιταλισμού και των συνεπειών τους (κρίσεις, πόλεμοι κλπ.), διαρκής αύξηση της κοινωνικής ανισότητας, αύξηση της αγανάχτησης του προλεταριάτου, που ενώνεται και διαπαιδαγωγείται απ' τον ίδιο το μηχανισμό της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής, - όλ’ αυτά οδήγησαν αναπόφευκτα στην υπονόμευση των βάσεων του καπιταλισμού και έφεραν πιο κοντά η στιγμή της καταστροφής του.
Ταυτόχρονα γίνεται μια βαθιά ανατροπή στον πολιτισμό, στα ήθη και έθιμα της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας : ο παρασιτικός εκφυλισμός των ομάδων των εισοδηματιών της κεφαλαιοκρατίας· η αποσύνθεση της οικογένειας, που εκφράζει την αυξανόμενη αντίθεση ανάμεσα στη μαζική συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνική παραγωγή και στις μορφές της οικογενειακής ζωής και των εθίμων του σπιτιού, που κληρονομήθηκαν σε σημαντικό βαθμό απ’ τις προηγούμενες οικονομικές εποχές· η αυξανόμενη, πάνω στη βάση του καταμερισμού και της ειδίκευσης της δουλείας, τεράστια ανάπτυξη των πόλεων και η περιορισμένη αγροτική ζωή· η ανικανότητα της κεφαλαιοκρατίας, παρά τις τεράστιες επιτυχίες των φυσικών επιστημών, να δημιουργήσει συνθετική επιστημονική κοσμοθεωρία· η αύξηση των ιδεαλιστικών, μυστικιστικών και θρησκευτικών προλήψεων - όλ'αυτά τα φαινόμενα δείχνουν το πλησίασμα του ιστορικού τέλους του καπιταλιστικού συστήματος.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η περίοδος του βιομηχανικού καπιταλισμού ήταν βασικά περίοδος του «ελεύθερου συναγωνισμού»· περίοδος σχετικά ομαλής εξέλιξης και επέκτασης του καπιταλισμού σε όλη τη γήινη σφαίρα, όταν οι ακόμα μη κατακτημένες αποικίες μοιράστηκαν και καταλήφθηκαν από στρατιωτικές δυνάμεις· με τη συνεχή ανάπτυξη των εσωτερικών αντιθέσεων του καπιταλισμού, που το βάρος τους έπεφτε κυρίως στη συστηματικά καταληστευόμενη, τρομοκρατούμενη και καταπιεζόμενη αποικιακή περιφέρεια.
Η περίοδος αυτή αντικαταστάθηκε στη αρχή του XX αιώνα, απ’ την περίοδο του ιμπεριαλισμού, περίοδο όπου η ανάπτυξη του καπιταλισμού γίνεται σπασμωδικά και με συγκρούσεις, όταν ο ελεύθερος συναγωνισμός άρχισε να παραχωρεί γρήγορα τη θέση του στο μονοπώλιο, όταν όλα τα πρώην «ελεύθερα» αποικιακά εδάφη μοιράστηκαν πια, όταν η πάλη για το νέο μοίρασμα των αποικιών και των σφαιρών επιρροής άρχισε αναπόφευκτα να παίρνει, κυρίως, τη μορφή ένοπλης πάλης.
Έτσι οι αντιθέσεις του καπιταλισμού σε όλη τους τη σφοδρότητα και στην πραγματικά παγκόσμια κλίμακά τους βρήκαν την πιο ξεκάθαρη έκφρασή τους στην εποχή του ιμπεριαλισμού (του χρηματιστικού κεφαλαίου), που ιστορικά σημαίνει νέα μορφή του καπιταλισμού, νέα σχέση μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας και αλλαγή της μορφής των σχέσεων μεταξύ των βασικών τάξεων της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας.
Η νέα αυτή ιστορική περίοδος εδραιώθηκε μέσω των σπουδαιότερων νόμων κίνησης της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας. Δημιουργήθηκε απ' την ανάπτυξη του βιομηχανικού καπιταλισμού, σαν ιστορική του συνέχεια. Όξυνε τις εκδηλώσεις όλων των βασικών τάσεων και νόμων της κίνησης του καπιταλισμού, όλων των βασικών του αντιθέσεων και ανταγωνισμών. Ο νόμος της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου οδήγησε στο σχηματισμό ισχυρών μονοπωλιακών ενώσεων (καρτέλ, συνδικάτα, τραστ), σε νέα μορφή γιγάντιων συνδυασμένων επιχειρήσεων (κομπινάτων) συνδεδεμένων στενά με τις τράπεζες. Η συγχώνευση του βιομηχανικού κεφαλαίου με το τραπεζιτικό κεφάλαιο, η απορρόφηση της μεγάλης γαιοκτησίας από το γενικό σύστημα της οργάνωσης του κεφαλαίου και ο μονοπωλιακός χαρακτήρας αυτής της μορφής του καπιταλισμού μετατρέψαν την εποχή του βιομηχανικού κεφαλαίου σε εποχή του χρηματιστικού κεφαλαίου. Ο «ελεύθερος συναγωνισμός» του βιομηχανικού καπιταλισμού, που πήρε τη θέση του φεουδαρχικού μονοπωλίου και του μονοπωλίου του εμπορικού κεφαλαίου, ο ίδιος μετατράπηκε σε μονοπώλιο του χρηματιστικού κεφαλαίου. Ταυτόχρονα αν και τα καπιταλιστικά μονοπώλια ξεφυτρώνουν απ' τον ελεύθερο συναγωνισμό, δεν τον καταργούν, μα συνυπάρχουν μαζί του ή τον υποτάσσουν, προκαλώντας έτσι σειρά οξύτατων και τεράστιων αντιθέσεων, προστριβών και συγκρούσεων.
Η αυξανόμενη χρησιμοποίηση σύνθετων μηχανών, χημικών μεθόδων, ηλεκτρικής ενέργειας· η αύξηση πάνω σ' αυτή τη βάση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου· και η, εξαιτίας αυτού, πτώση του ποσοστού του κέρδους, που μόνο οι μεγαλύτερες μονοπωλιακές κοινοπραξίες (καρτέλ) μπορούν να αντιμετωπίσουν, κάποιες φορές, με την πολιτική των υψηλών τιμών τους, προκαλούν το περαιτέρω κυνήγι του υπερκέρδους στις αποικίες και την πάλη για το νέο ξαναμοίρασμα του κόσμου. Η τυποποιημένη μαζική παραγωγή απαιτεί νέες εξωτερικές αγορές κατανάλωσης. Η αυξανόμενη ζήτηση πρώτων υλών και καύσιμης ύλης προκαλεί το εντατικό κυνήγι για την κατάχτηση των πηγών τους. Τέλος το σύστημα της υψηλής προστατευτικής δασμολογικής πολιτικής, που εμποδίζει την εξαγωγή εμπορευμάτων και εξασφαλίζει πρόσθετο κέρδος για το κεφάλαιο που έχει εξαχθεί, δημιουργεί επιπλέον κίνητρα για την εξαγωγή κεφαλαίου. Γι' αυτό η εξαγωγή κεφαλαίου γίνεται αποφασιστική και ειδική μορφή οικονομικής σύνδεσης μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της παγκόσμιας κεφαλαιοκρατικής οικονομίας. Το συνολικό αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι η μονοπωλιακή κατοχή των αποικιακών αγορών κατανάλωσης, των πηγών πρώτων υλών και των σφαιρών τοποθέτησης κεφαλαίων δυναμώνει στο έπακρο τη γενική ανισομέρεια της κεφαλαιοκρατικής ανάπτυξης και οξύνει τις συγκρούσεις μεταξύ των «μεγάλων δυνάμεων» του χρηματιστικού κεφαλαίου για το ξαναμοίρασμα των αποικιών και των σφαιρών επιρροής.
Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της παγκόσμιας οικονομίας οδηγεί έτσι στην περαιτέρω διεθνοποίηση της οικονομικής ζωής και ταυτόχρονα στην πάλη για το ξαναμοίρασμα του κόσμου, που έχει ήδη μοιραστεί μεταξύ των μεγαλυτέρων κρατών του χρηματιστικού κεφαλαίου, στην αλλαγή και όξυνση των μορφών της πάλης αυτής, στην ολοένα και σε μεγαλύτερο βαθμό αντικατάσταση της μεθόδου των φτηνών τιμών με τις μέθοδες της ανοιχτής βίας (μποϊκοτάρισμα, υψηλή προστατευτική πολιτική, τελωνειακοί πόλεμοι, πόλεμοι με την κυριολεκτική έννοια της λέξης κλπ.). Η μονοπωλιακή μορφή του καπιταλισμού συνοδεύεται, συνεπώς, με αναπόφευκτους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, που σε έκταση και σε καταστρεπτικότητα δεν έχουνε παράδειγμα στην παγκόσμια ιστορία.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η ιμπεριαλιστική μορφή του καπιταλισμού, εκφράζοντας την τάση προς τη συσπείρωση των διαφόρων τμημάτων της κυρίαρχης τάξης, αντιπαρατάσσει τις πλατιές μάζες του προλεταριάτου όχι στον ξεχωριστό επιχειρηματία μα ολοένα και σε μεγαλύτερο βαθμό σε ολόκληρη την τάξη των κεφαλαιοκρατών και στην κρατική τους εξουσία. Απ' την άλλη μεριά η μορφή αυτή του καπιταλισμού τινάζει στον αέρα τα όρια του εθνικού κράτους, που έγιναν ήδη πολύ στενά και πλαταίνει τα πλαίσια της καπιταλιστικής εξουσίας των κυρίαρχων μεγάλων δυνάμεων, αντιπαρατάσσοντας στην εξουσία αυτή εκατομμύρια μάζες εθνικά καταπιεζόμενων λαών, τόσο ανάμεσα στα ονομαζόμενα μικρά έθνη, όσο και στις αποικίες.
Τέλος, αυτή η μορφή του καπιταλισμού αντιπαρατάσσει, σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό, τα ιμπεριαλιστικά κράτη το ένα στο άλλο.
Κατά συνέπεια ιδιαίτερη σημασία για την κεφαλαιοκρατία αποκτά η κρατική εξουσία, που γίνεται διχτατορία της χρηματιστικής καπιταλιστικής ολιγαρχίας, έκφραση της συγκεντροποιημένης δύναμής της. Οι λειτουργίες των πολυεθνικών αυτών ιμπεριαλιστικών κρατών αναπτύσσονται προς όλες τις κατευθύνσεις. Η ανάπτυξη των Κρατικών καπιταλιστικών μορφών, που διευκολύνουν τόσο την πάλη στην εξωτερική αγορά (πολεμική επιστράτευση της οικονομίας), όσο και την πάλη ενάντια στην εργατική τάξη· η εξαιρετικά τεράστια ανάπτυξη του μιλιταρισμού (στρατού, στόλου, αεροπλάνων, η χρησιμοποίηση της χημείας και βακτηριολογίας)· η αυξανόμενη πίεση του ιμπεριαλιστικού κράτους πάνω στην εργατική τάξη (αύξηση της εκμετάλλευσης και άμεση καταστολή των εργατών απ' τη μια μεριά, συστηματική εξαγορά του γραφειοκρατικού ρεφορμιστικού μηχανισμού απ' την άλλη), όλ’ αυτά εκφράζουν μια τεράστια αύξηση του ειδικού βάρους της κρατικής εξουσίας. Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες, κάθε λίγο πολύ σημαντική εκδήλωση του προλεταριάτου μετατρέπεται σε εκδήλωση ενάντια στην κρατική εξουσία, δηλαδή σε εκδήλωση πολιτική.
Έτσι η ανάπτυξη του καπιταλισμού και κυρίως η ιμπεριαλιστική εποχή αυτής της ανάπτυξης, αναπαράγει τις βασικές αντιθέσεις του καπιταλισμού σε όλο και πιο τεράστια κλίμακα. Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους μικρούς κεφαλαιοκράτες δεν σταματά παρά μόνο για να παραχωρήσει τη θέση του στον ανταγωνισμό ανάμεσα στους μεγάλους· εκεί που καταλαγιάζει ο ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων, ανάβει ανάμεσα στις γιγάντιες ενώσεις των μεγιστάνων του κεφαλαίου και των κρατών τους· οι κρίσεις από εθνικές και τοπικές μετατρέπονται σε κρίσεις, που αγκαλιάζουν μια σειρά χώρες και κατόπιν σε κρίσεις παγκόσμιες, οι πόλεμοι τοπικού χαρακτήρα παραχωρούν τη θέση τους σε συμμαχικούς πολέμους και σε παγκόσμιους· η ταξική πάλη από μεμονωμένες εκδηλώσεις ξεχωριστών εργατικών ομάδων περνά σε εθνική και μετά σε διεθνή πάλη του παγκόσμιου προλεταριάτου ενάντια στην παγκόσμια κεφαλαιοκρατία. Τέλος ενάντια στις ισχυρά οργανωμένες δυνάμεις του χρηματιστικού κεφαλαίου οργανώνονται δυο κύριες επαναστατικές δυνάμεις : απ' τη μια μεριά οι εργάτες των καπιταλιστικών κρατών, απ’ την άλλη οι καταπιεζόμενες απ' το ζυγό του ξένου κεφαλαίου λαϊκές μάζες των αποικιών, που αγωνίζονται κάτω απ' την καθοδήγηση και την ηγεμονία του παγκόσμιου επαναστατικού προλεταριακού κινήματος.
Όμως η βασική αυτή επαναστατική τάση παραλύει προσωρινά με την εξαγορά μερικών τμημάτων του ευρωπαϊκού, βορειοαμερικανικού και ιαπωνικού προλεταριάτου από μέρους της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας και με την προδοσία της, τρομαγμένης απ' το επαναστατικό κίνημα των μαζών, εθνικής αστικής τάξης στις μισοαποικιακές και αποικιακές χώρες. Η κεφαλαιοκρατία των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, παίρνοντας συμπληρωματικό υπερκέρδος τόσο λόγω της θέση της στην παγκόσμια αγορά γενικά (περισσότερο αναπτυγμένη τεχνική, εξαγωγή κεφαλαίου στις χώρες με πιο ανώτερο ποσοστό κέρδους κλπ.), όσο και απ' τη ληστεία των αποικιών και μισοαποικιών, ανέβασε, χάρη σ' αυτό το υπερκέρδος, το μεροκάματο μιας μερίδας των εργατών «της», κάνοντάς τους έτσι θέλουν την ανάπτυξη του καπιταλισμού της «πατρίδας» τους, την καταλήστευση των αποικιών, και να είναι αφοσιωμένοι στο ιμπεριαλιστικό κράτος.
Η συστηματική αυτή εξαγορά εφαρμοζόταν και εφαρμόζεται πολύ πλατιά στις ισχυρότερες ιμπεριαλιστικές χώρες, βρίσκοντας την πιο ξεκάθαρη έκφρασή της στην ιδεολογία και πρακτική της εργατικής αριστοκρατίας και των γραφειοκρατικών στρωμάτων της εργατικής τάξης: των ηγετικών στελεχών της σοσιαλδημοκρατίας και των συνδικάτων που αποδείχτηκαν άμεσοι φορείς της επιρροής της αστικής τάξης μέσα στο προλεταριάτο και το καλύτερο στήριγμα του καπιταλιστικού καθεστώτος.
Μα υποκινώντας την αύξηση των εξαγορασμένων ανώτερων στρωμάτων της εργατικής τάξης, ο ιμπεριαλισμός χάνει τελικά την επιρροή του πάνω στην εργατική τάξη, απ' τη στιγμή που το βάθεμα των αντιθέσεων του ιμπεριαλισμού, η χειροτέρευση της κατάστασης των πλατιών εργατικών μαζών και η μαζική ανεργία του προλεταριάτου, οι τεράστιες δαπάνες των πολεμικών συγκρούσεων και τα βάρη τους, το χάσιμο από μέρους ορισμένων Δυνάμεων των μονοπωλιακών τους θέσεων στην παγκόσμια αγορά, η απόσπαση των αποικιών κλπ., υποσκάπτουν τη βάση της σοσιαλδημοκρατίας μέσα στις μάζες. Με τον ίδιο τρόπο η συστηματική εξαγορά διαφόρων στρωμάτων της κεφαλαιοκρατίας των αποικιών και μισοαποικιακών χωρών, η από μέρους της ντόπιας κεφαλαιοκρατίας προδοσία του εθνικού επαναστατικού κινήματος και η προσέγγισή της με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, μόνο προσωρινά παραλύουν την ανάπτυξη της επαναστατικής κρίσης. Σε τελευταία ανάλυση αυτό οδηγεί στο δυνάμωμα του ιμπεριαλιστικού ζυγού, στην πτώση της επιρροής της εθνικής κεφαλαιοκρατίας στις λαϊκές μάζες, στην όξυνση της επαναστατικής κρίσης, στην ανάφλεξη της αγροτικής επανάστασης των πλατιών μαζών των γεωργών και στη δημιουργία των όρων για την ηγεμονία του προλεταριάτου στις αποικιακές και εξαρτημένες χώρες, στην πάλη των λαϊκών μαζών για την ανεξαρτησία και την πλέρια εθνική απελευθέρωση.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Ο ιμπεριαλισμός ανάπτυξε σε μεγάλο βαθμό τις παραγωγικές δυνάμεις του παγκόσμιου καπιταλισμού. Έχει ολοκληρώσει την προετοιμασία όλων των υλικών προϋποθέσεων για τη σοσιαλιστική οργάνωση της κοινωνίας. Με τους πολέμους του φανερώνει ότι οι παραγωγικές δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας, που ξεπέρασαν τα περιορισμένα πλαίσια των ιμπεριαλιστικών κρατών, απαιτούν οργάνωση της οικονομίας σε παγκόσμια, διεθνή κλίμακα. Ο ιμπεριαλισμός αποπειράται να λύσει αυτή την αντίθεση με τη φωτιά και με το σπαθί ανοίγοντας το δρόμο για ένα ενιαίο παγκόσμιο κρατικό-καπιταλιστικό τραστ, που να οργανώσει όλη την παγκόσμια οικονομία. Η αιματηρή αυτή ουτοπία εξυμνείται απ' τους σοσιαλδημοκράτες ιδεολόγους σαν ειρηνική μέθοδος του νέου «οργανωμένου» καπιταλισμού. Στην πραγματικότητα η ουτοπία αυτή συναντά στο δρόμο της ανυπέρβλητα αντικειμενικά εμπόδια τέτοιας κλίμακας που ο καπιταλισμός αναπόφευκτα θα πέσει κάτω απ’ το βάρος των δικών του αντιθέσεων. Ο νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης του καπιταλισμού, που οξύνεται στην εποχή του ιμπεριαλισμού, κάνει αδύνατες τις διαρκείς και σταθερές παγκόσμιες ενώσεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Απ’ την άλλη μεριά, οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, που μετατρέπονται σε παγκόσμιους πολέμους και που μέσω αυτών ο νόμος της συγκεντροποίησης του κεφαλαίου προσπαθεί να φτάσει το παγκόσμιο όριό του - το ενιαίο παγκόσμιο τραστ - συνοδεύονται από τέτοιες καταστροφές, φορτώνουν τέτοια βάρη στην πλάτη της εργατικής τάξης και στα εκατομμύρια των προλετάριων και των αγροτών των αποικιών, ώστε ο καπιταλισμός θα χαθεί αναπόφευκτα κάτω απ' τα χτυπήματα της προλεταριακής επανάστασης πολύ πριν πετύχει αυτό το στόχο του.
Όντας η ανώτερη φάση στην ανάπτυξη του καπιταλισμού, αναπτύσσοντας μέχρι τεραστίων διαστάσεων τις παραγωγικές δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας, διαμορφώνοντας όλο τον κόσμο κατ' εικόνα και ομοίωση του, ο ιμπεριαλισμός τραβά στην τροχιά της χρηματιστικής καπιταλιστικής εκμετάλλευσης όλες τις αποικίες, όλες τις φυλές και όλους τους λαούς. Μα η μονοπωλιακή μορφή του κεφαλαίου αναπτύσσει ταυτόχρονα σε αυξανόμενο βαθμό τα στοιχεία παρασιτικού εκφυλισμού, σαπίσματος, κατάπτωσης του καπιταλισμού. Εξαφανίζοντας, σε ορισμένο βαθμό, την κινητήρια δύναμη του συναγωνισμού, εφαρμόζοντας την πολιτική των μονοπωλιακών τιμών των καρτέλ, έχοντας απεριόριστη κυριαρχία στην αγορά, το μονοπωλιακό κεφάλαιο έχει την τάση να εμποδίζει την περαιτέρω ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Παίρνοντας τεράστια ποσά υπερκέρδους απ' τα εκατομμύρια των εργατών και αγροτών των αποικιών, συσσωρεύοντας κολοσσιαία εισοδήματα απ' αυτή την εκμετάλλευση, ο ιμπεριαλισμός δημιουργεί τον τύπο κρατών-εισοδηματιών όπως επίσης και ολόκληρα στρώματα παρασίτων, που ζουν με το κόψιμο των κουπονιών. Ολοκληρώνοντας το προτσές της δημιουργίας των υλικών προϋποθέσεων του σοσιαλισμού (συγκεντροποίηση των μέσων παραγωγής, γιγάντια κοινωνικοποίηση της εργασίας, ανάπτυξη των εργατικών οργανώσεων), η εποχή του ιμπεριαλισμού οξύνει τις αντιθέσεις μεταξύ των «μεγάλων δυνάμεων» και γέννα τους πολέμους, που οδηγούν στη διάσπαση της ενιαίας παγκόσμιας οικονομίας. Ο ιμπεριαλισμός είναι γι’ αυτό ο καπιταλισμός που σαπίζει και που πεθαίνει. Είναι το τελευταίο στάδιο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, γενικά. Είναι η παραμονή της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης.
Έτσι η παγκόσμια προλεταριακή επανάσταση είναι αποτέλεσμα των συνθηκών ανάπτυξης του καπιταλισμού γενικά και ιδιαίτερα της ιμπεριαλιστικής του φάσης. Το καπιταλιστικό σύστημα στο σύνολό του φτάνει στην ολοκληρωτική του χρεωκοπία. Καταστρέφεται η διχτατορία του κεφαλαίου παραχωρώντας τη θέση της στη διχτατορία του προλεταριάτου.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η ιμπεριαλιστική πάλη μεταξύ των μεγαλύτερων κρατών του κεφαλαίου για το νέο μοίρασμα του κόσμου οδήγησε στον πρώτο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο (1914 - 1918). Ο πόλεμος αυτός τράνταξε όλο το σύστημα του παγκόσμιου καπιταλισμού και εγκαινίασε την αρχή της περιόδου της γενικής του κρίσης. Έθεσε στην υπηρεσία του όλη την εθνική οικονομία των εμπόλεμων χωρών, δημιουργώντας έτσι τη σιδερένια γροθιά του κρατικού καπιταλισμού, ανέβασε σε τεράστιες διαστάσεις τα μη παραγωγικά έξοδα, κατέστρεψε τεράστια ποσότητα μέσων παράγωγης και ζωντανής εργατικής δύναμης, εξαθλίωσε τις πλατιές λαϊκές μάζες, φόρτωσε αναρίθμητα βάρη στους βιομηχανικούς εργάτες, στους αγρότες, στους λαούς των αποικιών. Όξυνε αναπόφευκτα την ταξική πάλη, που πέρασε σε ανοιχτές επαναστατικές ενέργειες των μαζών και σε εμφύλιο πόλεμο. Το ιμπεριαλιστικό μέτωπο έσπασε στον πιο αδύνατό του κρίκο - στην τσαρική Ρωσία. Η Φεβρουαριανή Επανάσταση του 1917 γκρέμισε την κυριαρχία της μεγαλοτσιφλικάδικης απολυταρχίας. Η Οκτωβριανή Επανάσταση γκρέμισε την κυριαρχία της κεφαλαιοκρατίας. Η νικηφόρα προλεταριακή επανάσταση απαλλοτρίωσε τους απαλλοτριωτές, απέσπασε τα μέσα παραγωγής απ’ την κεφαλαιοκρατία και τους τσιφλικάδες, δημιούργησε και στερέωσε, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, τη διχτατορία του προλεταριάτου σε μια τεράστια χώρα. Ίδρυσε το νέο, σοβιετικού τύπου κράτος και εγκαινίασε την παγκόσμια επανάσταση τον προλεταριάτου.
Το ισχυρό τράνταγμα όλου του παγκόσμιου καπιταλισμού, η όξυνση της ταξικής πάλης και η άμεση επίδραση της Οκτωβριανής επανάστασης του προλεταριάτου, προκάλεσαν σειρά επαναστάσεων και επαναστατικών εκδηλώσεων τόσο στην ευρωπαϊκή ήπειρο, όσο και στις αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες : το Γενάρη του 1918 η εργατική επανάσταση της Φιλανδίας· τον Αύγουστο του 1918 οι ονομαζόμενες «εξεγέρσεις του ρυζιού» στην Ιαπωνία· το Νοέμβρη του 1918 οι επαναστάσεις της Αυστρίας και Γερμανίας, που ανέτρεψαν το καθεστώς των μισοφεουδαρχικών μοναρχιών· το Μάρτη του 1919 η προλεταριακή επανάσταση της Ουγγαρίας και η εξέγερση της Κορέας· τον Απρίλη του 1919 η σοβιετική εξουσία στην Βαυαρία· το Γενάρη του 1920 η αστικοεθνική επανάσταση της Τουρκίας· το Σεπτέμβρη του 1920 η κατάληψη των εργοστασίων στην Ιταλία απ’ τους εργάτες· το Μάρτη του 1921 η εξέγερση των πρωτοπόρων εργατών της Γερμανίας· το Σεπτέμβρη του 1923 η εξέγερση στη Βουλγαρία· το φθινόπωρο του 1923 η επαναστατική κρίση στη Γερμανία· το Δεκέμβρη του 1924 η εξέγερση στην Εσθονία· τον Απρίλη του 1925 η εξέγερση στο Μαρόκο· τον Αύγουστο στη Συρία· το Μάη του 1926 η γενική απεργία στην Αγγλία· τον Ιούλη του 1927 η εξέγερση των εργατών στη Βιέννη· όλ' αυτά τα γεγονότα και τέλος, τέτοια γεγονότα όπως η εξέγερση στην Ινδονησία, ο βαθύς αναβρασμός στις Ινδίες, η μεγάλη Κινέζικη επανάσταση που τράνταξε όλη την ασιατική ήπειρο, είναι οι κρίκοι μιας παγκόσμιας επαναστατικής αλυσίδας, τα συνθετικά μέρη της βαθύτατης γενικής κρίσης του καπιταλισμού. Το παγκόσμιο αυτό επαναστατικό προτσές περιλάμβανε την άμεση πάλη για τη διχτατορία του προλεταριάτου όπως επίσης και τους εθνικοαπελευθερωτικούς πολέμους και τις αποικιακές εξεγέρσεις ενάντια στον ιμπεριαλισμό, που είναι αδιάρρηκτα συνδεμένες με το αγροτικό κίνημα των εκατομμυρίων μαζών των γεωργών. Έτσι οι τεράστιες μάζες της ανθρωπότητας τραβηχτήκαν στον επαναστατικό χείμαρρο. Η παγκόσμια ιστορία μπήκε σε μια νέα φάση της εξέλιξης της, τη φάση της μακρόχρονης γενικής κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Μέσα από αυτήν την εξέλιξη, η ενότητα της παγκόσμιας οικονομίας βρήκε την έκφρασή της στον παγκόσμιο χαραχτήρα της επανάστασης, ενώ η ανισομέρεια στην ανάπτυξη των διαφόρων τμημάτων της βρήκε την έκφρασή της στο γεγονός ότι οι επαναστάσεις δεν ξεσπάνε ταυτόχρονα στις διάφορες χώρες.
Οι πρώτες απόπειρες της επαναστατικής ανατροπής, που αναπτύχθηκαν πάνω στη βάση της οξυμένης κρίσης του καπιταλισμού (1918- 1921), καταλήξανε στη νίκη και το δυνάμωμα της διχτατορίας του προλεταριάτου στην ΕΣΣΔ και στην ήττα του προλεταριάτου σε ολόκληρη σειρά άλλων χωρών. Οι ήττες αυτές οφείλονται κυρίως στην προδοτική ταχτική των σοσιαλδημοκρατών αρχηγών και των ρεφορμιστών αρχηγών του συνδικαλιστικού κινήματος, καθώς επίσης και στο γεγονός ότι τους κομμουνιστές δεν τους ακολουθούσε η πλειοψηφία της εργατικής τάξης και σε σειρά σημαντικών χωρών δεν είχαν ιδρυθεί ακόμα Κομμουνιστικά Κόμματα. Ως αποτέλεσμα αυτών των ηττών, που δημιούργησαν τη δυνατότητα πιο εντατικής εκμετάλλευσης των μαζών του προλεταριάτου και των αποικιακών λαών και της πολύ μεγάλης μείωσης του βιοτικού τους επιπέδου, η κεφαλαιοκρατία πέτυχε τη μερική σταθεροποίηση των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Στην πορεία της παγκόσμιας επανάστασης, τα καθοδηγητικά στελέχη των σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων και των ρεφορμιστικών συνδικαλιστικών οργανώσεων από τη μια μεριά και απ' την άλλη οι μαχητικές κεφαλαιοκρατικές οργανώσεις φασιστικού τύπου, αποκτήσαν μια ξεχωριστή σημασία σαν τεράστιες αντεπαναστατικές δυνάμεις, που αγωνίζονται ενεργά ενάντια στην επανάσταση και υποστηρίζουν ενεργά τη μερική σταθεροποίηση του κεφαλαίου.
Η πολεμική κρίση του 1914—1918 συνοδεύτηκε απ’ την επαίσχυντη χρεωκοπία της σοσιαλδημοκρατικής Δευτέρας Διεθνούς. Σε πλέρια αντίθεση με τη θέση του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου» του Μαρξ και του Ένγκελς, ότι οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα σε κεφαλαιοκρατικό καθεστώς, σε πλέρια αντίθεση με τις αντιπολεμικές αποφάσεις των Συνεδρίων της Στουτγάρδης και της Βασιλείας, οι αρχηγοί των εθνικών σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων, εκτός από λιγοστές εξαιρέσεις, ψηφίσαν τις πολεμικές πιστώσεις, τάχτηκαν αποφασιστικά υπέρ της υπεράσπισης της ιμπεριαλιστικής τους «πατρίδας» (δηλαδή των κρατικών οργανώσεων της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας) και αντί να παλέψουν κατά του ιμπεριαλιστικού πόλεμου, έγιναν πιστοί στρατιώτες του, προπαγανδιστές και υμνητές του (ο σοσιαλπατριωτισμός που εξελίχθηκε σε σοσιαλιμπεριαλισμό). Στην κατοπινή περίοδο η σοσιαλδημοκρατία υποστήριξε τις ληστρικές συνθήκες (του Μπρέστ-Λιτόβσκ, των Βερσαλλιών κλπ.)· τάχτηκε δραστήρια με το μέρος των στρατηγών στον καιρό της κατάπνιξης στο αίμα των προλεταριακών εξεγέρσεων (Νόσκε)· διεξήγαγε ένοπλη πάλη κατά της πρώτης προλεταριακής δημοκρατίας (Σοβ. Ρωσία)· πρόδωσε επαίσχυντα το προλεταριάτο, που κατέλαβε την εξουσία (Ουγγαρία)· μπήκε στην ιμπεριαλιστική Κοινωνία των Εθνών (Τόμας, Πωλ Μπονκούρ, Βαντερβέντε)· πήρε ανοιχτά το μέρος των ιμπεριαλιστών δουλοχτητών ενάντια στους σκλάβους των αποικιών (Αγγλικό Εργατικό Κόμμα)· υποστήριξε δραστήρια τους πιο αντιδραστικούς δήμιους της εργατικής τάξης (Βουλγαρία - Πολωνία)· πήρε η ίδια την πρωτοβουλία των ιμπεριαλιστικών «στρατιωτικών νόμων» (Γαλλία)· πρόδωσε τη μεγάλη γενική απεργία του αγγλικού προλεταριάτου· βοήθησε και συνεχίζει να βοηθά στη κατάπνιξη της απεργίας των ανθρακωρύχων· βοήθησε και βοήθα στο στραγγαλισμό Κίνα και Ινδίες (κυβέρνηση Μακντόναλντ)· είναι ο προπαγανδιστής της ιμπεριαλιστικής Κοινωνίας των Εθνών· ο κήρυκας του κεφαλαίου και ο οργανωτής της πάλης ενάντια στη διχτατορία του προλεταριάτου που υπάρχει στην ΕΣΣΔ (Κάουτσκυ, Χίλφερντιγκ).
Εφαρμόζοντας συστηματικά την αντεπαναστατική αυτή πολιτική, η σοσιαλδημοκρατία στηρίζεται στις δυο πτέρυγές της: στη δεξιά πτέρυγα, την ανοιχτά αντεπαναστατική, που είναι αναγκαία για τις διαπραγματεύσεις και την άμεση σύνδεση με την κεφαλαιοκρατία· στην αριστερή πτέρυγα για την ιδιαίτερα επιδέξια εξαπάτηση των εργατών. Η «αριστερή» σοσιαλδημοκρατία που παίζει με πασιφιστικές και κάποτε μάλιστα με επαναστατικές φράσεις, στην πράξη δρα ενάντια στους εργάτες, προπαντός στις πιο κρίσιμες στιγμές (Άγγλοι «ανεξάρτητοι» και «αριστεροί» αρχηγοί του Γενικού Συμβουλίου τον καιρό της γενικής απεργίας το 1926, Όττο Μπάουερ και Σία τον καιρό της εξέγερσης της Βιέννης κτλ.) και γι’ αυτό είναι η πιο επικίνδυνη φράξια των σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων. Ενώ υπηρετεί τα συμφέροντα της κεφαλαιοκρατίας μέσα στου κόλπους της εργατικής τάξης και είναι ολοκληρωτικά υπέρ της συνεργασίας των τάξεων και της συμμαχίας με την κεφαλαιοκρατία, η σοσιαλδημοκρατία είναι αναγκασμένη σε ορισμένες περιόδους να περνά στην αντιπολίτευση και μάλιστα να προσποιείται ότι υπερασπίζει τα ταξικά συμφέροντα του προλεταριάτου στην οικονομική του πάλη με μόνο σκοπό να αποχτήσει την εμπιστοσύνη μιας μερίδας της εργατικής τάξης, για να μπορεί έτσι πιο αισχρά να προδίνει τα διαρκή του συμφέροντα, κυρίως στις αποφασιστικές ταξικές μάχες.
Ο βασικός ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας συνίσταται τώρα στο να διασπά την απαραίτητη μαχητική ενότητα του προλεταριάτου στην πάλη του κατά του ιμπεριαλισμού. Διασπώντας και αποσυνθέτοντας το ενιαίο μέτωπο της προλεταριακής πάλης κατά του κεφαλαίου, η σοσιαλδημοκρατία είναι το κυριότερο στήριγμα του ιμπεριαλισμού μέσα στην εργατική τάξη. Η Διεθνής σοσιαλδημοκρατία όλων των αποχρώσεων, η Δευτέρα Διεθνής και τα συνδικαλιστικά της παραρτήματα, η Συνδικαλιστική Διεθνής του Άμστερνταμ, έγιναν έτσι εφεδρεία της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας, οι πιο αξιόπιστοι στυλοβάτες της.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Δίπλα στη σοσιαλδημοκρατία, που με τη βοήθεια της η κεφαλαιοκρατία καταπιέζει τους εργάτες ή αποκοιμίζει την ταξική τους επαγρύπνηση, ορθώνεται ο φασισμός.
Η εποχή του ιμπεριαλισμού, η όξυνση της ταξικής πάλης και η ανάπτυξη στοιχείων εμφυλίου πολέμου κυρίως μετά τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, οδηγήσανε στη χρεοκοπία του κοινοβουλευτισμού. Για αυτό το λόγο και οι νέες μέθοδες και μορφές διακυβέρνησης (π χ. το σύστημα των μικρών υπουργικών συμβουλίων, η δημιουργία ολιγαρχικών ομάδων στα παρασκήνια, η κατάπτωση και η πλαστογράφηση του ρόλου της «λαϊκής αντιπροσώπευσης», ο περιορισμός και η κατάργηση των «δημοκρατικών ελευθεριών» κλπ.). Κάτω από συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες, η εξέλιξη αυτής της επίθεσης της κεφαλαιοκρατικής ιμπεριαλιστικής αντίδρασης, παίρνει τη μορφή του φασισμού. Τέτοιοι όροι είναι: η αστάθεια των καπιταλιστικών σχέσεων, η ύπαρξη σημαντικών εξαθλιωμένων κοινωνικών στοιχείων, η εξαθλίωση πλατιών στρωμάτων της μικροαστικής τάξης των πόλεων και των διανοούμενων, η δυσαρέσκεια της μικροαστικής τάξης της υπαίθρου, τέλος η διαρκής απειλή μαζικών ενεργειών του προλεταριάτου. Για να εξασφαλίσει μεγαλύτερη σταθερότητα και διάρκεια στην εξουσία της η κεφαλαιοκρατία είναι αναγκασμένη όλο και περισσότερο να περνά απ’ το κοινοβουλευτικό σύστημα προς το Φασιστικό σύστημα, πράγμα που είναι ανεξάρτητο απ’ τις μεταξύ των Κομμάτων σχέσεις και συνδυασμούς. Το Φασιστικό σύστημα είναι σύστημα άμεσης διχτατορίας, σκεπασμένης ιδεολογικά κάτω απ’ την «εθνική ιδέα» και την αντιπροσώπευση των «επαγγελμάτων» (στην ουσία των διαφόρων ομάδων της κυρίαρχης τάξης), σύστημα που χρησιμοποιεί την αγανάχτηση των μικροαστών, των διανοουμένων και λοιπών μαζών δια μέσου μιας ιδιόμορφης κοινωνικής δημαγωγίας (αντισημιτισμός, επιθέσεις ενάντια στο τοκογλυφικό κεφάλαιο, ενάντια στην κοινοβουλευτική «φλυαρία») και της διαφθοράς με τη μορφή δημιουργίας συσπειρωμένης και καλοπληρωμένης ιεραρχίας φασιστικών σωμάτων, κομματικού μηχανισμού και γραφειοκρατικού συστήματος. Ταυτόχρονα, ο φασισμός επιδιώκει να εισχωρήσει και στην εργατική τάξη, στρατολογώντας τα πιο καθυστερημένα στρώματα των εργατών, εκμεταλλευόμενη την αγανάχτησή τους, την παθητικότητα της σοσιαλδημοκρατίας κλπ. Κύριο καθήκον του φασισμού είναι το τσάκισμα της επαναστατικής εργατικής πρωτοπορίας, δηλαδή των Κομμουνιστικών Κομμάτων και των στελεχών τους. Ο συνδυασμός της κοινωνικής δημαγωγίας, της διαφθοράς και της δραστήριας λευκής τρομοκρατίας, παράλληλα με την ακραία ιμπεριαλιστική επιθετικότητα στη σφαίρα της εξωτερικής πολιτικής, αποτελούν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του φασισμού. Χρησιμοποιώντας, στις περιόδους οξυμένης κρίσης της κεφαλαιοκρατίας, αντικαπιταλιστική φρασεολογία, ο φασισμός, αφού στερεωθεί στο πηδάλιο της κρατικής εξουσίας, ξεσκεπάζεται όλο και περισσότερο σαν τρομοκρατική διχτατορία του μεγάλου κεφαλαίου, βάζοντας στην άκρη την αντικαπιταλιστική του φλυαρία.
H κεφαλαιοκρατία προσαρμοζόμενη στην αλλαγή της πολιτικής κατάστασης χρησιμοποιεί και τις μέθοδες του φασισμού και τις μέθοδες του συνασπισμού με τη σοσιαλδημοκρατία, που παίζει συχνά, στις πιο κρίσιμες για τον καπιταλισμό στιγμές, φασιστικό ρόλο.
Στην πορεία της ανάπτυξής της η σοσιαλδημοκρατία εκδηλώνει φασιστικές τάσεις, πράμα που δεν την εμποδίζει, σε άλλες πολιτικές συνθήκες, να επιτίθεται ενάντια στην αστική τάξη. Η μέθοδος του φασισμού και η μέθοδος του συνασπισμού με τη σοσιαλδημοκρατία δεν χρησιμοποιούνται συνήθως σε «κανονικές» καπιταλιστικές συνθήκες· αποτελούν γνωρίσματα της γενικής καπιταλιστικής κρίσης, και χρησιμοποιούνται απ' την κεφαλαιοκρατία για την επιβράδυνση της προόδου της επανάστασης.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η πείρα όλης της μεταπολεμικής ιστορικής περιόδου αποδεικνύει ότι η σταθεροποίηση του καπιταλισμού, που πραγματοποιήθηκε με την καταπίεση της εργατικής τάξης και με τη συστηματική χειροτέρευση του επιπέδου της ζωής της, δεν μπορεί παρά να είναι μερική, προσωρινή και σάπια σταθεροποίηση.
Η χωρίς συντονισμό και πυρετώδη ανάπτυξη της τεχνικής, που σε μερικές χώρες συνορεύει με νέα τεχνική επανάσταση, το επιταχυνόμενο προτσές της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, η δημιουργία γιγάντιων τραστ, εθνικών και «διεθνών» μονοπωλίων, η συγχώνευση των τραστ με την κρατική εξουσία, η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, δεν μπορούν, παρ' όλα αυτά, να εξαλείψουν τη γενική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Ο χωρισμός της παγκόσμιας οικονομίας σε καπιταλιστικό και σοσιαλιστικό τομέα, ο περιορισμός των αγορών και το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα στις αποικίες οξύνουν στο έπακρο όλες τις αντιθέσεις του καπιταλισμού, που αναπτύσσεται πάνω σε νέα μεταπολεμική βάση. Η ίδια η τεχνική πρόοδος και η συστηματοποίηση της βιομηχανίας, που η άλλη τους πλευρά συνίσταται στο κλείσιμο και στην καταστροφή σειράς επιχειρήσεων, στον περιορισμό της παραγωγής, στην αμείλικτη και ληστρική εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, οδηγούν σε μια τεράστια, πρωτοφανή ως τα σήμερα χρόνια ανεργία. Είναι γεγονός η απόλυτη χειροτέρευση της κατάστασης της εργατικής τάξης, ακόμα και σε σειρά αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών. Η αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών και η διαρκής απειλή πολέμου, η αυξανόμενη ένταση των ταξικών συγκρούσεων δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα νέο, ακόμα πιο ανώτερο στάδιο στην ανάπτυξη της γενικής κρίσης του καπιταλισμού και της παγκόσμιας προλεταριακής επανάστασης.
Σαν αποτέλεσμα της πρώτης περιόδου των ιμπεριαλιστικών πολέμων (παγκόσμιος πόλεμος 1914 - 1918) και της Οχτωβριανής νίκης της εργατικής τάξης στην πρώην τσαρική αυτοκρατορία, η παγκόσμια οικονομία χωρίστηκε σε δυο βασικά εχθρικά στρατόπεδα: το στρατόπεδο των ιμπεριαλιστικών κρατών και τη διχτατορία του προλεταριάτου στην Ε.Σ.Σ.Δ. Η διαφορά της ταξικής συγκρότησης, η διαφορά της ταξικής φύσης της εξουσίας, η βασική διαφορά στους σκοπούς της εσωτερικής και εξωτερικής, οικονομικής και πολιτιστικής πολιτιστικής, οι βασικά διαφορετικές κατευθύνσεις της ανάπτυξής τους, κάνουν τον καπιταλιστικό κόσμο να βρίσκεται σε οξεία σύγκρουση με το κράτος του νικηφόρου προλεταριάτου. Στα πλαίσια της πρώην ενιαίας παγκόσμιας οικονομίας αγωνίζονται δυο ανταγωνιστικά συστήματα : το σύστημα του καπιταλισμού και το σύστημα του σοσιαλισμού. Η ταξική πάλη, που μέχρι τώρα διεξαγόταν σε συνθήκες όπου το προλεταριάτο δεν κατείχε ακόμα την κρατική εξουσία, τώρα διεξάγεται σε τεράστια, πραγματικά παγκόσμια κλίμακα· τώρα η παγκόσμια εργατική τάξη έχει το κράτος της, τη μοναδική πατρίδα του παγκόσμιου προλεταριάτου. Η ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης με την επιρροή της πάνω στις εργαζόμενες και καταπιεζόμενες μάζες όλου του κόσμου είναι αυτή η ίδια η πιο ξεκάθαρη εκδήλωση της βαθύτατης κρίσης του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος και ακόμα του πρωτοφανούς στην ιστορία πλατέματος και όξυνσης της ταξικής πάλης.
Ο καπιταλιστικός κόσμος, μη έχοντας τη δύναμη να υπερνικήσει τις εσωτερικές του αντιθέσεις, προσπαθεί να δημιουργήσει παγκόσμιες οργανώσεις (Κοινωνία των Εθνών) με κύριο σκοπό να σταματήσει την ασυγκράτητη ανάπτυξη της επαναστατικής κρίσης, να στραγγαλίσει, είτε με αποκλεισμό είτε με πόλεμο, την Σοβιετική προλεταριακή δημοκρατία. Ταυτόχρονα γύρω απ’ την ΕΣΣΔ συσπειρώνονται όλες οι δυνάμεις του επαναστατικού προλεταριάτου και των καταπιεσμένων αποικιακών μαζών. Στον ασταθή, που κατατρώγεται εσωτερικά, μα εξοπλισμένο μέχρι τα δόντια παγκόσμιο συνασπισμό του κεφαλαίου, αντιπαρατάσσεται ο ενιαίος παγκόσμιος συνασπισμός της δουλείας. Έτσι, σαν αποτέλεσμα του πρώτου κύκλου των ιμπεριαλιστικών πολέμων γεννήθηκε η νέα βασική αντίθεση παγκόσμιας ιστορικής κλίμακας και σημασίας : η αντίθεση μεταξύ της ΕΣΣΔ και του καπιταλιστικού κόσμου.
Απ’ την άλλη μεριά οξύνθηκαν και οι ανταγωνισμοί μέσα στον καπιταλιστικό τομέα της παγκόσμιας οικονομίας. Η μετατόπιση του οικονομικού κέντρου του κόσμου στις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η μετατροπή της «δημοκρατίας του δολαρίου» σε παγκόσμιο εκμεταλλευτή, όξυναν τις σχέσεις μεταξύ των Ενωμένων Πολιτειών και του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, σε πρώτη σειρά των Ενωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας. Η σύγκρουση μεταξύ της πιο ισχυρής απ’ τις παλιές συντηρητικές ιμπεριαλιστικές χώρες, της Μεγάλης Βρετανίας, και της πιο μεγάλης χώρας του νεαρού ιμπεριαλισμού, που κατέκτησε ήδη την παγκόσμια ηγεμονία, των Ενωμένων Πολιτειών, γίνεται ο άξονας των διεθνών συγκρούσεων μεταξύ των κρατών του χρηματιστικού κεφαλαίου. Η Γερμανία που ληστεύτηκε με τη συνθήκη των Βερσαλλιών, που ανάρρωσε οικονομικά και μπήκε ξανά στο δρόμο της ιμπεριαλιστικής πολιτικής, αρχίζει και πάλι να γίνεται σοβαρός ανταγωνιστής στην παγκόσμια αγορά. Στον Ειρηνικό Ωκεανό περιπλέκεται ο κόσμος των αντιθέσεων, που κύρια βάση τους είναι ο ανταγωνισμός ανάμεσα στην Αμερική και την Ιαπωνία. Πλάι στους βασικούς αυτούς ανταγωνισμούς αναπτύσσονται οι αντιθέσεις συμφερόντων ανάμεσα στις μεταβαλλόμενες και ασταθείς ομάδες δυνάμεων, ενώ τα δευτερεύοντα κράτη παίζουνε ρόλο βοηθητικών οργάνων στα χέρια των ιμπεριαλιστικών γιγάντων και των συνασπισμών τους.
Η αύξηση της παραγωγικής ικανότητας του βιομηχανικού εξοπλισμού του παγκόσμιου καπιταλισμού σε περίοδο περιορισμού των εσωτερικών αγορών της Ευρώπης σαν αποτέλεσμα του πολέμου, μπροστά στην απόσπαση της Σοβιετικής Ένωσης απ' τη σφαίρα της καθαρά καπιταλιστικών σχέσεων, μπροστά στη μονοπώληση των σπουδαιότερων πηγών πρώτων υλών και καύσιμης ύλης, έχει σαν συνέπεια την ανάπτυξη των συγκρούσεων ανάμεσα ατά καπιταλιστικά κράτη. Η «ειρηνική» πάλη για το πετρέλαιο, το καουτσούκ, το βαμβάκι, το κάρβουνο, το μέταλλο, για το ξαναμοίρασμα των αγορών και σφαιρών εξαγωγής κεφαλαίου, οδηγεί αναπόφευχτα σε νέο παγκόσμιο πόλεμο, που θα είναι τόσο πιο καταστρεπτικός όσο πιο μεγάλες επιτυχίες θα κάνει η πυρετώδικα αναπτυσσόμενη πολεμική τεχνική.
Ταυτόχρονα οξύνονται και οι αντιθέσεις ανάμεσα στις μητροπόλεις και τις αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες. Η εξασθένιση, ως ένα σημείο, του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού σαν συνέπεια του πολέμου, η ανάπτυξη του καπιταλισμού στις αποικίες, η επίδραση της σοβιετικής επανάστασης, οι κεντρόφυγες τάσεις μέσα στην κυριότερη ναυτική και αποικιακή δύναμη, τη Μεγάλη Βρετανία (Καναδάς, Αυστραλία, Νότιος Αφρική) διευκόλυναν το ξέσπασμα εξεγέρσεων στις αποικίες και μισοαποικίες. Η μεγάλη Κινέζικη επανάσταση, που έθεσε σε κίνηση εκατοντάδες εκατομμυρίων κινέζικου λαού, αποτελεί ένα τεράστιο ρήγμα σε όλο το σύστημα του ιμπεριαλισμού. Ο διαρκής επαναστατικός αναβρασμός ανάμεσα σε εκατοντάδες εκατομμύρια εργάτες και αγρότες των Ινδιών απειλεί να τσακίσει την κυριαρχία της παγκόσμιας ακρόπολης του ιμπεριαλισμού, της Μεγάλης Βρετανίας. Η ανάπτυξη των τάσεων που στρέφονται κατά του ισχυρότατου ιμπεριαλισμού, των Ενωμένων Πολιτειών, στις χώρες της Λατινικής Αμερικής αποτελεί μια δύναμη που υποσκάπτει την ιμπεριαλιστική επέχταση του κεφαλαίου της Βόρειας Αμερικής. Έτσι η επαναστατική εξέλιξη στις αποικίες, που τραβά στην πάλη κατά του ιμπεριαλισμού την τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμού της γης που είναι υποταγμένη στην χρηματιστική καπιταλιστική ολιγαρχία μερικών «μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων», εκφράζει επίσης τη βαθιά γενική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Μα και στην Ευρώπη όπου ο ιμπεριαλισμός έβαλε κάτω απ’ τη σιδερένια του φτέρνα σειρά μικρών εθνών, το εθνικό ζήτημα αποτελεί παράγοντα, που οξύνει τις εσωτερικές αντιθέσεις του καπιταλισμού.
Τέλος η επαναστατική κρίση ωριμάζει αναπόφευχτα και στα ίδια τα κέντρα του ιμπεριαλισμού: η επίθεση της κεφαλαιοκρατίας ενάντια στην εργατική τάξη, ενάντια στο επίπεδο της ζωής της, τις οργανώσεις της και τα πολιτικά της δικαιώματα μαζί με την ένταση της λευκής τρομοκρατίας προκαλούν την αυξανόμενη αντίσταση των πλατιών μαζών του προλεταριάτου και την όξυνση της ταξικής πάλης μεταξύ της εργατικής τάξης και του τραστοποιημένου κεφαλαίου. Οι τεράστιες μάχες ανάμεσα στην Εργασία και το Κεφαλαίο· η αυξανόμενη αριστεροποίηση των μαζών· η αύξηση της επιρροής και του κύρους των Κομμουνιστικών Κομμάτων· η τεράστια αύξηση της συμπάθειας των πλατιών εργατικών μαζών προς τη χώρα της διχτατορίας του προλεταριάτου, όλ’ αυτά δείχνουν ξεκάθαρα την άνοδο νέας τάσης στα κέντρα του ιμπεριαλισμού.
Έτσι το σύστημα του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού, και μαζί μ' αυτό και η μερική σταθεροποίηση του καπιταλισμού, υπονομεύονται από διάφορες πλευρές : πρώτο, απ' τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων· δεύτερο, απ' τα εκατομμύρια των μαζών των αποικιών που ξεσηκώνονται σε πάλη· τρίτο, απ' τη κινητοποίηση του επαναστατικού προλεταριάτου των ιμπεριαλιστικών χωρών· τέλος απ’ την καθοδήγηση που ασκείται σ' όλο το παγκόσμιο επαναστατικό κίνημα απ' την προλεταριακή διχτατορία στην ΕΣΣΔ. Η παγκόσμια επανάσταση αναπτύσσεται.
Ενάντια σ’ αυτήν συγκεντρώνει τις δυνάμεις του ο ιμπεριαλισμός. Απ’ τον ιμπεριαλισμό μπαίνουν στην ημερήσια διάταξη : εκστρατείες ενάντια στις αποικίες, νέος ιμπεριαλιστικός πόλεμος, η σταυροφορία κατά της ΕΣΣΔ. Αυτό οδηγεί αναπόφευχτα στην απελευθέρωση όλων των δυνάμεων της παγκόσμιας επανάστασης και στην αναπόφευκτη πτώση του καπιταλισμού.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Ο τελικός σκοπός της Κομμουνιστικής Διεθνούς, είναι η αντικατάσταση της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας απ’ το παγκόσμιο σύστημα του Κομμουνισμού. Η κομμουνιστική κοινωνία, που προετοιμάζεται απ’ όλη την πορεία της ιστορικής εξέλιξης, είναι η μοναδική διέξοδος για την ανθρωπότητα, γιατί μόνο αυτή εξαφανίζει τις αντιθέσεις του καπιταλιστικού συστήματος, που απειλούν την ανθρωπότητα με τον εξεφτελισμό της και την καταστροφή της.
Η Κομμουνιστική κοινωνία εξαφανίζει το χωρισμό της κοινωνίας σε τάξεις, δηλαδή πλάι στην εξάλειψη της αναρχίας της παράγωγης εξαφανίζει και όλα τα είδη και μορφές εκμετάλλευσης και καταπίεσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η κοινωνία δεν θα αποτελείται πλέον από ανταγωνιστικές τάξεις σε σύγκρουση η μια με την άλλη, άλλα θα είναι μια ενωμένη κοινοπολιτεία εργασίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία η ανθρωπότητα παίρνει στα δικά της χέρια τις τύχες της. Αντί να εξολοθρεύει στις μάχες ανάμεσα στις τάξεις και τους λαούς αναρίθμητες ανθρώπινες υπάρξεις και αναρίθμητα πλούτη, η ανθρωπότητα στρέφει όλη της τη δραστηριότητα στην πάλη ενάντια στις δυνάμεις της φύσης, στην ανάπτυξη και ανύψωση της κολεκτιβιστικής-συνεταιριστικής της δύναμης.
Εξαφανίζοντας την ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παράγωγης, μετατρέποντάς τα σε κοινωνική ιδιοκτησία, το παγκόσμιο σύστημα του Κομμουνισμού αντικαθιστά την αυθόρμητη δύναμη της παγκόσμιας αγοράς και του ανταγωνισμού, την τυφλή πορεία της κοινωνικής παράγωγης, με τη συνειδητή και με σχέδιο οργάνωσή της με σκοπό την ικανοποίηση των πολύ γρήγορα αυξανόμενων κοινωνικών αναγκών. Μαζί με την εξάλειψη της αναρχίας της παραγωγής και του ανταγωνισμού εξαφανίζονται και οι καταστρεπτικές κρίσεις και οι ακόμα πιο καταστρεπτικοί πόλεμοι. Στην κολοσσιαία κατασπατάληση των παραγωγικών δυνάμεων και τη σπασμωδική ανάπτυξη της κοινωνίας αντιπαρατάσσεται εδώ η βασισμένη σε σχέδιο εκμετάλλευση όλων των πλουτοπαραγωγικών πηγών και η ανώδυνη οικονομική ανάπτυξη στη βάση της απεριόριστης, αρμονικής και γοργής ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων.
Η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας και η εξαφάνιση των τάξεων εξαφανίζουν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η δουλειά παύει να είναι για το συμφέρον του ταξικού εχθρού. Παύει να είναι μόνο μέσο για επιβίωση και γίνεται ζωτική ανάγκη· εξαφανίζεται η φτώχεια, η οικονομική ανισότητα μεταξύ των ανθρώπων, η αθλιότητα των υποδουλωμένων τάξεων, το άθλιο επίπεδο της υλικής ζωής γενικά. Εξαλείφεται η ιεραρχία των ανθρώπων στον καταμερισμό της δουλειάς και μαζί μ’ αυτή και η αντίθεση μεταξύ της πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας· εξαλείφονται τέλος όλα τα ίχνη της κοινωνικής ανισότητας των φύλων. Ταυτόχρονα εξαφανίζονται επίσης και τα όργανα της ταξικής κυριαρχίας και πρώτα-πρώτα η κρατική εξουσία. Όντας η ενσάρκωση της ταξικής κυριαρχίας η κρατική εξουσία σβήνει εφόσον σβήνουν και οι τάξεις. Μαζί της σβήνουν βαθμιαία και όλες οι μορφές καταναγκασμού.
Η εξαφάνιση των τάξεων συνοδεύεται με την εξάλειψη κάθε μονοπωλίου στη μόρφωση. Ο πολιτισμός γίνεται κτήμα όλων και οι παλιές ταξικές ιδεολογίες παραχωρούν τη θέση τους στην επιστημονική, υλιστική κοσμοθεωρία. Σε μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων γίνεται αδύνατη οποιαδήποτε κυριαρχία ανθρώπου από άνθρωπο και ανοίγεται τεράστιο έδαφος για την κοινωνική επιλογή [ social selection] και την αρμονική ανάπτυξη όλων των ικανοτήτων που υπάρχουν στην ανθρωπότητα.
Στην Κομμουνιστική κοινωνία δεν μπαίνει εμπόδιο κανένας περιορισμός κοινωνικού χαραχτήρα στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Στην Κομμουνιστική κοινωνία δεν υπάρχουν ούτε η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παράγωγης, ούτε οι ιδιοτελείς υπολογισμοί του κέρδους, ούτε η αμάθεια των μαζών, που υποστηρίζεται τεχνητά, ούτε η φτώχεια τους, που παρεμποδίζει την τεχνική πρόοδο της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας, ούτε τα τεράστια μη παραγωγικά έξοδα. Η πιο σκόπιμη χρησιμοποίηση των δυνάμεων της φύσης και των φυσικών όρων της παράγωγης στα διάφορα μέρη του κόσμου, η εξάλειψη της αντίθεσης μεταξύ της πόλης και του χωριού, αντίθεσης που είναι συνδεδεμένη με τη συστηματική καθυστέρηση της αγροτικής οικονομίας και με το χαμηλό επίπεδο της τεχνικής της· η συνένωση σε ανώτατο βαθμό της επιστήμης με την τεχνική των επιστημονικών ερευνών, με τη πρακτική εφαρμογή τους σε όσο το δυνατό πλατύτερη κοινωνική κλίμακα· η με σχέδιο οργάνωση της πιο επιστημονικής δουλειάς· η εφαρμογή των πιο τελειοποιημένων μεθόδων στατιστικής και λογιστικής και με σχέδιο ρύθμιση της οικονομίας· οι γρήγορα αναπτυσσόμενες κοινωνικές ανάγκες, που είναι ισχυρότατες εσωτερικές κινητήριες δυνάμεις όλου του συστήματος – όλ’ αυτά εξασφαλίζουν το ανώτατο όριο παραγωγικότητας της κοινωνικής δουλειάς και απελευθερώνουν με τη σειρά τους την ανθρώπινη δραστηριότητα για ακόμα πιο αποτελεσματική ανάπτυξη της επιστήμης και της τέχνης.
Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της παγκόσμιας Κομμουνιστικής κοινωνίας θα δώσει τη δυνατότητα για την ευημερία όλης της ανθρωπότητας και για την ελάττωση στο ελάχιστο του χρόνου που διαθέτει για την υλική παραγωγή και συνεπώς για μια πρωτοφανή στην ιστορία άνθηση του πολιτισμού. Ο νέος αυτός πολιτισμός της ενωμένης για πρώτη φορά ανθρωπότητας που εξάλειψε όλα και τα κάθε είδους κρατικά σύνορα, αντίθετα απ’ τον καπιταλισμό, θα στηρίζεται στις σαφείς και ξεκάθαρες αμοιβαίες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Γι’ αυτό θα θάψει για πάντα κάθε μυστικισμό, θρησκεία, πρόληψη, δεισιδαιμονία και θα δώσει ισχυρή ώθηση για την ανάπτυξη της πάντα νικηφόρας, επιστημονικής γνώσης.
Το ανώτατο αυτό στάδιο του Κομμουνισμού, όπου η Κομμουνιστική κοινωνία θα έχει πια αναπτυχθεί πάνω στη δική της βάση, όπου μαζί με την ολόπλευρη ανάπτυξη των ανθρώπων θα έχουν αναπτυχθεί σε τεράστιο βαθμό και οι κοινωνικές παραγωγικές δυνάμεις, όπου η κοινωνία θα έχει ήδη γράψει στη σημαία της : «Ο καθένας σύμφωνα με τις ικανότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του!» - προϋποθέτει σαν προκαταρκτικό όρο ένα κατώτερο στάδιο ανάπτυξης, το στάδιο του σοσιαλισμού. Σ' αυτό το κατώτερο στάδιο, η Κομμουνιστική κοινωνία ,μόλις βγαίνει, γεμάτη, απ’ όλες τις απόψεις – οικονομική, ηθική και πνευματική – με τα σημάδια της παλιάς κοινωνίας που απ’ τους κόλπους της γεννιέται. Οι παραγωγικές δυνάμεις του σοσιαλισμού δεν είναι ακόμα αρκετά αναπτυγμένες, ώστε να εξασφαλίζουν το μοίρασμα των προϊόντων της δουλειάς σύμφωνα με τις ανάγκες: τα προϊόντα κατανέμονται σύμφωνα με τη ποσότητα της δουλειάς. Ο καταμερισμός της εργασίας, δηλαδή η ανάθεση ορισμένων λειτουργιών της εργασίας σε ορισμένες ομάδες προσώπων, δεν έχει ακόμα εξαλειφθεί και ιδιαιτέρα δεν έχει ακόμα εξαλειφθεί η αντίθεση μεταξύ της διανοητικής και σωματικής εργασίας. Υπάρχουν ακόμα, παρά την εξάλειψη των τάξεων, υπολείμματα του παλιού χωρισμού της κοινωνίας σε τάξεις, και συνεπώς και υπολείμματα της Κρατικής εξουσίας του προλεταριάτου, του εξαναγκασμού και του δικαίου. Παραμένουν συνεπώς ορισμένα ίχνη ανισότητας που δεν έχουν ακόμα εξαλειφθεί. Δεν εξαλείφθηκε ολοκληρωτικά η αντίθεση μεταξύ της πόλης και του χωριού. Καμία όμως κοινωνική δύναμη δεν υπερασπίζει και δεν προστατεύει όλ’ αυτά τα υπολείμματα της παλιάς κοινωνίας. Προϊόντα συγκεκριμένου επίπεδου ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, τα υπολείμματα αυτά εξαλείφονται στο μέτρο που η απελευθερωμένη απ’ τα δεσμά του καπιταλιστικού καθεστώτος ανθρωπότητα, υποτάσσει με γρήγορο ρυθμό τις δυνάμεις της φύσης, αναμορφώνει τον εαυτό της στο πνεύμα του Κομμουνισμού και περνά απ’ το σοσιαλισμό στον πλήρη Κομμουνισμό.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Μεταξύ της κεφαλαιοκρατικής και της κομμουνιστικής κοινωνίας βρίσκεται η περίοδος του επαναστατικού μετασχηματισμού της μιας κοινωνίας στην άλλη. Στην περίοδο αυτή αντιστοιχεί και η πολιτική μεταβατική περίοδος, όπου το κράτος δεν μπορεί να είναι παρά η επαναστατική διχτατορία του προλεταριάτου. Το πέρασμα απ’ την παγκόσμια διχτατορία του ιμπεριαλισμού στην παγκόσμια διχτατορία του προλεταριάτου περιλαμβάνει μια μακρόχρονη περίοδο πάλης του προλεταριάτου, γεμάτη από νίκες και ήττες· περίοδο συνεχιζόμενης γενικής κρίσης των καπιταλιστικών σχέσεων και ανάπτυξης των σοσιαλιστικών επαναστάσεων, δηλαδή των εμφυλίων πολέμων του προλεταριάτου κατά της κεφαλαιοκρατίας· περίοδο εθνικών πολέμων και αποικιακών εξεγέρσεων, που μη όντας αυτά καθ’ αυτά σοσιαλιστικά κινήματα του επαναστατικού προλεταριάτου, γίνονται αντικειμενικά συνθετικά μέρη της παγκόσμιας προλεταριακής επανάστασης, εφόσον υποσκάπτουν την κυριαρχία του ιμπεριαλισμού· περίοδο που περιλαμβάνει την ταυτόχρονη συνύπαρξη των καπιταλιστικών και σοσιαλιστικών κοινωνικοοικονομικών συστημάτων μέσα στην παγκόσμια οικονομία, των «ειρηνικών» τους σχέσεων και της ένοπλης πάλης τους · περίοδο σχηματισμού της Ένωσης Σοσιαλιστικών Σοβιετικών κρατών, περίοδο πολέμων των ιμπεριαλιστικών κρατών ενάντιά τους, περίοδο πιο στενής σύνδεσης των σοσιαλιστικών κρατών με τους αποικιακούς λαούς κλπ.
Η ανισομερής οικονομική και πολιτική ανάπτυξη είναι απόλυτος νόμος του καπιταλισμού. Η ανισομέρεια αυτή δυναμώνει και οξύνεται ακόμα περισσότερο στην εποχή του ιμπεριαλισμού. Από δω βγαίνει ότι η παγκόσμια επανάσταση του προλεταριάτου δεν μπορεί να θεωρείται ταυτόχρονη και παγκόσμια ενιαία πράξη. Από δω βγαίνει ότι είναι δυνατή η νίκη του σοσιαλισμού, στις αρχές σε μερικές, ακόμα και σε μια ξεχωριστή κεφαλαιοκρατική χώρα. Με κάθε τέτοια νίκη το προλεταριάτο επεκτείνει τη βάση της παγκόσμιας επανάστασης και συνεπώς οξύνει ακόμα περισσότερο τη γενική κρίση του καπιταλισμού. Το καπιταλιστικό σύστημα στο σύνολό του τραβά έτσι στην ολοκληρωτική του χρεοκοπία. Η διχτατορία του χρηματιστικού κεφαλαίου εξαφανίζεται, αφήνοντας τη θέση της στη διχτατορία του προλεταριάτου.
Οι αστικές επαναστάσεις πραγματοποίησαν μόνο την πολιτική απελευθέρωση ενός συστήματος παραγωγικών σχέσεων που είχε πια διαμορφωθεί και που κυριαρχούσε μεταβιβάζοντας οικονομικά την εξουσία απ’ τα χέρια μιας τάξης εκμεταλλευτών στα χέρια άλλης τάξης εκμεταλλευτών. Η επανάσταση του προλεταριάτου συνίσταται στη βίαιη επέμβασή της στο πεδίο των σχέσεων ιδιοκτησίας της αστικής κοινωνίας, στην απαλλοτρίωση των εκμεταλλευτριών τάξεων και στο πέρασμα της εξουσίας στην τάξη που βάζει για καθήκον της τη ριζική αναδιάρθρωση των οικονομικών βάσεων της κοινωνίας και την εξάλειψη κάθε εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Οι αστικές επαναστάσεις θέσανε τέρμα στην πολιτική κυριαρχία της φεουδαρχικής αριστοκρατίας σε όλο το κόσμο μέσα σε διάστημα εκατονταετηρίδων, τσακίζοντας την κυριαρχία αυτή σε μια σειρά ξεχωριστών επαναστάσεων. Η παγκόσμια επανάσταση του προλεταριάτου, αν και δεν είναι μια ταυτόχρονη πράξη, αν και περιλαμβάνει ολόκληρη εποχή, μολαταύτα, θα μπορέσει, χάρη στην στενότερους δεσμούς που υπάρχουν σήμερα ανάμεσα στις χώρες του κόσμου , να εκπληρώσει το καθήκον της σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα. Μόνο μετά την πλέρια παγκόσμια νίκη του προλεταριάτου και τη στερέωση της εξουσίας του σ’ όλο το κόσμο θα ξεκινήσει μια μακρόχρονη εποχή εντατικής οικοδόμησης της παγκόσμιας σοσιαλιστικής οικονομίας.
Η κατάχτηση της εξουσίας απ’ το προλεταριάτο αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη των σοσιαλιστικών μορφών της οικονομίας και για την πολιτιστική ανάπτυξη του προλεταριάτου, που αλλάζει τη ίδια του τη φύση, που γίνεται ο καθοδηγητής της κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα της ζωής, που τραβά στην πορεία αυτή του μετασχηματισμού και τις υπόλοιπες τάξεις και με τον τρόπο αυτό δημιουργεί το έδαφος για την εξαφάνιση των τάξεων γενικά.
Στην πάλη για την διχτατορία του προλεταριάτου και για τον κατοπινό μετασχηματισμό του κοινωνικού συστήματος, ενάντια στο μπλοκ των τσιφλικάδων και καπιταλιστών οργανώνεται η συμμαχία των εργατών και αγροτών κάτω απ’ την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία των εργατών, συμμαχία, που είναι η βάση της διχτατορίας του προλεταριάτου.
Η μεταβατική περίοδος στο σύνολό της χαρακτηρίζεται από την αμείλικτη κατάπνιξη της αντίστασης των εκμεταλλευτών, από την οργάνωση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, από τη μαζική διαπαιδαγώγηση ανδρών και γυναικών στο πνεύμα του σοσιαλισμού και στη βαθμιαία εξαφάνιση των τάξεων. Μόνο εκπληρώνοντας τα μεγάλα αυτά ιστορικά καθήκοντα η κοινωνία της μεταβατικής περιόδου αρχίζει να μετατρέπεται σε κοινωνία κομμουνιστική.
Έτσι η διχτατορία του παγκόσμιου προλεταριάτου είναι η αποφασιστική προϋπόθεση για το μετασχηματισμό της καπιταλιστικής οικονομίας σε σοσιαλιστική. Αυτή η παγκόσμια διχτατορία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σαν αποτέλεσμα της νίκης του σοσιαλισμού σε ορισμένες χώρες, είτε σε ομάδες χωρών, όταν οι νέες προλεταριακές δημοκρατίες, που μόλις ιδρύθηκαν, ενώνονται σε μια ομοσπονδιακή ένωση με εκείνες που ήδη υπάρχουν, όταν το δίκτυο των ομοσπονδιακών αυτών ενώσεων μεγαλώνει, περιλαμβάνοντες και τις αποικίες που απελευθερώνονται από το ζυγό του ιμπεριαλισμού· όταν η Ομοσπονδία των τέτοιων δημοκρατιών γίνει στο τέλος Παγκόσμια Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, που πραγματοποιεί την ένωση της ανθρωπότητας κάτω απ’ την ηγεμονία του παγκόσμιου κρατικά οργανωμένου προλεταριάτου.
Η κατάχτηση της εξουσίας απ’ το προλεταριάτο δεν είναι ειρηνική «κατάχτηση» της έτοιμης αστικής κρατικής μηχανής με την εξασφάλιση της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο. Η κεφαλαιοκρατία εφαρμόζει κάθε μέσο βίας και τρομοκρατίας για να διαφυλάξει και να στερεώσει τη ληστρική της ιδιοκτησία και την πολιτική της κυριαρχία. Η μπουρζουαζία, όπως και στα περασμένα χρόνια η φεουδαρχική αριστοκρατία, δεν μπορεί να παραχωρήσει την ιστορική της θέση στη νέα τάξη χωρίς την πιο απεγνωσμένη και την πιο λυσσασμένη πάλη. Γι’ αυτό η βία της κεφαλαιοκρατίας μπορεί να τσακιστεί μόνο με την ωμή βία του προλεταριάτου. Η κατάχτηση της εξουσίας απ’ το προλεταριάτο είναι η βίαιη ανατροπή της κεφαλαιοκρατικής εξουσίας, η καταστροφή της κεφαλαιοκρατικής κρατικής μηχανής (αστικός στρατός, αστυνομία, γραφειοκρατική ιεραρχία, δικαστήρια, κοινοβούλιο κλπ) και η αντικατάστασή της με νέα όργανα προλεταριακής εξουσίας, που είναι πρώτ’ απ’ όλα όργανα κατάπνιξης των εκμεταλλευτών.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Όπως απέδειξε η πείρα της Οκτωβριανής Επανάσταση του 1917 και της Ουγγρικής Επανάστασης, που εμπλούτισαν ανυπολόγιστα την πείρα της Παρισινής Κομμούνας του 1871, η πιο κατάλληλη μορφή προλεταριακής κρατικής εξουσίας είναι το Σοβιετικό κράτος - νέος τύπος κράτους, διαφορετικό επί της ουσίας απ’ το αστικό κράτος, όχι μόνο απ’ το ταξικό του περιεχόμενο, αλλά και απ’ την εσωτερική του συγκρότηση. Αυτός ακριβώς ο τύπος κράτους, που αναδύεται άμεσα απ’ το πιο πλατύ μαζικό κίνημα των εργαζομένων, εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη δραστηριότητα των μαζών και συνεπώς και τις μεγαλύτερες εγγυήσεις για την τελική νίκη.
Το κράτος Σοβιετικού τύπου, όντας η ανώτερη μορφή δημοκρατίας, συγκεκριμένα της προλεταριακής δημοκρατίας, είναι το ακριβώς αντίθετο της αστική δημοκρατίας, που αποτελεί μασκαρεμένη μορφή της αστικής διχτατορίας. Το Σοβιετικό κράτος του προλεταριάτου είναι η διχτατορία του, η μονοπωλιακή του εξουσία. Αντίθετα απ’ την αστική δημοκρατία το Σοβιετικό κράτος διακηρύσσει ανοιχτά τον ταξικό του χαρακτήρα, θέτει ανοιχτά για καθήκον του την κατάπνιξη των εκμεταλλευτών προς το συμφέρον της τεράστιας πλειοψηφίας του πληθυσμού. Στερεί από τους ταξικούς του εχθρούς τα πολιτικά τους δικαιώματα, και μπορεί κάτω από ιδιαίτερες ιστορικά διαμορφωμένες συνθήκες, να δώσει μια σειρά προσωρινά πλεονεκτήματα στο προλεταριάτο με σκοπό τη στερέωση του καθοδηγητικού του ρόλου σε σύγκριση με τη κομματιασμένη μικροαστική αγροτιά. Αφοπλίζοντας και καταπνίγοντας τους ταξικούς του εχθρούς, το προλεταριακό κράτος θεωρεί ταυτόχρονα αυτή τη στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων και κάποιο περιορισμό της ελευθερίας σαν προσωρινά μέτρα πάλης ενάντια στις απόπειρες των εκμεταλλευτών να υπερασπίσουν είτε ν’ ανακτήσουν τα προνόμιά τους. Το Σοβιετικό κράτος αναγράφει στη σημαία του, ότι το προλεταριάτο κρατά στα χέρια του την εξουσία όχι για να τη διαιωνίσει, όχι ξεκινώντας απ’ τα συντεχνιακά και στενά επαγγελματικά του συμφέροντα, αλλά για να ενώσει ολοένα και περισσότερο τις καθυστερημένες και διασκορπισμένες μάζες των προλετάριων και μισο-προλετάριων της υπαίθρου και τους εργαζόμενους αγρότες με τα πιο πρωτοπόρα στρώματα των εργατών, υπερνικώντας βαθμιαία και συστηματικά τον ταξικό διαχωρισμό γενικά. Όντας η μορφή της ένωσης και οργάνωσης των μαζών κάτω απ’ την καθοδήγηση του προλεταριάτου, τα Σοβιέτ στην πράξη τραβούν στην πάλη και στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού τις πιο πλατιές μάζες των προλετάριων, των αγροτών και όλων των εργαζομένων, τους τραβούν στην πρακτική διοίκηση του κράτους, στηρίζονται σε όλη τη δουλειά τους στις μαζικές οργανώσεις της εργατικής τάξης, πραγματοποιούν μια πλατιά δημοκρατία ανάμεσα στους εργαζόμενους, βρίσκονται πιο κοντά στις μάζες από κάθε άλλη μορφή εξουσίας. Το δικαίωμα της εκλογής των αντιπροσώπων, το δικαίωμα της ανάκλησής τους, η συγχώνευση της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, οι εκλογές όχι κατά εκλογική περιφέρεια αλλά με βάση την παράγωγη (εργοστάσια, εργαστήρια κλπ), όλ’ αυτά εξασφαλίζουν στην εργατική τάξη και στις πλατιές μάζες των εργαζομένων, που καθοδηγούνται απ’ αυτήν, την συστηματική, διαρκή και δραστήρια συμμετοχή τους σ’ όλες τις κοινωνικές υποθέσεις – οικονομικές, πολιτικές, στρατιωτικές, πολιτιστικές – και με τον τρόπο αυτό χαράζουν τη πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ της αστικο-κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και της σοβιετικής διχτατορίας του προλεταριάτου.
Η αστική δημοκρατία, με την τυπική ισότητα μπροστά στο νόμο, στην πραγματικότητα βασίζεται στη κατάφωρη ταξική ανισότητα σε υλικό και οικονομικό πεδίο. Θεωρώντας εντελώς απαραβίαστο, υπερασπίζοντας και ενισχύοντας το μονοπώλιο της τάξης των κεφαλαιοκρατών και των μεγάλων γαιοκτημόνων πάνω στα ζωτικά μέσα παράγωγης, η αστική δημοκρατία μετατρέπει έτσι για τις εκμεταλλευόμενες τάξεις, και σε πρώτη γραμμή για το προλεταριάτο, την τυπική ισότητα μπροστά στο νόμο, τα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, που στην πράξη υφίστανται τους πιο συστηματικούς περιορισμούς, σε νομική πραγματικότητα που ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας και συνεπώς σε μέσο εξαπάτησης και υποδούλωσης των μαζών. Η λεγόμενη δημοκρατία, εκφράζοντας την πολιτική κυριαρχία της κεφαλαιοκρατίας, είναι γι’ αυτό καπιταλιστική δημοκρατία. Το Σοβιετικό κράτος, στερώντας τις εκμεταλλεύτριες τάξεις απ’ τα μέσα παραγωγής και μονοπωλώντας τα μέσα αυτά στα χέρια του προλεταριάτου σαν κυρίαρχης τάξης, εγγυάται προ παντός και πρώτ’ απ’ όλα τους υλικούς όρους πραγματοποίησης των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης και των εργαζομένων γενικά, εξασφαλίζοντας σπίτια και κοινωνικά κτίρια, τυπογραφεία, μέσα μετακίνησης κλπ για την εργατική τάξη.
Στον τομέα των γενικών πολιτικών δικαιωμάτων το Σοβιετικό κράτος, στερώντας τους εχθρούς του λαού και τους εκμεταλλευτές, απ’ αυτά τα δικαιώματα, εξαλείφει για πρώτη φορά μέχρι τέλους την ανισότητα των πολιτών, που μέσα στα εκμεταλλευτικά συστήματα βασίζεται στη διαφορά του φύλου, της θρησκείας, της εθνότητας· πραγματοποιεί στον τομέα αυτό τέτοια ισότητα, που δεν εφαρμόστηκε σε καμιά καπιταλιστική χώρα. Και σε σχέση με αυτά επίσης η διχτατορία του προλεταριάτου δημιουργεί σταθερά την υλική βάση, που επιτρέπει να πραγματοποιηθεί στην πράξη αυτή η ισότητα· τέτοια είναι τα μέτρα για την χειραφέτηση της γυναίκας, η εκβιομηχάνιση των πρώην αποικιών κλπ.
Η σοβιετική δημοκρατία είναι έτσι δημοκρατία προλεταριακή, δημοκρατία των εργαζομένων μαζών, δημοκρατία ενάντια ατούς εκμεταλλευτές.
Το Σοβιετικό κράτος εφαρμόζει τον πλήρη αφοπλισμό της μπουρζουαζίας και την συγκέντρωση των οπλών στα χέρια του προλεταριάτου· είναι κράτος του εξοπλισμένου προλεταριάτου. Οι ένοπλες δυνάμεις οργανώνονται σε ταξική βάση, που αντιστοιχεί στη γενική δομή της διχτατορίας του προλεταριάτου και που εξασφαλίζει τον καθοδηγητικό ρόλο στο βιομηχανικό προλεταριάτο. Η οργάνωση αυτή, στηριζόμενη στην επαναστατική πειθαρχία, εξασφαλίζει ταυτόχρονα μια διαρκή και στενότατη σύνδεση των αγωνιστών του κόκκινου στρατού και στόλου με τις εργαζόμενες μάζες, τη συμμετοχή τους στη διοίκηση της χώρας και στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
3. Η Διχτατορία του Προλεταριάτου και η Απαλλοτρίωση των Απαλλοτριωτών.
Το νικηφόρο προλεταριάτο χρησιμοποιεί την εξουσία που κατάχτησε σαν μοχλό της οικονομικής επανάστασης, δηλαδή του επαναστατικού μετασχηματισμού των σχέσεων ιδιοχτησίας του καπιταλισμοί σε σχέσεις σοσιαλιστικού τρόπου παραγωγής. Αφετηρία της μεγάλης αυτής οικονομικής επανάστασης είναι η απαλλοτρίωση των τσιφλικάδων και των κεφαλαιοκρατών, δηλαδή η μετατροπή της μονοπωλιακής ιδιοχτησίας της κεφαλαιοκρατίας σε ιδιοκτησία του προλεταριακού κράτους.
Στον τομέα αυτό η Κομμουνιστική Διεθνής βάζει τα παρακάτω βασικά καθήκοντα για την προλεταριακή διχτατορία.
(Α). Βιομηχανία, Μεταφορές και Τηλεπικοινωνίες.
α') Κατάσχεση και προλεταριακή εθνικοποίηση όλων των μεγάλων βιομηχανικών επιχειρήσεων, (επιχειρήσεις, εργοστάσια, ορυχεία, ηλεκτρικοί σταθμοί) και πέρασμα όλων των κρατικών και δημοτικών επιχειρήσεων στα χέρια των Σοβιέτ.
β') Κατάσχεση και προλεταριακή εθνικοποίηση των ιδιωτικών καπιταλιστικών μέσων μεταφοράς, (μεταφορές με τους σιδηροδρόμους, τα αυτοκίνητα και τα ατμόπλοια) καθώς και των μέσων αεροπλοΐας (εμπορικοί και επιβατικοί εναέριοι στόλοι), και πέρασμα όλων των κρατικών και δημοτικών υπηρεσιών μέσων μεταφοράς στα Σοβιέτ.
γ') Κατάσχεση και προλεταριακή εθνικοποίηση των ιδιωτικών καπιταλιστικών μέσων επικοινωνίας, (τηλέφωνα, τηλέγραφοι, ράδιο), και πέρασμα στα χέρια των σοβιέτ των κρατικών, δημοτικών κλπ. μέσων επικοινωνίας.
δ') Οργάνωση της εργατικής διεύθυνσης της βιομηχανίας. Δημιουργία κρατικών οργάνων διεύθυνσης, με την όσο το δυνατό πιο μεγάλη συμμετοχή των συνδικάτων στο έργο της διεύθυνσης αυτής. Εξασφάλιση αντίστοιχου ρόλου στα εργοστασιακά συμβούλια και τα συμβούλια εργασίας.
ε') Προσαρμογή της βιομηχανικής δραστηριότητας στην εξυπηρέτηση των αναγκών των πλατιών μαζών των εργαζομένων. Αναδιοργάνωση των κλάδων της βιομηχανίας, που παρήγαγαν είδη για τις κυρίαρχες τάξεις (είδη πολυτελείας κλπ). Δυνάμωμα των κλάδων της βιομηχανίας που βοηθούν στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, με σκοπό το δυνάμωμα των δεσμών ανάμεσα στην βιομηχανική και αγροτική οικονομία, την διευκόλυνση της ανάπτυξης των κρατικών γεωργικών επιχειρήσεων και την επιτάχυνση του ρυθμού της ανάπτυξης όλης της εθνικής οικονομίας.
(Β). Αγροτική οικονομία.
α') Κατάσχεση και προλεταριακή εθνικοποίηση όλης της μεγάλης γαιοκτησίας στην πόλη και στο χωριό, (τόσο της αγροτικής όσο και της εκκλησιαστικής, μοναστηριακής κλπ.), πέρασμα στα χέρια των σοβιέτ της κρατικής και δημοτικής γαιοκτησίας συμπεριλαμβανομένων των δασών, του υπεδάφους, των ποταμών κλπ., και κατοπινή εθνικοποίηση όλης της γης.
β') Κατάσχεση όλης της παραγωγικής περιουσίας των μεγάλων ακίνητων ιδιοκτησιών, όπως: σπίτια, μηχανικές εγκαταστάσεις και λοιπά εργαλεία, ζώα, επιχειρήσεις για την επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων (μεγάλοι μύλοι, τυροκομεία, αποξηραντήρια κλπ.).
γ') Παράδοση των μεγάλων χτημάτων, και κυρίως εκείνων που έχουν σημαντική οικονομική σημασία είτε μεγάλο οικονομικό ειδικό βάρος, στη διαχείριση των οργάνων της προλεταριακής διχτατορίας και στις οργανώσεις των Σοβιετικών γεωργικών επιχειρήσεων.
δ') Μεταφορά μέρους των πρώην τσιφλικιών και άλλων κατασχεμένων γαιών, ιδίως εκεί, όπου αυτές οι γαίες καλλιεργούνταν απ' τους αγρότες με νοίκι και ήταν μέσα οικονομικής υποδούλωσης της αγροτιάς, για τη χρησιμοποίησή τους απ’ τους αγρότες (τους φτωχούς και εν μέρει τα μεσαία στρώματα). Το μερίδιο γης που θα παραδίνεται στην αγροτιά καθορίζεται τόσο απ' την οικονομική σκοπιμότητα, όσο και απ’ την ανάγκη της ουδετεροποίησης της αγροτιάς και της κατάχτησής της με το μέρος του προλεταριάτου˙ το μερίδιο αυτό θα είναι αναπόφευκτα διαφορετικό, ανάλογα με τις συνθήκες.
ε') Απαγόρευση κάθε αγοράς και πούλησης γης, με σκοπό τη διαφύλαξή της για τους αγρότες και για τη αποτροπή του περάσματός της στα χέρια των καπιταλιστών, εμπόρων κλπ. Αποφασιστική πάλη ενάντια σ' αυτούς που παραβιάζουν αυτό το νόμο.
στ') Πάλη ενάντια στην τοκογλυφία. Κατάργηση των υποδουλωτικών συμβολαίων. Ακύρωση των χρεών των εκμεταλλευομένων στρωμάτων της αγροτιάς. Απαλλαγή των φτωχών χωρικών απ' τους φόρους κλπ.
ζ') Πλατιά Κρατικά μέτρα για την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της αγροτικής οικονομίας, για την ανάπτυξη του εξηλεκτρισμού της υπαίθρου, για την κατασκευή ελκυστήρων (τρακτέρ), για την παραγωγή χημικών λιπασμάτων, καλής ποιότητας σπόρων και καλής ράτσας ζώων στις σοβιετικές γεωργικές επιχειρήσεις, πλατιά οργάνωση αγροτικών πιστώσεων για αποστραγγιστικά ή εγγειοβελτιωτικά έργα κλπ.
(Γ). Το εμπόριο και η πίστωση.
α') Προλεταριακή εθνικοποίηση των ιδιωτικών τραπεζών (με πέρασμα στα χέρια του προλεταριακού κράτους όλου του αποθέματος χρυσού, χρεογράφων, αξιών, καταθέσεων κλπ.) και πέρασμα στα χέρια του προλεταριακού κράτους των κρατικών, δημοτικών και λοιπών τραπεζών.
β') Συγκεντροποίηση όλων των τραπεζιτικών υποθέσεων, υπαγωγή όλων των εθνικοποιημένων μεγάλων τραπεζών στην Κεντρική Κρατική Τράπεζα.
γ') Εθνικοποίηση και παράδοση στα χέρια των οργάνων του σοβιετικού κράτους του χονδρικού εμπορίου και των μεγάλων λιανικών εμπορικών επιχειρήσεων (αποθήκες εμπορευμάτων, σιλό, καταστήματα, αποθέματα εμπορευμάτων κλπ).
δ') Ενίσχυση με κάθε μέσο των καταναλωτικών συνεταιρισμών, σαν το σπουδαιότερο συνθετικό μέρος του μηχανισμού διανομής, με τη διατήρηση της ομοιομορφίας στο σύστημα της δουλειάς τους και τη εξασφάλιση της εκούσιας συμμετοχής των μαζών στην οργάνωσή τους.
ε') Μονοπώλιο του εξωτερικού εμπορίου,
στ') Κατάργηση των κρατικών χρεών προς τους ξένους και ντόπιους καπιταλιστές.
(Δ). Προστασία της Εργασίας, των Όρων Ζωής κλπ.
α') Ελάττωση των ωρών δουλείας σε 7 και σε 6 ώρες στους ανθυγιεινούς κλάδους βιομηχανίας. Περαιτέρω ελάττωση των ωρών εργασίας και πέρασμα στην πενθήμερη βδομάδα στις χώρες με αναπτυγμένες παραγωγικές δυνάμεις. Ρύθμιση των ωρών εργασίας ανάλογα με την αύξηση της παραγωγικότητας της δουλειάς.
β') Απαγόρευση, κατά κανόνα, της νυχτερινής δουλείας και της απασχόλησης των γυναικών σε ανθυγιεινούς κλάδους. Απαγόρευση της παιδικής εργασίας. Απαγόρευση των υπερωριών.
γ') Ειδική ελάττωση των ωρών δουλείας για τη νεολαία (ανώτερο όριο δουλειάς 6 ώρες για τους ανήλικους μέχρι 18 χρονών). Σοσιαλιστική αναδιοργάνωση της δουλειάς της νεολαίας έτσι ώστε να συνδυάζει την εργασία στην βιομηχανία με τη γενική και πολιτική μόρφωση.
δ') Κοινωνική ασφάλιση όλων των ειδών (ανικανότητα, γηρατειά, ατυχήματα, ανεργία κλπ.) με έξοδα του Κράτους (και με έξοδα των ιδιοκτητών των ιδιωτικών επιχειρήσεων όπου υπάρχουν ακόμα), διαχείριση των ασφαλιστικών θεμάτων από τους ίδιους τους ασφαλισμένους.
ε') Ολοκληρωμένα μέτρα υγιεινής. Οργάνωση δωρεάν ιατρικών υπηρεσιών. Αγώνας ενάντια στις κοινωνικές αρρώστιες (αλκοολισμός, αφροδίσια νοσήματα, φυματίωση).
ζ') Κοινωνική εξίσωση της γυναίκας με τον άντρα μπροστά στο νόμο και στη ζωή, ριζική αναδιοργάνωση του δικαίου του γάμου και του οικογενειακού δικαίου. Αναγνώριση της μητρότητας ως κοινωνικού λειτουργήματος, προστασία της μητρότητας και του παιδιού. Έναρξη εφαρμογής απ' την κοινωνία μέτρων για την περίθαλψη και διαπαιδαγώγηση της νεολαίας (παιδικά άσυλα, παιδικοί κήποι, παιδικά σπίτια κλπ.). Δημιουργία ιδρυμάτων για τη βαθμιαία απαλλαγή απ’ τα βάρη του νοικοκυριού (κοινωνικά εστιατόρια, πλυντήρια, συστηματική πολιτιστική πάλη ενάντια στις ιδεολογίες και στις παραδόσεις, που υποδουλώνουν τη γυναίκα).
(Ε). Κατοικία
α') Κατάσχεση των μεγάλων κατοικιών.
β') Παράδοση των κατασχεμένων σπιτιών στη διεύθυνση των τοπικών Σοβιέτ.
γ') Εγκατάσταση των εργατών στις αστικές συνοικίες,
ε') Παραχώρηση των παλατιών, των μεγάλων ιδιωτικών και δημοσίων οικοδομημάτων στη διάθεση των εργατικών οργανώσεων.
στ') Εφαρμογή πλατιού προγράμματος οικοδόμησης εργατικής κατοικίας.
(Ζ). Το Εθνικό και Αποικιακό ζήτημα
α') 'Αναγνώριση σε όλα τα έθνη, ανεξάρτητα από φυλή,του δικαιώματος της πλέριας αυτοδιάθεσης, δηλαδή της αυτοδιάθεσης μέχρι και του Κρατικού αποχωρισμού.
β') Εθελοντική ένωση και συγκεντροποίηση των στρατιωτικών και οικονομικών δυνάμεων όλων των λαών που απελευθερώνονται απ’ τον καπιταλισμό με σκοπό την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής οικονομίας.
γ') Πλατιά και αποφασιστική πάλη ενάντια στην επίβουλη κάθε περιορισμού και καταπίεσης ενάντια σε οποιοδήποτε λαό, έθνος είτε φυλή. Πλέρια ισότητα όλων των εθνών και φυλών.
δ') Το Σοβιετικό Κράτος να εγγυηθεί και υποστηρίξει με όλες τις δυνάμεις του και τα μέσα του, τον εθνικό πολιτισμό των εθνών που απελευθερώνονται απ’ τον καπιταλισμό και ταυτόχρονα την εφαρμογή συνεπούς προλεταριακής γραμμής στην ανάπτυξη του περιεχομένου του πολιτισμού αυτού.
ε') Πλατιά ενίσχυση για την οικονομική, πολιτική και πολιτιστική ανάπτυξη των άλλοτε καταπιεσμένων «περιοχών», «επαρχιών» και «αποικιών» προς την κατεύθυνση του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού τους, με σκοπό τη δημιουργία γερής βάσης για την πραγματική και πλέρια εθνική ισότητα.
στ') Πάλη ενάντια σ' όλα τα υπολείμματα του σωβινισμού, του εθνικού μίσους, των φυλετικών προλήψεων και των λοιπών ιδεολογικών προϊόντων της φεουδαρχικής και κεφαλαιοκρατικής βαρβαρότητας.
(Η). Μέσα Ιδεολογικής Επιρροής
α') 'Εθνικοποίηση των τυπογραφείων,
β') Μονοπώληση των εφημερίδων και εκδόσεων,
γ') Εθνικοποίηση των μεγάλων κινηματογραφικών επιχειρήσεων θεάτρων κλπ.
δ') Χρησιμοποίηση των εθνικοποιημένων μέσων της «πνευματικής παραγωγής» για την πιο πλατιά πολιτική και γενική διαπαιδαγώγηση των εργαζομένων και για την οικοδόμηση του νέου σοσιαλιστικού πολιτισμού πάνω σε προλεταριακή ταξική βάση.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Για την εκπλήρωση όλων αυτών των καθηκόντων της διχτατορίας του προλεταριάτου πρέπει να έχουμε υπ' όψη τις επόμενες θέσεις:
(1) Η πλέρια κατάργηση της ατομικής ιδιοχτησίας πάνω στη γη και η εθνικοποίηση όλης της γης δεν μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα στις πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, όπου η αρχή της ατομικής ιδιοκτησίας ρίζωσε βαθιά μέσα στα πλατιά στρώματα της αγροτιάς. Σε τέτοιες χώρες η εθνικοποίηση όλης της γης μπορεί να γίνει μόνο βαθμιαία, με σειρά από μεταβατικά μέτρα.
(2) Η εθνικοποίηση της παραγωγής δεν πρέπει, κατά κανόνα, να επεκταθεί στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, (αγροτών, χειροτεχνών, μικρών και μεσαίων εμπόρων, μικρών βιομηχάνων κ. λ. π.). Πρώτο, επειδή το προλεταριάτο δεν μπορεί να μην κάνει μιαν αυστηρή διάκριση ανάμεσα στην ιδιοκτησία του εργαζόμενου απλού παραγωγού εμπορευμάτων, που μπορεί και πρέπει να τραβηχτεί βαθμιαία στο δρόμο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και στην εκμεταλλευτική ιδιοκτησία του κεφαλαιοκράτη που η εξάλειψή της είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.
Δεύτερο, επειδή το προλεταριάτο, παίρνοντας την εξουσία, μπορεί να μην έχει στη διάθεσή του, ιδίως στις πρώτες φάσεις της διχτατορίας, αρκετές δυνάμεις διεύθυνσης, ώστε να γκρεμίσει τον καπιταλισμό, και ταυτόχρονα να οργανώσει άμεσα την ένωση των μικρών και μεσαίων ατομικών παραγωγικών μονάδων πάνω σε νέα σοσιαλιστική βάση. Οι μικρές αυτές ατομικές επιχειρήσεις, (πρώτ' απ’ όλα η αγροτική οικονομία) μόνο βαθμιαία, με τη συστηματική, ισχυρή υποστήριξη από μέρους του προλεταριακού κράτους όλων των μορφών της κολλεχτιβοποίησής τους, θα τραβηχτούν στη γενική σοσιαλιστική οργάνωση της παραγωγής και της διανομής. Κάθε βίαιο διάλυση του οικονομικού τους συστήματος και κάθε εξαναγκαστική τους κολεχτιβοποίηση θα έφερνε μόνο αρνητικά αποτελέσματα.
(3) Η ύπαρξη σημαντικού αριθμού μικρών παραγωγικών μονάδων (κυρίως αγροτικές φάρμες, αγροτικές επιχειρήσεις, μικροί χειροτέχνες, μικροί έμποροι κλπ.), όχι μόνο στις αποικίες, στις μισοαποικίες και στις οικονομικά καθυστερημένες χώρες, όπου οι μικροαστικές μάζες αποτελούν την τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμοί, μα και στα κέντρα της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας (Ενωμένες Πολιτείες, Γερμανία, ως ένα βαθμό ακόμα και Αγγλία) κάνει απαραίτητη στον ένα ή τον άλλο βαθμό, στις πρώτες βαθμίδες της ανάπτυξης, τη διατήρηση της αγοράς, σαν μορφής οικονομικών σχέσεων, του νομισματικού συστήματος, κλπ. Η ποικιλία των επικρατέστερων οικονομικών μορφών (απ’ τη σοσιαλιστική μεγάλη βιομηχανία μέχρι την οικονομία του μικρού αγρότη και του χειροτέχνη), που αναπόφευκτα συγκρούεται η μια με την άλλη˙ η ποικιλομορφία των τάξεων και των ταξικών ομάδων, που αντιστοιχούν στις οικονομικές αυτές μορφές, έχοντας η κάθε μια διαφορετικά κίνητρα οικονομικής δραστηριοποίησης και αλληλοσυγκρουόμενα ταξικά συμφέροντα˙ τέλος η ύπαρξη σ' όλους τους τομείς της οικονομικής ζωής συνηθειών και παραδόσεων, που κληρονομήθηκαν απ’ την καπιταλιστική κοινωνία, που δεν μπορούν να εξαλειφθούν αμέσως - όλ' αυτά απαιτούν απ’ την οικονομική καθοδήγηση του προλεταριάτου ένα σωστό συνδυασμό - με βάση τις σχέσεις αγοράς - της μεγάλης σοσιαλιστικής βιομηχανίας με τη μικρή οικονομία των απλών παραγωγών εμπορευμάτων, δηλαδή έναν τέτοιο συνδυασμό, που να εξασφαλίζει τον καθοδηγητικό ρόλο της σοσιαλιστικής βιομηχανίας και ταυτόχρονα το ανώτατο όριο ανάπτυξης όλης της βασικής μάζας των αγροτικών νοικοκυριών. Γι' αυτό όσο μεγαλύτερο είναι το ειδικό βάρος της κατατεμαχισμένης μικρής αγροτικής οικονομίας στη γενική οικονομία της χώρας, τόσο πιο μεγάλο θα είναι το μέγεθος των σχέσεων αγοράς, τόσο μικρότερη η σημασία της άμεσης σχεδιοποιημένης διεύθυνσης και τόσο σε μεγαλύτερο βαθμό θα βασίζεται το γενικό οικονομικό σχέδιο στην πρόβλεψη των οικονομικών σχέσεων, που διαμορφώνονται αυθόρμητα. Απεναντίας όσο μικρότερο είναι το ειδικό βάρος της μικρής οικονομίας, όσο πιο σημαντικό είναι το μέρος της κοινωνικοποιημένης δουλειάς, όσο πιο ισχυρά συγκεντρωποιημένα και κοινωνικοποιημένα είναι τα μέσα της παραγωγής, τόσο πιο μικρός θα είναι το όγκος των σχέσεων αγοράς, τόσο πιο μεγάλη είναι η σημασία του σχεδιοποιημένης διεύθυνσης σε σύγκριση με την μη σχεδιοποιημένη, τόσο πιο σημαντική και γενικευμένη θα γίνεται η εφαρμογή της σχεδιοποιημένης διεύθυνσης και στον τομέα της παραγωγής και στον τομέα της διανομής.
Τα τεχνικά και οικονομικά πλεονεκτήματα της μεγάλης κοινωνικοποιημένης παραγωγής, η συγκέντρωση όλων των πιο σπουδαιότερων τομέων της οικονομίας (της βιομηχανίας, των μεταφορών, των μεγάλων αγροτικών επιχειρήσεων, των τραπεζών κλπ.) στα χέρια του προλεταριακού κράτους, η με σχέδιο διεύθυνση της βιομηχανίας και η δύναμη του κρατικού μηχανισμού στο σύνολό του (προϋπολογισμός, φόροι, διοικητική νομοθεσία και νομοθεσία γενικά) οδηγούν, υπό τον όρο της σωστής ταξικής πολιτικής από μέρους της διχτατορίας του προλεταριάτου , δηλαδή υπό τον όρο ενός ορθού υπολογισμού του συσχετισμού των ταξικών δυνάμεων, σε μια συνεχή και συστηματική εκτόπιση των υπολειμμάτων του ιδιωτικού κεφαλαίου, καθώς επίσης και των νέων καπιταλιστικών στοιχείων, τόσο στην πόλη όσο και στο χωριό (πλούσιοι χωρικοί, κουλάκοι), που θα εμφανίζονται κατά την περίοδο του λίγο – πολύ ελεύθερου εμπορίου και των εμπορευματικών σχέσεων. Ταυτόχρονα με την οργάνωση της αγροτικής οικονομίας συνεταιριστικά και σαν αποτέλεσμα της ανάπτυξης των κολεχτιβίστικων οικονομικών μορφών, η μεγάλη μάζα των αγροτικών επιχειρήσεων θα μπουν στον σημαντική λεωφόρο του αναπτυσσόμενου σοσιαλισμού. Οι φαινομενικά καπιταλιστικές μορφές και μέθοδοι οικονομικής δραστηριότητας που συνδέονται με τις σχέσεις αγοράς (χρηματικές μορφές λογιστικής, πληρωμή της εργασίας με χρήμα, αγορά και πώληση, πίστωση, τράπεζες κλπ.) χρησιμεύουν σα μοχλοί για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, εφ' όσον οι μοχλοί αυτοί εξυπηρετούν όλο και σε μεγαλύτερο βαθμό τις επιχειρήσεις σοσιαλιστικού τύπου, δηλαδή το σοσιαλιστικό τομέα της οικονομίας.
Έτσι οι εμπορευματικές σχέσεις μέσα στις συνθήκες της προλεταριακής διχτατορίας, με μια σωστή πολιτική από μέρους του σοβιετικού κράτους, περιέχουν μέσα στην ανάπτυξή τους την εξάλειψη αυτών των ίδιων. Βοηθώντας στην εκτόπιση του ιδιωτικού κεφαλαίου, στην αναδιοργάνωση της αγροτικής οικονομίας, σε όλο και μεγαλύτερο συγκεντρωτισμό και συγκέντρωση των μέσων παραγωγής στα χέρια του προλεταριακού κράτους, συντελούν με τον τρόπο αυτό στην εξαφάνιση των εμπορευματικών σχέσεων γενικά.
Σε περίπτωση στρατιωτικής επέμβασης των κεφαλαιοκρατών και μακρόχρονου αντεπαναστατικού πολέμου ενάντια στη διχτατορία του προλεταριάτου, θα μπει η αναγκαιότητα για την εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής πολεμικού Κομμουνισμού («Πολεμικός Κομμουνισμός«), που δεν είναι τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο από μια ορθολογική κατανάλωση προς όφελος της στρατιωτικής άμυνας, συνοδευμένη από ένα σύστημα έντονης πίεσης στις καπιταλιστικές ομάδες (δήμευση, επίταξη εφοδίων κλπ). Θα εξαλειφθούν λίγο - πολύ πλήρως η ελευθερία του εμπορίου και των σχέσεων αγοράς, από μια άμεση διακοπή των ατομικών οικονομικών κίνητρων του μικρού παραγωγού, που έχει σαν αποτέλεσμα την πτώση των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Αυτή η πολιτική «του πολεμικού Κομμουνισμού», υποσκάπτοντας την υλική βάση των εχθρικών προς την εργατική τάξη στρωμάτων μέσα στη χώρα, εξασφαλίζοντας τη ορθολογική κατανομή των αποθεμάτων που υπάρχουν, βοηθώντας την πολεμική πάλη της προλεταριακής διχτατορίας - βρίσκοντας σ' αυτήν την ιστορική της δικαίωση - δεν μπορεί μολαταύτα να θεωρηθεί σαν «ομαλή» οικονομική πολιτική της διχτατορίας τού προλεταριάτου.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η διχτατορία του προλεταριάτου είναι συνέχιση της ταξικής του πάλης κάτω από νέες συνθήκες. Η διχτατορία του προλεταριάτου είναι πεισματική πάλη, αιματηρή και αναίμακτη, βίαιη και ειρηνική, πολεμική και οικονομική, διαπαιδαγωγική και διοικητική, ενάντια στις δυνάμεις και παραδόσεις της παλιάς κοινωνίας, ενάντια στους εξωτερικούς καπιταλιστικούς εχθρούς, ενάντια στα υπολείμματα των εκμεταλλευτικών τάξεων μέσα στη χώρα, ενάντια στα βλαστάρια της νέας μπουρζουαζίας, που ξεφυτρώνουν πάνω στη βάση της εμπορευματικής παραγωγής, που δεν έχει ακόμα εκτοπιστεί.
Μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου συνεχίζεται η πεισματική ταξική πάλη κάτω από νέες μορφές, πρώτ' απ' όλα με τη μορφή της πάλης μεταξύ των υπολειμμάτων των παλιών οικονομικών μεθόδων και στις νέες εκδηλώσεις αυτών των μεθόδων απ' την μια, και των σοσιαλιστικών μορφών της κοινωνίας απ' την άλλη. Οι μορφές πάλης αναγκαστικά αλλάζουν στα διαφορετικά στάδια της σοσιαλιστικής ανάπτυξης· αυτή η πάλη μπορεί, στα πρώτα της στάδια, κάτω από ορισμένες συνθήκες, να οξύνεται πολύ.
Στο αρχικό στάδιο της προλεταριακής διχτατορίας, η πολιτική του προλεταριάτου απέναντι στις άλλες τάξεις και τις κοινωνικές ομάδες μέσα στη χώρα καθορίζεται απ' τις παρακάτω αρχές:
1. Η μεγάλη κεφαλαιοκρατία και οι μεγάλοι γαιοκτήμονες, η αφοσιωμένη σ' αυτούς μερίδα του σώματος των αξιωματικών, οι στρατηγοί και η ανώτερη γραφειοκρατία – που παραμένουν πιστοί στην αστική τάξη και στους γαιοκτήμονες - είναι ακλόνητοι εχθροί της εργατικής τάξης, εναντίον των οποίων είναι αναγκαία η πιο ανηλεής πάλη. Είναι δυνατή η χρησιμοποίηση των οργανωτικών ικανοτήτων μιας ορισμένης μερίδας απ' αυτούς, μα κατά κανόνα μόνο μετά τη στερέωση της διχτατορίας του προλεταριάτου και την αποφασιστική κατάπνιξη όλων των συνωμοσιών και εξεγέρσεων των εκμεταλλευτών.
2. Όσον αφορά τους ειδικούς (τεχνικούς) διανοούμενους που ανατράφηκαν μέσα σε αστικές παραδόσεις και τ' ανώτερά τους στρώματα που είναι στενά συνδεμένα με το διευθυντικό μηχανισμό του κεφαλαίου, το προλεταριάτο οφείλει, καταπνίγοντας με τον πιο αποφασιστικό τρόπο κάθε αντεπαναστατική εκδήλωση των εχθρικών προς το προλεταριάτο στρωμάτων των διανοούμενων, να έχει ταυτόχρονα υπ' όψη του την ανάγκη χρησιμοποίησης αυτής την ειδικευμένης κοινωνικής δύναμης στο έργο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, ενθαρρύνοντας με όλα τα μέσα τις ουδέτερες ομάδες και ιδίως τις φιλικές προς την προλεταριακή επανάσταση. Αναπτύσσοντας τις προοπτικές της σοσιαλιστικής οικονομικοτεχνικής και πολιτιστικής οικοδόμησης σε όλη τους την κοινωνική έκταση, το προλεταριάτο οφείλει συστηματικά να κερδίσει με το μέρος του τους τεχνικούς διανοούμενους, κατακτώντας τους με την ιδεολογική του επιρροή και εξασφαλίζοντας τη στενή συνεργασία τους στο έργο της κοινωνικής αναδιοργάνωσης.
3. Σε σχέση με την αγροτιά, το καθήκον των Κομμουνιστικών Κομμάτων είναι, στηριζόμενα στο αγροτικό προλεταριάτο, να τραβήξουν με το μέρος τους όλα τα εκμεταλλευόμενα και εργαζόμενα στρώματα του χωριού. Κάνοντας αυστηρό διαχωρισμό των διαφόρων ομάδων μέσα στην αγροτιά και υπολογίζοντας το ειδικό τους βάρος, το νικηφόρο προλεταριάτο οφείλει να υποστηρίξει με κάθε τρόπο τα φτωχά μισοπρολεταριακά στρώματα της αγροτιάς παραχωρώντας τους μέρος της γης των τσιφλικάδων, διευκολύνοντάς τα στην πάλη ενάντια στο τοκογλυφικό κεφάλαιο κλπ. Επιπλέον το προλεταριάτο οφείλει να ουδετεροποιήσει τα μεσαία στρώματα της αγροτιάς και να καταπνίξει αμείλιχτα ακόμα και τη μικρότερη αντίσταση της αγροτικής μπουρζουαζίας, που συμμαχεί με τους τσιφλικάδες. Όσο παγιώνεται η διχτατορία του και αναπτύσσεται η σοσιαλιστική οικοδόμηση, το προλεταριάτο οφείλει να περάσει απ' την πολιτική της ουδετεροποίησης στην πολιτική της μόνιμης συμμαχίας με τις μάζες της μεσαίας αγροτιάς, χωρίς να υιοθετεί την άποψη του μοιράσματος, με οποιασδήποτε μορφή, της εξουσίας του. Η διχτατορία του προλεταριάτου εκφράζει, απ' τη μια μεριά το γεγονός, ότι οι βιομηχανικοί εργάτες μόνοι τους είναι σε θέση να καθοδηγήσουν όλη τη μάζα των εργαζομένων· απ' την άλλη μεριά, η διχτατορία του προλεταριάτου είναι ταυτόχρονα ιδιαίτερη μορφή ταξικής συμμαχίας μεταξύ του προλεταριάτου σαν πρωτοπορίας των εργαζομένων και των πολυάριθμων μη προλεταριακών στρωμάτων των εργαζόμενων ή με την πλειοψηφίας τους. Αντιπροσωπεύει τη συμμαχία με σκοπό την πλέρια ανατροπή του κεφαλαίου, την πλέρια κατάπνιξη της αντίστασης της κεφαλαιοκρατίας και κάθε απόπειρας παλινόρθωσής της, συμμαχία με σκοπό την πλέρια εγκαθίδρυση και στερέωση του σοσιαλισμού.
4. Η μικροαστική τάξη των πόλεων, που ταλαντεύεται διαρκώς ανάμεσα στην πιο μαύρη αντίδραση και τη συμπάθεια προς το προλεταριάτο, πρέπει επίσης να ουδετεροποιηθεί και όσο είναι το δυνατό να κερδηθεί με το μέρος του προλεταριάτου. Αυτό θα κατορθωθεί με τη διατήρηση της ιδιοκτησίας της, με μια ορισμένη ελευθερία του εμπορίου, με την απελευθέρωσή του απ' τα υποδουλωτικά - τοκογλυφικά δάνεια και με την πολύπλευρη βοήθεια του προλεταριάτου στην πάλη ενάντια σ' όλες τις μορφές της καπιταλιστικής καταπίεσης.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Κατά την εκπλήρωση όλων αυτών των καθηκόντων της διχτατορίας του προλεταριάτου μεταβάλλονται ριζικά τα καθήκοντα και οι λειτουργίες των μαζικών οργανώσεων, ιδιαίτερα των εργατικών οργανώσεων. Οι μαζικές εργατικές οργανώσεις όπου για πρώτη φορά οργανωμένα συσπειρώνονται και διαπαιδαγωγούνται τα πιο πλατιά στρώματα του προλεταριάτου, τα επαγγελματικά συνδικάτα (παραγωγής), είναι μέσα στον καπιταλισμό τα βασικά όργανα απεργιακής πάλης, και ακόμα μαζικής πάλης ενάντια στο τραστοποιημένο κεφάλαιο και το κράτος του. Μέσα στη διχτατορία του προλεταριάτου μετατρέπονται σε κύριο μοχλό της, μετατρέπονται σε σχολείο του Κομμουνισμού που τραβάει τεράστιες μάζες του προλεταριάτου στο έργο της σοσιαλιστικής διεύθυνσης της παραγωγής, μετατρέπονται σε οργάνωση άμεσα συνδεμένη με όλα τα τμήματα του κρατικού μηχανισμού, που επηρεάζει όλους τους τομείς της δουλείας του, που στέκεται φρουρός των γενικών και καθημερινών συμφερόντων της εργατικής τάξης και που διεξάγει πάλη ενάντια στις γραφειοκρατικές διαστρεβλώσεις των οργάνων τού σοβιετικού κράτους. Τα συνδικάτα μετατρέπονται έτσι σε ραχοκοκαλιά των οικονομικών και κρατικών οργανώσεων του προλεταριάτου, εφ' όσον αναδεικνύονται από τους κόλπους τους καθοδηγητικά στελέχη για τη δουλειά της οικοδόμησης, εφ' όσον τραβούν σ' αυτή τη δουλειά τα πλατιά στρώματα του προλεταριάτου και εφ' όσον βάζουν για ιδιαίτερό τους καθήκον την πάλη ενάντια στις γραφειοκρατικές διαστρεβλώσεις, που γεννιούνται αναπόφευκτα πάνω στο έδαφος των ξένων προς το προλεταριάτο ταξικών επιρροών και του ανεπαρκούς ακόμα πολιτιστικού επιπέδου των μαζών.
Οι συνεταιριστικές οργανώσεις της εργατικής τάξης, καταδικασμένες μέσα στις συνθήκες του καπιταλισμού — παρά τις ρεφορμιστικές ουτοπίες — να παίζουν πολύ δευτερεύοντα ρόλο, εκφυλιζόμενες συχνά λόγω των γενικών συνθηκών του καπιταλιστικού συστήματος και εξαιτίας της ρεφορμιστικής πολιτικής των αρχηγών τους, μετατρεπόμενες σε εξαρτήματα του καπιταλιστικού συστήματος, μέσα στη διχτατορία του προλεταριάτου μπορούν και πρέπει να γίνουν τα πιο σημαντικά μέρη του μηχανισμού της διανομής.
Τέλος οι αγροτικοί συνεταιρισμοί (καταναλωτικοί, εμπορικοί, πιστωτικοί, παραγωγικοί), υπό κατάλληλη καθοδήγηση και με την προϋπόθεση της συστηματικής πάλης ενάντια στα καπιταλιστικά στοιχεία και ότι οι πλατιές μάζες των εργαζομένων, που δέχονται την ηγεμονία του προλεταριάτου, παίρνουν δραστήρια μέρος στο έργο τους, μπορούν και πρέπει να μετατραπούν σε μια απ' τις βασικές οργανωτικές μορφές σύνδεσης της πόλης με το χωριό. Οι αγροτικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις που - εφ' όσον αποδειχτούν βιώσιμες στις συνθήκες του καπιταλισμού μετατρέπονται αναπόφευκτα σε καπιταλιστικές επιχειρήσεις επειδή εξαρτώνται απ' την καπιταλιστική βιομηχανία, απ' τις καπιταλιστικές τράπεζες, απ' το καπιταλιστικό οικονομικό περιβάλλον γενικά και καθοδηγούνται απ' τους ρεφορμιστές, απ' την αγροτική κεφαλαιοκρατία και κάποτε και απ' τους τσιφλικάδες, μέσα στις συνθήκες της διχτατορίας του προλεταριάτου αναπτύσσουν ένα σύστημα διαφορετικών σχέσεων, εξαρτώνται απ' την προλεταριακή βιομηχανία, απ' τις προλεταριακές τράπεζες κλπ. Με μια σωστή πολιτική του προλεταριάτου, με μια συστηματική ταξική πάλη ενάντια στα καπιταλιστικά στοιχεία, τόσο έξω όσο και μέσα στις συνεταιριστικές οργανώσεις, με την καθοδήγηση της σοσιαλιστικής βιομηχανίας οι αγροτικοί συνεταιρισμοί γίνονται ένας απ' τους σπουδαιότερους μοχλούς της σοσιαλιστικής αναδιοργάνωσης του χωριού, της κολλεχτιβοποίησής του. Αυτό δεν αποκλείει τη δυνατότητα σε μερικές χώρες, στην αρχή, τόσο οι καταναλωτικές, όσο και ιδιαίτερα οι αγροτικές συνεταιριστικές ενώσεις, κάτω απ' την καθοδήγηση της κεφαλαιοκρατίας και των πρακτόρων της σοσιαλδημοκρατών, να γίνουν προπύργιο της αντεπαναστατικής δράσης και του σαμποταρίσματος της οικονομικής οικοδόμησης της προλεταριακής επανάστασης.
Σ' όλη τη μαχητική και ανοικοδομητική δουλειά που γίνεται απ' τις ποικιλόμορφες οργανώσεις του προλεταριάτου, που πρέπει νάναι πραγματικοί μοχλοί του σοβιετικού κράτους και ο σύνδεσμος ανάμεσα σε αυτές και στις πλατιές μάζες όλων των στρωμάτων της εργατικής τάξης, το προλεταριάτο εξασφαλίζει την ενότητα θέλησης και δράσης, πραγματοποιώντας την ενότητα αυτή δια μέσου του καθοδηγητικού ρόλου του Κομμουνιστικού Κόμματος μέσα στο σύστημα της διχτατορίας του προλεταριάτου.
Το Κόμμα του προλεταριάτου στηρίζεται άμεσα στα επαγγελματικά συνδικάτα και σε μια σειρά άλλες οργανώσεις, που αγκαλιάζουν τις μάζες των εργατών, και δια μέσου αυτών τις μάζες των αγροτών (Σοβιέτ, συνεταιρισμοί, Κομμουνιστική Νεολαία κλπ.), καθοδηγώντας δια μέσου αυτών των μοχλών όλο το σοβιετικό σύστημα στο σύνολο του. Μόνο με την απεριόριστη υποστήριξη της σοβιετικής εξουσίας απ' όλες τις μαζικές οργανώσεις, μόνο αν υποστηρίζεται η ταξική ενότητα, μόνο με την καθοδήγηση του Κόμματος μπορεί το προλεταριάτο να εκπληρώσει το ρόλο του σαν οργανωτής της νέας κοινωνίας.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Ο ρόλος του οργανωτή της νέας κοινωνίας προϋποθέτει την πολιτιστική ωρίμανση του ίδιου του προλεταριάτου, το μετασχηματισμό την ίδιας του της φύσης, τη διαρκή ανάδειξη στελεχών από τους κόλπους του, ικανών να γνωρίζουν την επιστήμη, την τεχνική και τη διοίκηση για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού και του νέου σοσιαλιστικού πολιτισμού.
Αν η αστική επανάσταση ενάντια στο φεουδαρχισμό προϋποθέτει την ύπαρξη μέσα στα σπλάχνα της ιδίας της φεουδαρχικής κοινωνίας μιας νέας τάξης, που απ' την άποψη της ωριμότητας του πολιτισμού στέκεται πιο πάνω απ' την κυριαρχούσα τάξη και που μέσα στα πλαίσια της φεουδαρχικής κοινωνίας έχει ήδη στα χέρια της την ηγεμονία της οικονομικής ζωής, η προλεταριακή επανάσταση αναπτύσσεται μέσα σε άλλες συνθήκες. Όντας στην καπιταλιστική κοινωνία τάξη οικονομικά εκμεταλλευόμενη, πολιτικά καταπιεζόμενη και πολιτιστικά καταπιεσμένη, η εργατική τάξη μόνο στη μεταβατική περίοδο, μόνο μετά την κατάληψη από μέρους της της κρατικής εξουσίας, μόνο καταστρέφοντας το μονοπώλιο της αστικής τάξης πάνω στη μόρφωση και κάνοντας κτήμα της όλες τις επιστήμες, μόνο με την πείρα της μεγάλης ανοικοδομητικής δουλειάς μπορεί να διαπλάσει τη δική της φύση. Για τη μαζική διαμόρφωση της κομμουνιστικής συνείδησης και για το ίδιο το έργο του σοσιαλισμού είναι αναγκαία η μαζική αλλαγή των ανθρώπων, πράμα που είναι δυνατό μόνο στην πρακτική δράση, στην επανάσταση· συνεπώς η επανάσταση είναι αναγκαία όχι μονάχα γιατί είναι αδύνατο με άλλο τρόπο να ανατραπεί η κυριαρχούσα τάξη, μα και γιατί η τάξη που την ανατρέπει μόνο με την επανάσταση μπορεί να ξεκαθαριστεί απ' όλη τη βρωμιά της παλιάς κοινωνίας και να γίνει ικανή να δημιουργήσει τη νέα κοινωνία.
Εξαλείφοντας το μονοπώλιο της τάξης των κεφαλαιοκρατών πάνω στα μέσα παραγωγής η εργατική τάξη πρέπει επίσης να εξαλείψει και το αστικό μονοπώλιο στη μόρφωση, δηλαδή, να πάρει στη κατοχή της όλα τα σχολεία, από τα σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης μέχρι τα σχολεία ανώτατης εκπαίδευσης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθήκον του προλεταριάτου η εκπαίδευση ειδικών μέσα απ' τους κόλπους της εργατικής τάξης τόσο στον τομέα της παραγωγής (μηχανικοί -τεχνικοί, οργανωτές κλπ.) όσο και στον τομέα των στρατιωτικών ζητημάτων, της επιστήμης, της τέχνης κλπ. Πλάι σ' αυτό το καθήκον μπαίνει και το καθήκον της γενικής πολιτιστικής ανύψωσης των προλεταριακών μαζών, της πολιτικής τους διαπαιδαγώγησης, της ανύψωσης του επιπέδου των γνώσεων και της τεχνικής ειδίκευσης στην κοινωνική δουλειά και στην κρατική διεύθυνση, της πάλης ενάντια στα υπολείμματα των αστικών και μικροαστικών προλήψεων κλπ.
Μόνο εφ' όσον το προλεταριάτο θ' αναδείξει από τους κόλπους του ένα σώμα ανδρών και γυναικών ικανό να καταλάβει θέσεις κλειδιά στη σοσιαλιστική οικοδόμηση, μόνο εφόσον θα αυξάνει αριθμητικά όλο και περισσότερο το σώμα αυτό, τραβώντας ολοένα και νέα μέλη της εργατικής τάξης στο προτσές του πολιτιστικού - επαναστατικού μετασχηματισμού και υπερνικώντας βαθμιαία την διάκριση σε «πρωτοπόρα» και «καθυστερημένα» στρώματα του προλεταριάτου, δημιουργείται ταυτόχρονα και η εγγύηση για τη νικηφόρα σοσιαλιστική οικοδόμηση, η εγγύηση ενάντια στο γραφειοκρατικό μαρασμό και τον ταξικό εκφυλισμό.
Το προλεταριάτο όμως στο προτσές της επανάστασης δεν αλλάζει μόνο τη δική του ιδιοσυγκρασία, μα και την ιδιοσυγκρασία των άλλων τάξεων, κυρίως των πολυάριθμων μικροαστικών στρωμάτων της πόλης και του χωριού, ιδιαίτερα των εργαζομένων στρωμάτων της αγροτιάς. Τραβώντας τις πλατιές μάζες στην πολιτιστική επανάσταση, στο προτσές της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, ενώνοντάς τις πλατιές μάζες και διαπαιδαγωγώντας τις πλατιές μάζες Κομμουνιστικά με όλες τις μέθοδες που έχει στη διάθεσή της, διεξάγοντας αποφασιστική πάλη ενάντια σε όλες τις αντιπρολεταριακές και στενά συντεχνιακές ιδεολογίες, υπερνικώντας με ιδιαίτερη επιμονή και συστηματικά τη γενική και πολιτιστική καθυστέρηση του χωριού, η εργατική τάξη προετοιμάζει έτσι, με βάση την ανάπτυξη των κολεκτιβιστικών μορφών της οικονομίας, την εξάλειψη του χωρισμού της κοινωνίας σε τάξεις.
Ένα από τα πιο σημαντικά καθήκοντα της πολιτιστικής επανάστασης, που αγκαλιάζει τις πιο πλατιές μάζες, είναι το καθήκον της συστηματικής και αταλάντευτης πάλης ενάντια στη θρησκεία - όπιο του λαού. Η προλεταριακή κυβέρνηση πρέπει να καταργήσει κάθε υποστήριξη του Κράτους προς την εκκλησία, που είναι πράκτορας των προηγούμενων κυρίαρχων τάξεων· πρέπει να θέσει τέρμα σε κάθε ανάμιξη της εκκλησίας στα οργανωμένα από το κράτος εκπαιδεύτηκα ζητήματα και να τσακίσει αμείλιχτα την αντεπαναστατική δράση των εκκλησιαστικών οργανώσεων. Ταυτόχρονα η προλεταριακή εξουσία, αφήνοντας ελευθερία στα θρησκεύματα και εξαλείφοντας την προνομιούχα θέση των πρώην κυρίαρχων θρησκειών, διεξάγει μ' όλα τα μέσα που διαθέτει αντιθρησκευτική προπαγάνδα και αναδιοργανώνει όλη τη διαπαιδαγωγική και εκπαιδευτική της δουλειά πάνω στη βάση της επιστημονικής υλιστικής κοσμοθεωρίας.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
8. Η Πάλη για την Παγκόσμια Διχτατορία του Προλεταριάτου και οι Βασικοί Τύποι των Επαναστάσεων
Η παγκόσμια επανάσταση του προλεταριάτου αντιπροσωπεύει ένα συνδυασμό από διεργασίες που ποικίλουν ως προς το χρόνο και το χαρακτήρα· καθαρά προλεταριακές επαναστάσεις· επαναστάσεις αστικοδημοκρατικού τύπου που εξελίσσονται γρήγορα σε προλεταριακές επαναστάσεις· πόλεμοι για εθνική απελευθέρωση· αποικιακές επαναστάσεις. Η παγκόσμια διχτατορία του προλεταριάτου προκύπτει μόνο σαν το τελικό αποτέλεσμα του επαναστατικού προτσές.
Η ανισομερής ανάπτυξη του καπιταλισμού, που οξύνθηκε στην περίοδο του ιμπεριαλισμού, προκάλεσε την ποικιλομορφία των τύπων του καπιταλισμού, διαφορετικές βαθμίδες της ανάπτυξής του στις διάφορες χώρες, καθώς και σε ποικιλία ιδιαίτερων συνθηκών του επαναστατικού προτσές. Τα γεγονότα αυτά κάνουν ιστορικά εντελώς αναπόφευκτη την ποικιλομορφία των δρόμων και των ρυθμών της κατάχτησης της εξουσίας απ' το προλεταριάτο, την ανάγκη, σε σειρά από χώρες, ορισμένων μεταβατικών σταθμών, που οδηγούν στη διχτατορία του προλεταριάτου, καθώς επίσης και την ποικιλομορφία των μορφών της οικοδόμησης του σοσιαλισμού στις διάφορες χώρες.
Την ποικιλομορφία των συνθηκών και των δρόμων του περάσματος προς τη διχτατορία του προλεταριάτου στις διάφορες χώρες μπορούμε σχηματικά να την αναγάγουμε σε τρεις βασικούς τύπους.
Χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού, (Ενωμένες Πολιτείες, Γερμανία, 'Αγγλία κλπ.) με ισχυρές παραγωγικές δυνάμεις, με συγκεντροποιημένη σε μεγάλο βαθμό παραγωγή, όπου η μικρή οικονομία έχει σχετικά μικρή σημασία, με αστικοδημοκρατικό πολιτικό καθεστώς, που καθιερώθηκε πριν από πολύ καιρό. Στις χώρες αυτές βασικό πολιτικό αίτημα του προγράμματος είναι το άμεσο πέρασμα στη διχτατορία του προλεταριάτου. Στο επίπεδο της οικονομίας τα χαρακτηριστικά σημεία είναι: η απαλλοτρίωση όλης της μεγάλης παραγωγής· η οργάνωση μεγάλου αριθμού κρατικών σοβιετικών αγροτικών επιχειρήσεων (σοβχόζ) και, σε αντίθεση με αυτό, η παράδοση σχετικά ασήμαντου μέρους γης στην αγροτιά· η σχετικά μικρή έκταση των αυθόρμητων σχέσεων αγοράς˙ ο γρήγορος ρυθμός της σοσιαλιστικής ανάπτυξης γενικά και της κολλεχτιβοποίησής της αγροτικής οικονομίας ιδιαίτερα.
Χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού (Ισπανία, Πορτογαλία, Πολωνία, Ουγγαρία, Βαλκανικές χώρες κλπ.) που έχουν σημαντικά υπολείμματα μισοφεουδαρχικών σχέσεων στην αγροτική οικονομία, με ορισμένο μίνιμουμ υλικών προϋποθέσεων, αναγκαίων για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, και όπου δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί ο αστικοδημοκρατικός μετασχηματισμός. Σε μερικές απ' αυτές τις χώρες είναι δυνατό ένα λίγο πολύ γρήγορο πέρασμα της αστικοδημοκρατικής επανάστασης σε σοσιαλιστική επανάσταση . Σε άλλες χώρες μπορεί να πραγματοποιηθούν μορφές προλεταριακών επαναστάσεων, που έχουν όμως να εκπληρώσουν μεγάλο αριθμό καθηκόντων αστικοδημοκρατικού χαρακτήρα. Εδώ συνεπώς μπορεί να μην εγκαθιδρυθεί μια και έξω η διχτατορία του προλεταριάτου, μα να έρθει μέσα από το προτσές περάσματος απ' τη δημοκρατική διχτατορία προλεταριάτου και της αγροτιάς προς τη σοσιαλιστική διχτατορία του προλεταριάτου. Όπου αναπτύσσεται άμεσα η επανάσταση σαν προλεταριακή επανάσταση, προϋπόθεση είναι το προλεταριάτο να είναι επικεφαλής του πλατιού αγροτικού κινήματος. Η αγροτική επανάσταση γενικά παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτές τις χώρες, και σε κάποιες περιπτώσεις αποφασιστικό ρόλο στο προτσές της απαλλοτρίωσης της μεγάλης γαιοκτησίας όπου ένα σημαντικό μέρος της κατασχεμένης γης περνάει στη διάθεση της αγροτιάς· στον όγκο των σχέσεων αγοράς μετά τη νίκη του προλεταριάτου η οποία είναι σημαντική· στο καθήκον της οργάνωσης της αγροτιάς σε συνεταιρισμούς και αργότερα του συνδυασμού τους στην παραγωγή, που κατέχει σημαντική θέση ανάμεσα στ' άλλα καθήκοντα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Ο ρυθμός αυτής της οικοδόμησης είναι σχετικά αργός.
Αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες (Κίνα, Ινδίες κλπ.) και εξαρτημένες χώρες (Αργεντινή, Βραζιλία κλπ.) με στοιχειώδη και κάποτε και με σημαντική ανάπτυξη της βιομηχανίας, ανεπαρκή όμως στις περισσότερες περιπτώσεις για ανεξάρτητη σοσιαλιστική οικοδόμηση, χώρες όπου κυριαρχούν οι φεουδαρχο-μεσαιωνικές σχέσεις, είτε σχέσεις «ασιατικού τρόπου παραγωγής» τόσο στην οικονομία της χώρας όσο και στο πολιτικό της εποικοδόμημα, τέλος χώρες όπου οι σπουδαιότερες βιομηχανικές, εμπορικές και τραπεζιτικές επιχειρήσεις, τα βασικά μέσα μεταφοράς, οι μεγάλες γαιοκτησίες και οι φυτείες κλπ. βρίσκονται συγκεντρωμένα στα χέρια των ξένων ιμπεριαλιστικών ομάδων. Πρωταρχική καθήκον σε τέτοιες χώρες είναι απ' τη μια μεριά η πάλη ενάντια στο φεουδαρχισμό και στις προκαπιταλιστικές μορφές εκμετάλλευσης και η συστηματική ανάπτυξη της αγροτικής επανάστασης, και απ' την άλλη μεριά η πάλη ενάντια στον ξένο ιμπεριαλισμό για την εθνική ανεξαρτησία. Το πέρασμα στη διχτατορία του προλεταριάτου είναι δυνατό εδώ, κατά κανόνα, μόνο μέσω μιας σειράς προπαρασκευαστικών βαθμίδων, μόνο σαν αποτέλεσμα ολόκληρης περιόδου μετατροπής της αστικοδημοκρατικής επανάστασης σε επανάσταση σοσιαλιστική, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η επιτυχής σοσιαλιστική οικοδόμηση είναι δυνατή μόνο με τον όρο της άμεσης υποστήριξης από μέρους των χωρών της προλεταριακής διχτατορίας.
Σε ακόμα πιο καθυστερημένες χώρες (λόγου χάρη σε μερικά μέρη της Αφρικής), όπου δεν υπάρχουν σχεδόν είτε καθόλου μισθωτοί εργάτες είτε λίγοι, όπου η πλειοψηφία του πληθυσμοί ζει ακόμα κατά φυλές και όπου διατηρούνται ακόμα υπολείμματα των πρωτόγονων μορφών της κοινωνίας του γένους, όπου δεν υπάρχει σχεδόν εθνική αστική τάξη και όπου ο ξένος ιμπεριαλισμός κυρίως παίζει ρόλο στρατιωτικού καταχτητή και σφετερισμού της γης, στις χώρες αυτές έχει πρωταρχική σημασία η πάλη για την εθνική απελευθέρωση. Η εθνική εξέγερση και η νίκη της μπορούν ν' ανοίξουν εδώ το δρόμο για άμεσο πέρασμα στο σοσιαλισμό, χωρίς οι χώρες αυτές να περάσουν απ' το στάδιο του καπιταλισμού, αν τους παρασχεθεί στην πράξη μια μεγάλη βοήθεια απ' τις χώρες της προλεταριακής διχτατορίας.
Και έτσι στην εποχή που μπαίνει στην ημερήσια διάταξη για τ' αναπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη το καθήκον της κατάχτησης της εξουσίας απ' το προλεταριάτο, σε συνθήκες που υπάρχει ήδη η διχτατορία του προλεταριάτου στην Ε.Σ.Σ.Δ. και είναι παράγοντας παγκόσμιας σημασίας, τα απελευθερωτικά κινήματα στις αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες, που προκαλούνται απ' τη διείσδυση σ' αυτές του παγκόσμιου καπιταλισμού, μπορούν να οδηγήσουν, παρά τη μη ωριμότητα των κοινωνικών σχέσεων των χωρών αυτών, στη σοσιαλιστική ανάπτυξή τους με τη βοήθεια και υποστήριξη από μέρους της προλεταριακής διχτατορίας και του παγκόσμιου προλεταριακού κινήματος γενικά.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Οι ιδιαίτερες συνθήκες της επαναστατικής πάλης στις σπουδαιότερες αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες, το αναπόφευχτο μιας μακράς περιόδου πάλης για τη δημοκρατική διχτατορία του προλεταριάτου και της αγροτιάς και της μετατροπής αυτής της διχτατορίας σε διχτατορία του προλεταριάτου, τέλος η αποφασιστική σημασία του εθνικού παράγοντα, θέτουν μπροστά στα Κομμουνιστικά Κόμματα των χωρών αυτών μια σειρά ιδιαίτερα καθήκοντα, που αποτελούν προπαρασκευαστικά στάδια των γενικών καθηκόντων της διχτατορίας του προλεταριάτου. Η Κομμουνιστική Διεθνής θεωρεί σαν τα κυριότερα απ' αυτά τα ιδιαίτερα καθήκοντα τα παρακάτω :
1. 'Ανατροπή της εξουσίας του ξένου ιμπεριαλισμού, των φεουδαρχών και της τσιφλικάδικης γραφειοκρατίας.
2. Εγκαθίδρυση της διχτατορίας του προλεταριάτου και της αγροτιάς με βάση τα σοβιέτ.
3. Πλέρια εθνική ανεξαρτησία και εθνική ενοποίηση.
4. Ακύρωση των κρατικών χρεών.
5. Εθνικοποίηση των μεγάλων επιχειρήσεων (βιομηχανικών, μεταφοράς, τραπεζιτικών κ. ά.), που ανήκουν στους ιμπεριαλιστές.
6. Κατάσχεση των τσιφλικιών, των εκκλησιαστικών και των μοναστηριακών χτημάτων. Εθνικοποίηση όλης της γης.
7. Εισαγωγή της 8ωρης εργάσιμης μέρας.
8. Οργάνωση του επαναστατικού εργατο-αγροτικού στρατού.
Στην πορεία της ανάπτυξης και της όξυνσης της πάλης (σαμποτάζ της κεφαλαιοκρατίας, κατάσχεση των επιχειρήσεων, που ανήκουν σε αυτά τα στρώματα της κεφαλαιοκρατίας, που αναπόφευχτα μετατρέπονται σε εθνική μεγάλη βιομηχανία), σ' εκείνες τις αποικίες και μισοαποικίες, όπου το προλεταριάτο παίζει ρόλο καθοδηγητή και ηγεμόνα, η συνεπής αστικοδημοκρατική επανάσταση θα εξελιχθεί σε προλεταριακή επανάσταση. Στις αποικίες όπου δεν υπάρχει προλεταριάτο, η ανατροπή της εξουσίας των ιμπεριαλιστών επιβάλει την οργάνωση της εξουσίας των λαϊκών (αγροτικών) σοβιέτ, την κατάσχεση των ξένων επιχειρήσεων και γαιοκτησιών και το πέρασμά τους στα χέρια του κράτους.
Οι αποικιακές επαναστάσεις και τα εθνικά απελευθερωτικά κινήματα παίζουν εξαιρετικά μεγάλο ρόλο στην πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στην πάλη για την κατάχτηση της εξουσίας απ' την εργατική τάξη. Οι αποικίες και μισοαποικίες είναι επίσης σημαντικές στη μεταβατική περίοδο γιατί σε σχέση με τις βιομηχανικές χώρες που παίζουν το ρόλο παγκόσμιας πόλης, αυτές παίζουν το ρόλο παγκόσμιου χωριού. Κατά συνέπεια το ζήτημα της οργάνωσης της σοσιαλιστικής παγκόσμιας οικονομίας, του ορθού συνδυασμού της βιομηχανίας με την αγροτική οικονομία, είναι σε σημαντικό βαθμό ζήτημα σχέσεων προς τις πρώην αποικίες του ιμπεριαλισμού. Γι' αυτό η αδελφική μαχητική συμμαχία με τις εργαζόμενες μάζες των αποικιών είναι ένα απ' τα κυριότερα καθήκοντα του βιομηχανικού προλεταριάτου σαν ηγεμόνα και καθοδηγητή της πάλης ενάντια στον ιμπεριαλισμό.
Έτσι, ξεσηκώνοντας τους εργάτες των ιμπεριαλιστικών χωρών στην πάλη για τη διχτατορία του προλεταριάτου, η εξέλιξη της παγκόσμιας επανάστασης ξεσηκώνει επίσης εκατοντάδες εκατομμύρια εργάτες και αγρότες των αποικιών στην πάλη κατά του ξένου ιμπεριαλισμού. Από την άποψη της ύπαρξης του κέντρου του σοσιαλισμού στο πρόσωπο των Σοβιετικών Δημοκρατιών και με την αυξανόμενη οικονομική της δύναμη, οι αποικίες που αποσπούνται απ' τον ιμπεριαλισμό προσεγγίζουν οικονομικά μεταξύ τους και ενώνονται βαθμιαία με τις βιομηχανικά κέντρα του παγκόσμιου σοσιαλισμού, τραβιούνται στο δρόμο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αφήνοντας κατά μέρος τη φάση της παραπέρα καπιταλιστικής ανάπτυξης ως κυρίαρχο σύστημα, και αποχτούν τη δυνατότητα της γρήγορης οικονομικής και πολιτιστικής προόδου. Συσπειρωμένα πολιτικά γύρω απ' τα κέντρα της διχτατορίας του προλεταριάτου, τα αγροτικά σοβιέτ στις καθυστερημένες πρώην αποικίες και τα σοβιέτ των εργατών και αγροτών στις πρώην αποικίες πιο ανεπτυγμένου τύπου περικλείονται στο γενικό σύστημα της αναπτυσσόμενης Ομοσπονδίας των Σοβιετικών Δημοκρατιών και συνεπώς και στο σύστημα της παγκόσμιας διχτατορίας του προλεταριάτου.
Η ανάπτυξη του σοσιαλισμού, σαν νέου τρόπου παραγωγής, παίρνει διαστάσεις παγκόσμιες.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Βασική εκδήλωση της βαθιάς κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος είναι η διάσπαση της παγκόσμιας οικονομίας σε χώρες του καπιταλισμού και σε χώρες του σοσιαλισμού που οικοδομείται. Γι' αυτό η εσωτερική σταθερότητα της διχτατορίας του προλεταριάτου στην Ε.Σ.Σ.Δ, οι επιτυχίες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, η αύξηση της επιρροής και του κύρους της Ε.Σ.Σ.Δ. ανάμεσα στις προλεταριακές μάζες και τους καταπιεζόμενους λαούς των αποικιών σημαίνουν συνέχιση, ενίσχυση και ανάπτυξη της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης.
Διαθέτοντας μέσα στη χώρα τις απαραίτητες και επαρκείς αντικειμενικές προϋποθέσεις όχι μόνο για την ανατροπή των τσιφλικάδων και της μπουρζουαζίας, μα και για την οικοδόμηση του πλέριου σοσιαλισμού, οι εργάτες των Σοβιετικών Δημοκρατιών, με τη βοήθεια του παγκόσμιου προλεταριάτου, απέκρουσαν ηρωικά την επίθεση των ενόπλων δυνάμεων της εσωτερικής και εξωτερικής αντεπανάστασης, δυνάμωσαν τη συμμαχία τους με τις βασικές μάζες της αγροτιάς, πραγματοποίησαν μεγάλες επιτυχίες στο επίπεδο της σοσιαλιστικής οικονομίας.
Η σύνδεση της προλεταριακής σοσιαλιστικής βιομηχανίας με τη μικρή αγροτική οικονομία, σύνδεση, που εξασφαλίζει και την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της αγροτικής οικονομίας και τον καθοδηγητικό ρόλο της σοσιαλιστικής βιομηχανίας· η ένωση της βιομηχανίας αυτής με την αγροτική οικονομία αντικαθιστώντας την καπιταλιστική παραγωγή για τη ικανοποίηση της μη παραγωγικής κατανάλωσης των παρασιτικών τάξεων που συνέβαινε πριν· παραγωγή όχι για το καπιταλιστικό κέρδος μα για την ικανοποίηση των αυξανόμενων αναγκών της μάζας των καταναλωτών· η αύξηση των αναγκών των μαζών, που, σε τελική ανάλυση, δίνει μεγάλη ώθηση σε όλο το παραγωγικό προτσές· τέλος, η μεγάλη συγκέντρωση των βασικών θέσεων-κλειδιών της οικονομίας, στα χέρια του προλεταριακού κράτους, η ανάπτυξη της σχεδιοποιημένης διεύθυνσης και αυτό που τη συνοδεύει δηλ. η πιο οικονομική και πιο αποτελεσματική κατανομή των μέσων παραγωγής - όλ' αυτά δίνουν τη δυνατότητα στο προλεταριάτο να τραβήξει γοργά μπροστά, στο δρόμο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Ανυψώνοντας το επίπεδο των παραγωγικών δυνάμεων όλης της οικονομίας της χώρας, ακολουθώντας σταθερά την πολιτική της εκβιομηχάνισης της Ε.Σ.Σ.Δ., εκβιομηχάνισης που ο γρήγορος ρυθμός της υπαγορεύεται απ' τις διεθνείς και εσωτερικές συνθήκες, το προλεταριάτο της Ε.Σ Σ.Δ, παρά τις συστηματικά επαναλαμβανόμενες απόπειρες οργάνωσης οικονομικού και εμπορικού μποϋκοτάζ από μέρους των καπιταλιστικών δυνάμεων, αυξάνει ταυτόχρονα το ειδικό βάρος του κοινωνικοποιημένου (σοσιαλιστικού) τομέα της οικονομίας της χώρας, τόσο στο επίπεδο των μέσων παραγωγής όλης της χώρας, όσο και στο επίπεδο της συνολικής παραγωγής και της συνολικής κυκλοφορίας των εμπορευμάτων.
Έτσι η κρατική σοσιαλιστική βιομηχανία, οι μεταφορές και το τραπεζιτικό σύστημα τραβούν ολοένα και περισσότερο με το μέρος τους τις μικρές αγροτικές οικονομίες δια μέσου των μοχλών του κρατικού εμπορίου και των γρήγορα αναπτυσσόμενων συνεταιρισμών, μέσα στις συνθήκες της εθνικοποιημένης γης και της αναπτυσσόμενης εκβιομηχάνισης της χώρας.
Ειδικά στον τομέα της αγροτικής οικονομίας η ανύψωση του επιπέδου των παραγωγικών δυνάμεων γίνεται μέσα σε συνθήκες που περιορίζουν τη διαφοροποίηση της αγροτιάς (εθνικοποίηση της γης και συνεπώς και απαγόρευση της αγοραπωλησίας της γης, σε μεγάλο βαθμό προοδευτική φορολογία, χρηματοδότηση των συνεταιρισμών και των παραγωγικών ενώσεων των φτωχομεσαίων αγροτικών μαζών, νομοθεσία για τη μισθωτή δουλειά, στέρηση των κουλάκων από σειρά πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, ιδιαίτερη οργάνωση της φτωχολογιάς κλπ). Ωστόσο, στο μέτρο που δεν έχουν ακόμα αναπτυχθεί οι παραγωγικές δυνάμεις της σοσιαλιστικής βιομηχανίας, σε βαθμό που να θέσουν τις νέες τεχνικές βάσεις σε πλατιά κλίμακα στην υπηρεσία της αγροτικής οικονομίας και έτσι να πραγματοποιήσουν άμεσα μια γρήγορη παραγωγική συνένωση των αγροτικών οικονομιών σε μεγάλες κοινωνικοποιημένες οικονομίες (κολλεχτιβίστικες οικονομίες), αυξάνονται ως ένα βαθμό και οι κουλάκοι, που δημιουργούν οικονομική και αργότερα και πολιτική συμμαχία με τα στοιχεία της ονομαζόμενης «νέας κεφαλαιοκρατίας».
Έχοντας στα χέρια του τις θέσεις-κλειδιά στην οικονομία, εκτοπίζοντας συστηματικά τα υπολείμματα του ιδιωτικού κεφαλαίου στην πόλη, που η σημασία του έπεσε παρά πολύ στο διάστημα της τελευταίας περιόδου «της νέας οικονομικής πολιτικής», περιορίζοντας με όλα τα μέσα τα εκμεταλλευτικά στρώματα του χωριού, που ξεφυτρώνουν με βάση την ανάπτυξη των εμπορευματοχρηματικών σχέσεων· υποστηρίζοντας τις σοβιετικές φαρμες στο χωριό και δημιουργώντας ταυτόχρονα και νέες, τραβώντας τις βασικές μάζες των απλών εμπορευματοπαραγωγών αγροτών στο γενικό σύστημα της σοβιετικής οικονομικής οργάνωσης και συνεπώς και στο έργο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης δια μέσου της οργάνωσης σε συνεταιρισμούς, που αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και που μέσα στις συνθήκες της διχτατορίας του προλεταριάτου και της οικονομικής καθοδήγησης από μέρους της σοσιαλιστικής βιομηχανίας, είναι ταυτόσημη με την ανάπτυξη του σοσιαλισμού. Περνώντας απ' την περίοδο της ανόρθωσης προς την διευρυμένη αναπαραγωγή όλης της παραγωγικής και τεχνικής βάσης της χώρας, το προλεταριάτο της Ε.Σ.Σ.Δ βάζει μπροστά του για καθήκον, και αρχίζει ήδη να το πραγματοποιεί, τη μεγάλης κλίμακας οικοδόμηση της σοσιαλιστικής βιομηχανίας (παραγωγή μέσων παραγωγής γενικά, αναπτυξη της βαρείας βιομηχανίας και ιδιαίτερα ο εξηλεκτρισμός) και παράλληλα με την περαιτέρω ανάπτυξη των καταναλωτικών, αγοραστικών και πιστωτικών συνεταιρισμών, βάζει το καθήκον της οργάνωσης των αγροτών σε παραγωγικούς συνεταιρισμούς σε μαζική κλίμακα και σε συνεταιριστική βάση, πράμα που απαιτεί μεγάλη υλική υποστήριξη από το προλεταριακό κράτος.
Έτσι ο σοσιαλισμός, όντας ήδη η αποφασιστική οικονομική δύναμη, που καθορίζει βασικά όλη την ανάπτυξη της οικονομίας της Ε.Σ.Σ.Δ., κάνει μεγάλα βήματα παραπέρα στην ανάπτυξή του, υπερνικώντας συστηματικά τις δυσκολίες που απορρέουν απ' το μικροαστικό χαραχτήρα της χώρας και τις περιόδους της προσωρινής όξυνσης της ταξικής πάλης.
Η ανάγκη ανανέωσης των βιομηχανικών εγκαταστάσεων, η ανάγκη επενδύσεων για μεγάλες κατασκευές, δεν μπορεί παρά να προκαλέσει σειρά μεγάλων δυσκολιών στο δρόμο της σοσιαλιστικής ανάπτυξης, που εξηγούνται, σε τελευταία ανάλυση, απ' την τεχνικοοικονομική καθυστέρηση της χώρας και απ' τις καταστροφές που έπαθε στα χρόνια του ιμπεριαλιστικού πολέμου και του εμφύλιου πολέμου. Όμως, παρ' όλα αυτά ανυψώνεται συνεχώς το βιωτικό επίπεδο της εργατικής τάξης και των πλατιών εργαζομένων μαζών και μαζί με το σοσιαλιστικό ορθολογισμό και την επιστημονική οργάνωση της βιομηχανίας εισάγεται βαθμιαία η 7ωρη εργάσιμη μέρα, πράμα που ανοίγει πάρα πέρα προοπτικές καλυτέρευσης των όρων δουλειάς και ζωής της εργατικής τάξης.
Με βάση την οικονομική ανάπτυξη της Ε.Σ.Σ.Δ., την συνεχή ανύψωση του ειδικού βάρους του σοσιαλιστικού τομέα, μη σταματώντας ούτε λεπτό την πάλη ενάντια στους κουλάκους, στηριζόμενη πάνω στη φτωχολογιά στο χωριό και βρισκόμενη σε στέρεα συμμαχία με τις βασικές μάζες των μεσαίων αγροτών, η εργατική τάξη, ενωμένη κάτω απ' την καθοδήγηση του ατσαλωμένου μέσα στις επαναστατικές μάχες Κομμουνιστικού Κόμματος, τραβά όλο και πιο πλατιές μάζες δεκάδων εκατομμυρίων εργαζομένων στο έργο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Τα βασικά μέσα για την πραγματοποίηση του σκοπού αυτού είναι: Η ανάπτυξη πλατιών μαζικών οργανώσεων (το Κόμμα σαν καθοδηγητική δύναμη, τα επαγγελματικά συνδικάτα σαν σπονδυλική στήλη όλου του συστήματος της διχτατορίας του προλεταριάτου, η Ένωση Κομμουνιστικής Νεολαίας, οι συνεταιρισμοί κάθε μορφής, οι οργανώσεις των γυναικών εργατριών και αγροτισσών, οι διάφορες ονομαζόμενες «εθελοντικές» ενώσεις, οι ενώσεις των εργατών και αγροτών ανταποκριτών, οι αθλητικές, επιστημονικές, πολιτιστικές διαπαιδαγωγικές οργανώσεις), η ενθάρρυνση με όλα τα μέσα της πρωτοβουλίας των μαζών, η ανάδειξη όλο και νέων στρωμάτων εργατών στα ανώτερα πόστα σε όλους τους τομείς της βιομηχανίας και της διοίκησης, το συνεχες τράβηγμα των μαζών στο προτσές της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, η συνεχής ανανέωση όλου του κρατικού, οικονομικού, συνδικαλιστικού και κομματικού μηχανισμού με πρωτοπόρους άνδρες και γυναίκες από τις τάξεις του προλεταριάτου, η συστηματική εκπαίδευση των εργατών γενικά, της εργατικής νεολαίας ιδιαίτερα, στα ανώτερα σχολικά ιδρύματα και σε ειδικά σεμινάρια ως νέοι σοσιαλιστικοί ειδικοί σε όλους τους κλάδους κατασκευών, ολα αυτα είναι απ' τις βασικότερες εγγυήσεις ενάντια στη γραφειοκρατικοποίηση είτε τον κοινωνικό εκφυλισμό του στρώματος του προλεταριάτου, που εμπλέκεται άμεσα στη διοίκηση.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Αφού έκανε συντρίμμια το Ρωσικό ιμπεριαλισμό και απελευθέρωσε όλες τις πρώην αποικίες και καταπιεζόμενες εθνότητες της τσαρικής αυτοκρατορίας και δημιούργησε μια γερή βάση για την πολιτική και την πολιτιστική τους ανάπτυξη μέσω της εκβιομηχάνισης των περιοχών τους· αφού κατοχύρωσε μέσα στο σύνταγμα της Σοβιετικής Ένωσης τα δικαιώματα των αυτόνομων περιοχών, των αυτόνομων δημοκρατιών και των ομοσπονδιακών δημοκρατιών και παραχώρησε στο ακέραιο το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των εθνών - η διχτατορία του προλεταριάτου στην Ε.Σ.Σ.Δ. εξασφαλίζει όχι μόνο την τυπική, μα και την πραγματική ισότητα των διαφόρων εθνοτήτων της Ένωσης.
Χώρα της διχτατορίας του προλεταριάτου και της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, χώρα των μεγάλων κατακτήσεων της εργατικής τάξης, χώρα της συμμαχίας των εργατών και αγροτών, χώρα του νέου πολιτισμού, που προχωρεί κάτω απ' τη σημαία του μαρξισμού - η Ε.Σ.Σ.Δ. γίνεται αναπόφευκτα η βάση του παγκόσμιου κινήματος όλων των καταπιεσμένων τάξεων, το κέντρο της παγκόσμιας επανάστασης, ο μεγαλύτερος παράγοντας της παγκόσμιας ιστορίας. Στο πρόσωπο της Ε.Σ.Σ.Δ. το παγκόσμιο προλεταριάτο αποχτά για πρώτη φορά χώρα που είναι πραγματικά δική του, και για τα αποικιακά κινήματα η Ε.Σ.Σ.Δ. γίνεται ισχυρότατος πόλος έλξης.
Κατά συνέπεια, μέσα στις συνθήκες της γενικής κρίσης του καπιταλισμού, η Ε.Σ.Σ.Δ. είναι σπουδαιότατος παράγοντας, όχι μόνο γιατί αποσπάστηκε απ' το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα και δημιούργησε τη βάση του νέου σοσιαλιστικού οικονομικού συστήματος μα και γιατί παίζει γενικά ένα εξαιρετικά τεράστιο επαναστατικό ρόλο· είναι η παγκόσμια κινητήρια δύναμη της προλεταριακής επανάστασης, που ωθεί τους προλετάριους όλων των χωρών στην κατάληψη της εξουσίας· είναι το ζωντανό παράδειγμα που αποδεικνύει ότι η εργατική τάξη είναι ικανή όχι μόνο να καταστρέψει τον καπιταλισμό μα και να οικοδομήσει το σοσιαλισμό· είναι το υπόδειγμα των αδελφικών αμοιβαίων σχέσεων μεταξύ των εθνοτήτων όλων των χωρών στην Ένωση των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών του Κόσμου και της οικονομικής ένωσης των εργαζομένων όλων των χωρών μέσα σε ένα ενιαίο παγκόσμιο σοσιαλιστικό οικονομικό σύστημα, που θα εγκαθιδρύσει το παγκόσμιο προλεταριάτο μετά την κατάχτηση της εξουσίας.
Η ταυτόχρονη συνύπαρξη δυο οικονομικών συστημάτων, του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ε.Σ.Σ.Δ. και του καπιταλιστικού συστήματος στις υπόλοιπες χώρες, βάζει μπροστά στο κράτος του προλεταριάτου το καθήκον ν' αποκρούσει τις επιθέσεις του καπιταλιστικοί κόσμου (μποϋκοτάζ, αποκλεισμός κλπ.) εναντίον του και παράλληλα το καθήκον να ελιχθεί οικονομικά και να χρησιμοποιήσει τις οικονομικές σχέσεις με τις καπιταλιστικές χώρες (με τη βοήθεια της μονοπωλιακής οργάνωσης του εξωτερικού εμπορίου, που είναι ένας απ' τους βασικούς όρους της νικηφόρας οικοδόμησης του σοσιαλισμού, και με τις πιστώσεις, τα δάνεια, τις συμβάσεις κλπ). Κύρια και βασική γραμμή πρέπει να είναι η γραμμή των όσο το δυνατό πιο πλατιών σχέσεων με το εξωτερικό, μέσα σε όρια που καθορίζονται από τη χρησιμότητά τους για την Ε.Σ.Σ.Δ., δηλαδή σε πρώτη γραμμή για το δυνάμωμα της βιομηχανίας της ίδιας της Ε.Σ.Σ.Δ., για τη δημιουργία δικής της βάσης βαρείας βιομηχανίας και εξηλεκτρισμού και τέλος για την ανάπτυξη δικής της σοσιαλιστικής βιομηχανίας κατασκευής μηχανών. Μόνο στο μέτρο που εξασφαλίζεται αυτή η οικονομική ανεξαρτησία της Ε.Σ.Σ.Δ. μέσα στις συνθήκες του καπιταλιστικού περιβάλλοντος, δημιουργείται μια στέρεα εγγύηση ενάντια στον κίνδυνο της καταστροφής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Ε.Σ.Σ.Δ και της μετατροπής της σε εξάρτημα του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος.
Απ' την άλλη μεριά, τα καπιταλιστικά κράτη, παρά το ότι έχουν συμφέροντα στις αγορές της Ε.Σ.Σ.Δ., διαρκώς ταλαντεύονται μεταξύ των εμπορικών τους συμφερόντων και του φόβου της ανάπτυξης της Ε.Σ.Σ.Δ., που σημαίνει και ανάπτυξη της παγκόσμιας επανάστασης. Όμως κύρια και βασική τάση στην πολιτική των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων είναι η περικύκλωση και ο αντεπαναστατικός πολέμος εναντίον της με σκοπό την κατάπνιξή της και τη δημιουργία ενός παγκόσμιου αστικού τρομοκρατικού καθεστώτος.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Οι συστηματικές απόπειρες του ιμπεριαλισμού για την πολιτική περικύκλωση της Ε.Σ.Σ.Δ. και ο αυξανόμενος κίνδυνος στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της, δεν εμποδίζουν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης - τμήμα της Κ.Δ. - που καθοδηγεί την διχτατορία του προλεταριάτου στην Ε.Σ.Σ.Δ, να εκπληρώσει τις διεθνιστικές του υποχρεώσεις και να υποστηρίζει όλους τους καταπιεζόμενους, να υποστηρίζει το κίνημα στις καπιταλιστικές χώρες, το κίνημα των αποικιακών λαών ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την πάλη ενάντια στην εθνική καταπίεση οποιασδήποτε μορφής.
Από την άποψη ότι η Ε.Σ.Σ.Δ. είναι η μοναδική πατρίδα του παγκόσμιου προλεταριάτου, σπουδαιότατο προπύργιο των καταχτήσεών του και κυριότερος παράγοντας της παγκόσμιας απελευθέρωσης του, το παγκόσμιο προλεταριάτο πρέπει να βοηθά στις επιτυχίες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης της Ε.Σ.Σ.Δ. και μ' όλες του τις δυνάμεις να την υπερασπίζει από τις επιθέσεις των καπιταλιστικών δυνάμεων με όλα τα μέσα.
«Η παγκόσμια πολιτική κατάσταση έθεσε τώρα στην ημερήσια διάταξη τη διχτατορία του προλεταριάτου, και όλα τα γεγονότα της παγκόσμιας πολιτικής συγκεντρώνονται αναπόφευκτα γύρω από ένα κεντρικό σημείο : δηλαδή την πάλη της παγκόσμιας κεφαλαιοκρατίας ενάντια στη Σοβιετική Ρωσική Δημοκρατία, που πρέπει να συγκεντρώσει γύρω της αναπόφευκτα, απ' τη μια μεριά τα σοβιετικά κινήματα των πρωτοπόρων εργατών όλων των χωρών, απ' την άλλη όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα των αποικιών και των καταπιεζόμενων λαών» (Λένιν).
Σε περίπτωση επίθεσης των ιμπεριαλιστικών κρατών ενάντια στην Ε.Σ.Σ.Δ. και πολέμου εναντίον της, το παγκόσμιο προλεταριάτο οφείλει ν' απαντήσει με τις πιο θαρραλέες και αποφασιστικές μαζικές εκδηλώσεις και αγώνες για την ανατροπή των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων με το σύνθημα της διχτατορίας του προλεταριάτου και της ένωσης με την Ε.Σ.Σ.Δ.
Στις αποικίες και ιδίως στις αποικίες της ιμπεριαλιστικής χώρας, που επιτίθεται ενάντια στην Ε.Σ.Σ.Δ., πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια έτσι ώστε, επωφελούμενοι απ' την απασχόληση των στρατιωτικών δυνάμεων του ιμπεριαλισμού, να αναπτυχθεί αντιιμπεριαλιστική πάλη και οργάνωση επαναστατικών ενεργειών, με σκοπό την ανατροπή του ζυγού του ιμπεριαλισμού και την κατάχτηση της πλέριας ανεξαρτησίας.
Έτσι, η ανάπτυξη του σοσιαλισμού στην Ε.Σ.Σ.Δ. και η αύξηση της παγκόσμιας επιρροής της όχι μόνο ξεσηκώνουν εναντίον της το μίσος των καπιταλιστικών δυνάμεων και των σοσιαλδημοκρατών πρακτόρων τους, μα και εμπνέουν τεράστιες συμπάθειες γι' αυτήν από μέρους των πλατιών εργαζομένων μαζών όλου του κόσμου, και ενισχύουν την ετοιμότητα των καταπιεσμένων τάξεων όλων των χωρών ν' αγωνιστούν με όλα τα μέσα για την υπεράσπιση της χώρας της διχτατορίας του προλεταριάτου σε περίπτωση ιμπεριαλιστικής επίθεσης.
Έτσι η ανάπτυξη των αντιθέσεων της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας, το βάθεμα της γενικής καπιταλιστικής κρίσης και η στρατιωτική επίθεση των ιμπεριαλιστών ενάντια στη Σοβιετική Ένωση θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε μεγάλη επαναστατική έκρηξη, που θα συντρίψει τον καπιταλισμό σε μια σειρά «πολιτισμένες» χώρες, θα εξαπολύσει τη νικηφόρα επανάσταση στις αποικίες, θα πλατύνει σε τεράστιο βαθμό τη βάση της διχτατορίας του προλεταριάτου και θα κάνει έτσι ένα γιγάντιο βήμα προς τα μπρος, προς την ολοκληρωτική παγκόσμια νίκη του σοσιαλισμού.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Στην πάλη του κατά του καπιταλισμού για τη διχτατορία του προλεταριάτου, ο επαναστατικός Κομμουνισμός έρχεται αντιμέτωπος με πολυάριθμα ρεύματα στους κόλπους της εργατικής τάξης, ρεύματα που εκφράζουν λίγο πολύ, το βαθμό της ιδεολογικής υποταγής του προλεταριάτου στην ιμπεριαλιστική κεφαλαιοκρατία ή που αντανακλούν την ιδεολογική πίεση πάνω του από μέρους της μικροαστικής τάξης, που ξεσηκώνεται κατά καιρούς ενάντια στο σκληρό καθεστώς του χρηματιστικού κεφαλαίου, μα που είναι ανίκανη για μια υπομονητική πάλη, για μια επιστημονικά βασισμένη στρατηγική και ταχτική, για τη διεξαγωγή της πάλης αυτής με οργανωμένο τρόπο, με βάση τη σιδερένια πειθαρχία που είναι χαρακτηριστική για το προλεταριάτο.
Η τεράστια κοινωνική δύναμη του ιμπεριαλιστικού Κράτους, με όλους τους βοηθητικούς του θεσμούς — σχολειό, τύπος, θέατρο και εκκλησία, — εκδηλώνεται πρώτ' απ' όλα με την ύπαρξη θρησκευτικών και ρεφορμιστικών ρευμάτων μέσα στην εργατική τάξη, που αποτελούν το κυριότερο εμπόδιο στο δρόμο της σοσιαλιστικής επανάστασης του προλεταριάτου.
Η θρησκευτικο-αιρετική τάση μέσα στην εργατική τάξη βρίσκει την έκφρασή της στα θρησκευτικά επαγγελματικά συνδικάτα , που συνήθως συνδέονται άμεσα με τις αντίστοιχες πολιτικές οργανώσεις της κεφαλαιοκρατίας και που ανήκουν στη μια ή την άλλη εκκλησιαστική οργάνωση της κυρίαρχης τάξης (καθολικά επαγγελματικά σωματεία, χριστιανικές ενώσεις της νεολαίας, εβραϊκές σιωνιστικές οργανώσεις κλπ ). Όλ' αυτά τα ρεύματα, όντας το πιο ξεκάθαρο προϊόν της ιδεολογικής αιχμαλωσίας ορισμένων στρωμάτων του προλεταριάτου, έχουν, στις περισσότερες περιπτώσεις, μια ρομαντική φεουδαρχική όψη. Εξαγιάζοντας με τον αγιασμό της θρησκείας όλες τις αισχρότητες του καπιταλιστικού καθεστώτος και τρομοκρατώντας τους πιστούς τους με το σκιάχτρο της μετά το θάνατο τιμωρίας, οι καθοδηγητές αυτών των οργανώσεων είναι τα πιο αντιδραστικά στοιχεία του ταξικού εχθρού στο στρατόπεδο του προλεταριάτου.
Ο σύγχρονος «σοσιαλιστικός» ρεφορμισμός αποτελεί την κυνικά διαφημισμένη, ιμπεριαλιστική και λαϊκή μορφή υποταγής του προλεταριάτου στην ιδεολογική επιρροή της κεφαλαιοκρατίας. Αντιγράφοντας το βασικό του ευαγγέλιο απ' τα πινάκια της ιμπεριαλιστικής πολιτικής έχει σήμερα για υπόδειγμά του τη συνειδητά αντισοσιαλιστική και ξεκάθαρα αντεπαναστατική «Αμερικάνικη Ομοσπονδία της Δουλειάς». Η ιδεολογική διχτατορία της αμερικάνικης δουλοπρεπούς συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, που εκφράζει με τη σειρά της την ιδεολογική διχτατορία του αμερικάνικου δολαρίου, έγινε, με τη βοήθεια του Βρετανικού ρεφορμισμού και των «σοσιαλιστών του Βασιλέως» του Εργατικού Κόμματος, το σπουδαιότερο συνθετικό μέρος της θεωρίας και πράξης όλης της παγκόσμιας σοσιαλδημοκρατίας και των ηγετών της Διεθνούς του Άμστερνταμ, ενώ οι ηγέτες της Γερμανικής και Αυστριακής σοσιαλδημοκρατίας εξωραΐζουν τις θεωρίες αυτές με μια Μαρξιστική φρασεολογία, με σκοπό να κρύψουν την πλέρια προδοσία του Μαρξισμού. Ο «Σοσιαλιστικός» ρεφορμισμός όντας ο κύριος εχθρός του επαναστατικού Κομμουνισμού μέσα στο εργατικό κίνημα και έχοντας πλατιά οργανωτική βάση στα σοσιαλδημοκρατικά Κόμματα και δια μέσου αυτών στα ρεφορμιστικά επαγγελματικά συνδικάτα, αποκαλύπτεται σε όλη του την πολιτική και σ' όλες του τις θεωρητικές θέσεις σα δύναμη, που στρέφεται ενάντια στην προλεταριακή επανάσταση.
Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής τα σοσιαλδημοκρατικά Κόμματα, με πρόφαση την «υπεράσπιση της πατρίδας», υποστήριξαν δραστήρια τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Υποστηρίχτηκαν ολόπλευρα απ' αυτά ο «Ιμπεριαλιστικός επεκτατισμός και η αποικιακή πολιτική». Ο προσανατολισμός τους στην αντεπαναστατική «Ιερή Συμμαχία» των ιμπεριαλιστικών Δυνάμεων («Κοινωνία των Εθνών»), το κήρυγμα του «υπεριμπεριαλισμού», η κινητοποίηση των μαζών με κάλπικα φιλειρηνικά συνθήματα και ταυτόχρονα η δραστήρια υποστήριξη των σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων στις επιθέσεις του ιμπεριαλισμού ενάντια στην Ε.Σ.Σ.Δ. και στο επικείμενο πόλεμο κατά της Ε.Σ.Σ.Δ , τέτοια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της εξωτερικής πολιτικής του ρεφορμισμού.
Στον τομέα της εσωτερικής πολιτικής η σοσιαλδημοκρατία έβαλε για καθήκον της την άμεση συνεργασία με το καπιταλιστικό καθεστώς και την άμεση υποστήριξή του. Η πλέρια υποστήριξη του καπιταλιστικού εξορθολογισμού και σταθεροποίησης, η εξασφάλιση της ταξικής ειρήνης, «ειρήνης στη βιομηχανία»· η πολιτική της μετατροπής των εργατικών οργανώσεων σε οργανώσεις των επιχειρηματιών και του ληστρικού ιμπεριαλιστικού κράτους· η πρακτική της ονομαζόμενης «βιομηχανικής δημοκρατίας», που στη πράξη είναι πρακτική πλέριας υποταγής στο τραστοποιημένο κεφάλαιο· η υπόκλιση μπροστά στο ιμπεριαλιστικό κράτος και κυρίως μπροστά στις ψευτο-δημοκρατικές του ετικέτες· η δραστήρια συμμετοχή στο σχηματισμό των οργάνων του κράτους αυτού : στην αστυνομία του, στο στρατό του, στη χωροφυλακή του, στο ταξικό του δικαστήριο· η υπεράσπιση αυτού του κράτους από κάθε επίθεση του επαναστατικού κομμουνιστικού προλεταριάτου, και ο ρόλος δημίου της σοσιαλδημοκρατίας στον καιρό των επαναστατικών κρίσεων — τέτοια είναι η γραμμή της εσωτερικής πολιτικής του ρεφορμισμού. Φαινομενικά, οι ρεφορμιστές διεξάγουν συνδικαλιστική πάλη ενάντια στην κεφαλαιοκρατία, όμως ο ρεφορμισμός για βασικό του καθήκον στον τομέα αυτό βάζει τέτοια διεξαγωγή αυτής της πάλης, έτσι ώστε να εξασφαλίζει την τάξη των κεφαλαιοκρατών από κάθε οδυνηρή έκπληξη και να διατηρεί ανέπαφη τις βάσεις της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας.
Στον τομέα της θεωρίας η σοσιαλδημοκρατία πρόδωσε το μαρξισμό πλέρια και ολοκληρωτικά, περνώντας, δια μέσου του σταδίου του ρεβιζιονισμού, στον φιλελεύθερο αστικό ρεφορμισμό και στον ανοιχτό σοσιαλιμπεριαλισμό: τη διδασκαλία του Μαρξ για τις αντιθέσεις του καπιταλισμού την αντικατέστησε με την αστική διδασκαλία της αρμονικής του ανάπτυξης· τη διδασκαλία για τις κρίσεις και την εξαθλίωση του προλεταριάτου την πέταξε στα χρονοντούλαπα· την απειλητική και φλογερή θεωρία της ταξικής πάλης τη μετάτρεψε σε μια πρόστυχη διδασκαλία ταξικής ειρήνης· τη διδασκαλία της όξυνσης των ταξικών αντιθέσεων την άλλαξε με το μικροαστικό παραμύθι της «δημοκρατικοποίησης» του κεφαλαίου· στη θέση της θεωρίας των αναπόφευκτων πολέμων στον καπιταλισμό έθεσε την αστική απάτη του πασιφισμού και την ψεύτικη διδασκαλία του «υπεριμπεριαλισμού»· τη θεωρία της επαναστατικής πτώσης του καπιταλισμού την αντικατέστησε με την κάλπικη μονέδα του «υγιούς» καπιταλισμού, που μετατρέπεται ειρηνικά σε σοσιαλισμό· την επανάσταση την αντικατέστησε με την εξέλιξη· την καταστροφή του αστικού κράτους με τη δραστήρια συμμετοχή στην ενίσχυσή του, τη διδασκαλία της διχτατορίας του προλεταριάτου με τη θεωρία του συνασπισμού με τη κεφαλαιοκρατία, τη διδασκαλία για την παγκόσμια προλεταριακή αλληλεγγύη με τη διδασκαλία της υπεράσπισης της ιμπεριαλιστικής πατρίδας· το διαλεκτικό υλισμό του Μαρξ με την ιδεαλιστική φιλοσοφία και και τώρα ξεκίνησαν να μαζεύουν και τα θρησκευτικά ψίχουλα από το τραπέζι της κεφαλαιοκρατίας.
Μέσα στο σοσιαλδημοκρατικό ρεφορμισμό ξεχωρίζουν διάφορα ρεύματα, που είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απ' την άποψη του αστικού εκφυλισμού της σοσιαλδημοκρατίας.
Ο εποικοδομητικός σοσιαλισμός (Μακντόναλντ και Σία), που στην ίδια του την ονομασία κλείνει την ιδέα της πάλης ενάντια στην επανάσταση του προλεταριάτου και μια ευνοϊκή στάση υπέρ του καπιταλιστικού καθεστώτος, συνεχίζει τις φιλελεύθερες και φιλανθρωπικές αντεπαναστατικές και αστικές παραδόσεις του Φαβιανισμού (ζεύγος Βέμπ, Μπερνάρ Σώ, λόρδος Ολιβιέρ κλπ.). Αρνούμενος την διχτατορία του προλεταριάτου και τα βίαια μέσα πάλης ενάντια στην κεφαλαιοκρατία, υποστηρίζει τη βίαιη πάλη ενάντια στο προλεταριάτο και τους αποικιακούς λαούς. Όντας απολογητής του κεφαλαιοκρατικού κράτους, προπαγανδίζοντας τον κρατικό καπιταλισμό για σοσιαλισμό, ανακηρύσσοντας, μαζί με τους πιο χυδαίους ιδεολόγους του ιμπεριαλισμού και των δυο ημισφαιρίων, τη θεωρία της ταξικής πάλης σαν θεωρία που ανηκει στην προεπιστημικη περιοδο, ο «εποικοδομητικός σοσιαλισμός» προπαγανδίζει, στα λόγια, ως μέσα εξάλειψης του καπιταλισμού, ένα μετριοπαθές πρόγραμμα εθνικοποίησης με αποζημίωση, φορολογία της εγγείου προσόδου, φορολογία στις κληρονομιές και στα υπερκέρδη. Όντας αποφασιστικός εχθρός της διχτατορίας του προλεταριάτου της Ε Σ.Σ.Δ. ο «εποικοδομητικός σοσιαλισμός», σε πλέρια συμμαχία με την κεφαλαιοκρατία, είναι δραστήριος εχθρός του κομμουνιστικού κινήματος του προλεταριάτου και των αποικιακών επαναστάσεων.
Ιδιαίτερο είδος «εποικοδομητικού σοσιαλισμού» είναι ο «κολεκτιβισμός» ή «συνεταιριστικός σοσιαλισμός» (Σάρλ Ζίντ, Τοτομιάντς και Σία), που επίσης αρνιέται αποφασιστικά την ταξική πάλη και προπαγανδίζει τη συνεταιριστική οργάνωση των καταναλωτών, σαν μέσο ειρηνικής εξάλειψης του καπιταλισμού, ενώ στην πράξη συντελεί με όλα τα μέσα στην ενίσχυσή του. Ο «κολεκτιβισμός», εχοντας στην υπηρεσια του ένα πλατύ προπαγανδιστικό μηχανισμό, με τη μορφη μαζικων καταναλωτικων συνεταιριστικων οργαωσεων, για την καθημερινή συστηματική επίδραση πάνω στις πλατιές μάζες, διεξάγει αμείλικτη πάλη ενάντια στο επαναστατικό εργατικό κίνημα, παρεμποδίζοντας την πραγματοποίηση των σκοπών του, και αποτελεί τώρα έναν απ' τους πιο δραστήριους παράγοντες στο στρατόπεδο της ρεφορμιστικής αντεπανάστασης.
Ο ονομαζόμενος «Γιλδεϊκός σοσιαλισμός» (Πέντι, Οράζ, Χόμπσον κ.α.) αποτελεί εκλεκτική προσπάθεια συνένωσης του «επαναστατικού» συνδικαλισμού με τον αστικοφιλελεύθερο Φαβιανισμό, της αναρχικής αποκέντρωσης («εθνικές βιομηχανικές Γίλδιες») με την κρατική καπιταλιστική συγκεντροποίηση, του συντεχνιακού χειροτεχνικού περιορισμένου ορίζοντα του μεσαίωνα με το σύγχρονο καπιταλισμό. Ξεκινώντας απ' τη διεκδίκηση στα λόγια της εξάλειψης του «συστήματος του μεροκάματου» σαν «ανήθικου» θεσμού, που πρέπει να αντικατασταθεί με τον εργατικό έλεγχο πάνω στη βιομηχανία, ο Γιλδεϊκός σοσιαλισμός αφήνει εντελώς κατά μέρος το σπουδαιότατο ζήτημα, το ζήτημα της εξουσίας. Ασχολούμενος να ενώσει τους εργάτες, διανοούμενους και ειδικούς σε μια ομοσπονδία εθνικών βιομηχανικών «Γίλδιων» και να μετατρέψει αυτές τις Γίλδιες με ειρηνικό τρόπο (έλεγχος «εκ των έσω») σε όργανα διεύθυνσης της βιομηχανίας μέσ' στα πλαίσια του αστικού κράτους, ο Γιλδεϊκός σοσιαλισμός υποστηρίζει στην πράξη αυτό το κράτος, σκεπάζει τον ταξικό, ιμπεριαλιστικό, αντιπρολεταριακό του χαρακτήρα και το παρουσιάζει σαν «υπερταξικό» εκπρόσωπο των συμφερόντων των «καταναλωτών» σε αντιθεση με τα συμφέροντα των «παραγωγών» που είναι οργανωμένοι στις Γίλδιες. Με τη διδασκαλία του της «λειτουργικής δημοκρατίας», δηλαδή της αντιπροσώπευσης των τάξεων της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας, που τις παρουσιάζει σαν επαγγέλματα με τις ιδιαίτερές τους κοινωνικο-παραγωγικές λειτουργίες, ο Γιλδεϊκός σοσιαλισμός ανοίγει το δρόμο στο «συντεχνιακό κράτος» του φασισμού. Αρνούμενη τον κοινοβουλευτισμό και ταυτόχρονα αρνούμενη την «άμεση δράση» η πλειοψηφία των Γιλδεϊστών σοσιαλιστών καταδικάζει την εργατική τάξη σε πλέρια αδράνεια και σε παθητική υποταγή στην κεφαλαιοκρατία. Έτσι ο Γιλδεϊκός σοσιαλισμός είναι ένας ιδιόμορφος Τρέϊντ Γιουνισμός, ουτοπικός οπορτουνισμός, και σαν τέτοιος δεν μπορεί παρά να παίζει αντεπαναστατικό ρόλο.
Τέλος η ιδιαίτερη μορφή σοσιαλδημοκρατικού ρεφορμισμού είναι ο Αυστρό-Μαρξισμός. Όντας συνθετικό μέρος της «αριστερής» πτέρυγας της σοσιαλδημοκρατίας, ο Αυστρό-Μαρξισμός αποτελεί την πιο λεπτή μορφή εξαπάτησης των εργαζομένων μαζών· εκπορνεύοντας τη μαρξιστική ορολογία και ταυτόχρονα κόβοντας αποφασιστικά κάθε σχέση με τις βάσεις του Μαρξισμού (ο Καντιανισμός, ο Μαχισμός κλπ. των «Αυστρο-μαρξιστών» στον τομέα της φιλοσοφίας), ερωτοτροπώντας με τη θρησκεία και αντιγράφοντας απ' τους Άγγλους ρεφορμιστές τη θεωρία της «λειτουργικής δημοκρατίας», έχοντας την άποψη της «οικοδόμησης της δημοκρατίας», δηλαδή της οικοδόμησης του κεφαλαιοκρατικού κράτους, ο Αυστρό-Μαρξισμός συστήνει το «συνεταιρισμό των τάξεων» στις περιόδους της ονομαζόμενης «ισορροπίας των ταξικών δυνάμεων», δηλαδή ακριβώς τότε, που ωριμάζει η επαναστατική κρίση. Η θεωρία αυτή σημαίνει δικαιολόγηση του συνασπισμού με την κεφαλαιοκρατία για την ανατροπή της προλεταριακής επανάστασης, κρυμμένη πίσω από το πέπλο της υπεράσπισης της «δημοκρατίας» απ' την επίθεση της αντίδρασης. Αντικειμενικά και στην πράξη η βία, που επιτρέπει ο Αυστρό-Μαρξισμός σε περίπτωση επίθεσης της αντίδρασης, μετατρέπεται σε βία της αντίδρασης ενάντια στην επανάσταση του προλεταριάτου. Ο «ειδικός ρόλος» του Αυστρο-Μαρξισμού συνίσταται στο ξεγέλασμα των εργατών, που τραβάν προς τον κομμουνισμό, και γι' αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος εχθρός του προλεταριάτου, πιο επικίνδυνος απ' τους ανοιχτούς οπαδούς του ληστρικού ιμπεριαλισμού.
Αν όλα αυτά τα ρεύματα, όντας συνθετικά μέρη του «σοσιαλιστικού» ρεφορμισμού, είναι και πράκτορες της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας μέσα στην εργατική τάξη, απ' την άλλη μεριά ο Κομμουνισμός σκοντάφτει σε σειρά μικροαστικών ρευμάτων, που αντανακλούν και εκφράζουν τις ταλαντεύσεις των ασταθών κοινωνικών στρωμάτων (μικροαστοί των πόλεων, μεσαία κεφαλαιοκρατία των πόλεων σε αποσύνθεση, λούμπεν-προλεταριάτο, ταξικά ξεπεσμένοι διανοούμενοι, λιμοκτονούντες χειροτέχνες, κάποια στρώματα της αγροτιάς κλπ). Τα ρεύματα αυτά, που διακρίνονται απ' την πλέρια πολιτική τους αστάθεια, σκεπάζουν με αριστερή φρασεολογία μια δεξιά πολιτική ή πέφτουν στον τυχοδιωκτισμό, αντικαθιστώντας την αντικειμενική μελέτη των δυνάμεων με θορυβώδεις πολιτικές χειρονομίες. Συχνά περνούν απ' την πιο υπερβολική επαναστατική αλαζονεία στον πιο βαθύ πεσιμισμό και στην πραγματική συνθηκολόγηση μπροστά στον εχθρό. Τα ρεύματα αυτά κάτω από ορισμένες συνθήκες, ιδίως στις απότομες μεταβολές της πολιτικής κατάστασης και όταν παρουσιάζεται η ανάγκη μιας προσωρινής υποχώρησης, μπορούν να γίνουν οι πιο επικίνδυνοι αποδιοργανωτές των προλεταριακών γραμμών και συνεπώς εμπόδιο του επαναστατικού κινήματος του προλεταριάτου.
Ο αναρχισμός, που οι πιο εξέχοντες εκπρόσωποί του (Κροπότκιν, Ζαν Γκράβ κ. α.) περάσανε προδοτικά, την εποχή του πολέμου του 1914—1918, με το μέρος της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας, αρνιέται την αναγκαιότητα των πλατιών συγκεντροποιημένων και πειθαρχημένων οργανώσεων του προλεταριάτου και το εγκαταλείπει έτσι ανίσχυρο μπροστά στις ισχυρές οργανώσεις του κεφαλαίου. Προπαγανδίζοντας την ατομική τρομοκρατία αποσπά το προλεταριάτο απ' τις μέθοδες της μαζικής οργάνωσης και της μαζικής πάλης. Αρνούμενος τη διχτατορία του προλεταριάτου για χάρη της αφηρημένης «ελευθερίας», ο αναρχισμός στερεί τα προλεταριάτο από το πιο σπουδαίο και το πιο αποτελεσματικό όπλο κατά της κεφαλαιοκρατίας, του στρατού της και όλων των καταπιεστικών οργάνων της. Βρισκόμενος μακρυά απ' οποιοδήποτε μαζικό κίνημα στα σπουδαιότερα κέντρα της προλεταριακής πάλης, ο αναρχισμός όλο και περισσότερο μετατρέπεται σε αίρεση που με όλη την ταχτική της και με όλες τις εκδηλώσεις της, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών του ενάντια στη διχτατορία της εργατικής τάξης στην Ε.Σ.Σ.Δ., κατατάσσεται αντικειμενικά στο ενιαίο μέτωπο των αντεπαναστατικών δυνάμεων.
Ο «επαναστατικός» συνδικαλισμός, που πολλοί ιδεολόγοι του περάσανε στην πιο κρίσιμη περίοδο του πολέμου στο στρατόπεδο των «αντικοινοβουλευτικών» αντεπαναστατών φασιστικού τύπου ή μετατράπηκαν σε ειρηνικούς ρεφορμιστές σοσιαλδημοκρατικού τύπου, όμοια με τον αναρχισμό εμποδίζει με την άρνηση της πολιτικής πάλης (ιδιαίτερα του επαναστατικού κοινοβουλευτισμού) και της επαναστατικής διχτατορίας του προλεταριάτου, με τη διδασκαλία της συντεχνιακής αποκέντρωσης στο εργατικό κίνημα γενικά και στο συνδικαλιστικό κίνημα ιδιαίτερα, με την άρνηση του κόμματος του προλεταριάτου, με την άρνηση της αναγκαιότητας της εξέγερσης και με την υπερεκτίμηση της γενικής απεργίας («ταχτική των σταυρωμένων χεριών»), εμποδίζει την επαναστατικοποίηση των εργατικών μαζών παντού όπου έχει κάποια επιρροή. Οι επιθέσεις του ενάντια στην Ε.Σ.Σ.Δ., που είναι συνδεμένες με την άρνηση της προλεταριακής διχτατορίας γενικά, τον βάζουν στην ίδια μοίρα με τη σοσιαλδημοκρατία.
Όλ' αυτά τα ρεύματα και οι αποχρώσεις τους συμφωνούν με τη σοσιαλδημοκρατία, τον κύριο εχθρό της προλεταριακής επανάστασης, στο βασικό πολιτικό ζήτημα, στο ζήτημα της διχτατορίας του προλεταριάτου. Γι' αυτό όλοι αυτοί, λίγο πολύ ξεκάθαρα, βρίσκονται στο ίδιο μέτωπο με τη σοσιαλδημοκρατία ενάντια στην Ε.Σ.Σ.Δ. Απ' την άλλη μεριά η σοσιαλδημοκρατία, που πρόδωσε ολοκληρωτικά το μαρξισμό, στηρίζεται όλο και περισσότερο στην ιδεολογία των Φαβιανών, Εποικοδομητικών και Γιλδεϊστών σοσιαλιστών. Τα ρεύματα αυτά μετατρέπονται σε επίσημη φιλελευθερο-ρεφορμιστική ιδεολογία του αστικού «σοσιαλισμού» της II Διεθνούς.
Στις αποικιακές χώρες και ανάμεσα στους καταπιεζόμενους λαούς και φυλές γενικά, ο Κομμουνισμός μέσα στο εργατικό κίνημα σκοντάφτει στην επιρροή ιδιόμορφων ρευμάτων, που σε μια ορισμένη φάση της εξέλιξης παίξανε κάποιο θετικό ρόλο μα που μετατρέπονται σε αντιδραστικές δυνάμεις στο νέο στάδιο της εξέλιξης.
Ο Σουν-Γιατ-Σενισμός στην Κίνα είναι η ιδεολογία του μικροαστικού, λαϊκού (ναρόντνικου) «σοσιαλισμού». Στη διδασκαλία των «τριών αρχών» (εθνικισμός, δημοκρατία, σοσιαλισμός,) η έννοια του λαού σκέπαζε και έκρυβε την έννοια των τάξεων, ο σοσιαλισμός δεν παρουσιαζόταν σαν ειδικός και ιδιαίτερος τρόπος παραγωγής, που πραγματοποιείται από έναν καθορισμένο ταξικό φορέα, το προλεταριάτο, μα σαν ακαθόριστη κοινωνική ευημερία· η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό δεν ήτανε συνδεμένη με τις προοπτικές της ανάπτυξης της ταξικής πάλης μέσα στη χώρα. Γι' αυτό ο Σουν-Γιατ-Σενισμός, που έπαιξε στο πρώτο στάδιο της Κινέζικης επανάστασης πολυ μεγαλο θετικό ρόλο, μετατράπηκε, σαν συνέπεια της παραπέρα ταξικής διαφοροποίησης μέσα στη χώρα και της παραπέρα πορείας της Κινέζικης επανάστασης, από ιδεολογική μορφή ανάπτυξης της επανάστασης σε εμπόδιό της. Οι επίγονοι του Σουν-Γιατ-Σενισμού, εξογκώνοντας ακριβώς εκείνα τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά που έγιναν αντικειμενικά αντιδραστικά, τον μετέτρεψαν σε επίσημη ιδεολογία του Κουόμινταγκ, που έγινε ανοιχτή αντεπαναστατική δύναμη. Η ιδεολογική πρόοδος των μαζών του κινεζικού προλεταριάτου και της εργαζόμενης αγροτιάς πρέπει συνεπώς να συνοδεύεται με αποφασιστική πάλη ενάντια στην κουομινταγκική απάτη και με την υπερνίκηση των υπολειμμάτων της ιδεολογίας του Σουν-Γιατ-Σενισμού.
Τέτοια ρεύματα, όπως ο Γκαντισμός στις Ινδίες, που είναι ποτισμένα πέρα για πέρα από θρησκευτικές ιδέες, που εξιδανικεύουν τις πιο καθυστερημένες και οικονομικά αντιδραστικές μορφές ζωής, που βλέπουν τη διέξοδο όχι στον προλεταριακό σοσιαλισμό, αλλά στην επιστροφή στις καθυστερημένες αυτές μορφές, που προπαγανδίζουν την παθητικότητα και την άρνηση της ταξικής πάλης, μετατρέπονται στο προτσές της ανάπτυξης της επανάστασης σε ανοιχτή αντιδραστική δύναμη. Ο Γκαντισμός γίνεται ιδεολογία, που όλο και περισσότερο στρέφεται ενάντια στην επανάσταση των λαϊκών μαζών. Πρέπει να καταπολεμηθεί αποφασιστικά απ' τον κομμουνισμό.
Ο Γκαρβισμός, που ήταν ιδεολογία των νέγρων μικροϊδιοχτητών και εργατών στην Αμερική, και που έχει ακόμα και τώρα μια κάποια επιρροή μέσα στις μάζες των νέγρων, έγινε επίσης σήμερα εμπόδιο στο δρόμο της επαναστατικοποίησης αυτών των μαζών. Διεκδικώντας στις αρχές την πλέρια κοινωνική ισότητα των νέγρων, μετατράπηκε σε ιδιόμορφο νέγρικο «σιωνισμό», που στη θέση της πάλης ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό έριξε το σύνθημα: «Πίσω στην Αφρική !». Η επικίνδυνη αυτή ιδεολογία, που στερείται απ' οποιοδήποτε πραγματικό δημοκρατικό γνώρισμα, που της αρέσει να επισείει τα αριστοκρατικά εμβλήματα ενός ανύπαρκτου «νέγρικου βασιλείου», πρέπει να χτυπηθεί αμείλιχτα γιατί όχι μόνο δε βοηθά τη μαζική απελευθερωτική πάλη των νέγρων ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό μα απεναντίας την εμποδίζει.
Σε όλα αυτά τα ρεύματα αντιπαρατίθεται ο προλεταριακός Κομμουνισμός. Όντας η μεγάλη ιδεολογία της παγκόσμιας επαναστατικής εργατικής τάξης, ξεχωρίζει απ' όλα αυτά τα ρεύματα, και στην πρώτη σειρά απ' τη σοσιαλδημοκρατία, στο ότι σε πλήρη συμφωνία με τη διδασκαλία του Μαρξ και του Ένγκελς διεξάγει θεωρητική και πρακτική επαναστατική πάλη για τη διχτατορία του προλεταριάτου, χρησιμοποιώντας όλες τις μορφές της προλεταριακής μαζικής δράσης.
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
Η επιτυχής πάλη της Κομμουνιστικής Διεθνούς για τη διχτατορία του προλεταριάτου, προϋποθέτει την ύπαρξη σε κάθε χώρα συσπειρωμένου, ατσαλωμένου στις μάχες, πειθαρχημένου, συγκεντρωτικού, συνδεδεμένου με τις μάζες Κομμουνιστικού Κόμματος.
Το Κόμμα είναι η πρωτοπορία της εργατικής τάξης, που αποτελείται απ' τα καλλίτερα, τα πιο συνειδητά, τα πιο δραστήρια και τα πιο θαρραλέα μέλη της τάξης. Ενσαρκώνει τη συνολική πείρα της προλεταριακής πάλης. Στηριζόμενο στην επαναστατική θεωρία του Μαρξισμού, εκπροσωπώντας τα γενικά και διαρκή συμφέροντα της τάξης στο σύνολό της, το Κόμμα ενσαρκώνει την ενότητα των προλεταριακών άρχων, της προλεταριακής θέλησης, της προλεταριακής επαναστατικής δράσης. Είναι η επαναστατική οργάνωση που συνδέεται με σιδερένια πειθαρχία και με το πιο αυστηρό επαναστατικό καθεστώς του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, πράμα που πετυχαίνεται με τη συνειδητότητα της προλεταριακής πρωτοπορίας, με την αφοσίωσή της στην Επανάσταση, με την ικανότητά της να έχει αδιάσπαστους δεσμούς με τις προλεταριακές μάζες, με την ορθότητα της πολιτικής καθοδήγησης, που ελέγχεται και φωτίζεται απ' την πείρα των ίδιων των μαζών.
Για να εκπληρώσει το ιστορικό καθήκον της κατάχτησης της διχτατορίας του προλεταριάτου, το Κομμουνιστικό Κόμμα πρέπει πρώτ' απ' όλα να θέσει και να πραγματοποιήσει τους παρακάτω βασικούς στρατηγικούς στόχους:
Πλάτεμα της επιρροής του στην πλειοψηφίας των μελών της τάξης του, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών εργατριών και της εργατικής νεολαίας. Για την επιτυχία του σκοπού αυτού είναι ανάγκη να εξασφαλιστεί η κυρίαρχη επιρροή του Κομμουνιστικού Κόμματος στις πλατιές μαζικές οργανώσεις του προλεταριάτου (Σοβιέτ, επαγγελματικά συνδικάτα, εργοστασιακές επιτροπές, συνεταιρισμοί, αθλητικές, πολιτιστικές οργανώσεις κλπ.). Ιδιαίτερα σπουδαία σημασία, απ' την άποψη της κατάχτησης της πλειοψηφίας του προλεταριάτου, έχει η κατάχτηση των επαγγελματικών συνδικάτων, των πραγματικά μαζικών αυτών οργανώσεων της εργατικής τάξης, που συνδέονται με την καθημερινή της πάλη. Η δουλειά μέσα στα αντιδραστικά συνδικάτα και η επιτυχής κατάχτησή τους, η κατάχτηση της εμπιστοσύνης των πλατιών συνδικαλισμένων μαζών, η αντικατάσταση και η καθαίρεση απ' τα πόστα τους των ρεφορμιστών ηγετών είναι καθήκοντα απ' τα πιο σπουδαία της προκαταρκτικής περιόδου.
Η κατάχτηση της διχτατορίας του προλεταριάτου προϋποθέτει επίσης την ηγεμονία του προλεταριάτου πάνω στα πλατιά στρώματα των εργαζομένων μαζών. Για την πραγματοποίηση του σκοπού αυτού το Κόμμα πρέπει να επεκτείνει την επιρροή του στις μάζες της φτωχολογιάς της πόλης και του χωριού, στα κατώτερα στρώματα των διανοουμένων, στο λεγόμενο «λαουτζίκο», δηλαδή στα μικροαστικά στρώματα γενικά. Ιδιαίτερα μεγάλη σημασία έχει η δουλειά για την εξασφάλιση της επιρροής του Κόμματος στην αγροτιά. Το Κομμουνιστικό Κόμμα οφείλει να αποχτήσει την πλέρια υποστήριξη των πιο κοντινών προς το προλεταριάτο στρωμάτων του χωριού, δηλαδή των εργατών γης και της αγροτικής φτωχολογιάς. Γι' αυτό είναι απαραίτητη η ιδιαίτερη οργάνωση των εργατών γης, η με κάθε μέσο υποστήριξή τους στην πάλη κατά της κεφαλαιοκρατίας του χωριού και η δραστήρια δουλειά ανάμεσα στους φτωχούς αγρότες. Απέναντι στα μεσαία στρώματα της αγροτιάς το Κομμουνιστικό Κόμμα οφείλει (στις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμοί) να εφαρμόσει την πολιτική για την εξασφάλιση της ουδετερότητάς τους. Η εκπλήρωση των καθηκόντων αυτών απ' το προλεταριάτο, που έχει γίνει ο φορέας των συμφερόντων όλου του λαού και καθοδηγητής των πλατιών λαϊκών μαζών στην πάλη τους ενάντια στο ζυγό του χρηματιστικού κεφαλαίου, είναι η απαραίτητη προϋπόθεση της νικηφόρας Κομμουνιστικής Επανάστασης.
Απ' την άποψη της παγκόσμιας πάλης του προλεταριάτου σπουδαιότατα στρατηγικά καθήκοντα της Κομμουνιστικής Διεθνούς είναι τα καθήκοντα της επαναστατικής πάλης στις αποικίες, μισοαποικίες και εξαρτημένες χώρες. Η πάλη αυτή προϋποθέτει την κατάχτηση, κάτω απ' τη σημαία της επανάστασης, των πλατιών μαζών της εργατικής τάξης και της αγροτιάς των αποικιών, πράμα που δεν είναι δυνατό παρά με τη στενότατη συνεργασία μεταξύ του προλεταριάτου των εθνών που καταπιέζουν και των εργαζομένων μαζών των εθνών που καταπιέζονται.
Οργανώνοντας την επανάσταση ενάντια στον ιμπεριαλισμό κάτω απ' τη σημαία της διχτατορίας του προλεταριάτου στις ονομαζόμενες «πολιτισμένες χώρες», η Κομμουνιστική Διεθνής υποστηρίζει κάθε κίνημα ενάντια στην ιμπεριαλιστική βία στις αποικίες, μισοαποικίες και εξαρτημένες χώρες (λόγου χάρη στη Λατινική Αμερική). Διεξάγει προπαγάνδα ενάντια σ' όλες τις μορφές του σωβινισμού και της ιμπεριαλιστικής ταπείνωσης των μεγάλων και μικρών υποδουλωμένων λαών και φυλών (στάση της απέναντι στους νέγρους, απέναντι στους «κίτρινους εργάτες», απέναντι στον αντισημιτισμό κλπ ) και υποστηρίζει την πάλη τους ενάντια στην κεφαλαιοκρατία του έθνους που καταπιέζει. Η Κομμουνιστική Διεθνής διεξάγει ιδιαίτερα δραστήρια πάλη κατά του σωβινισμού των μεγάλων εθνών, σωβινισμού που προπαγανδίζεται τόσο απ' την ιμπεριαλιστική κεφαλαιοκρατία, όσο και απ' τους σοσιαλδημοκράτες πράκτορές της, τη 2η Διεθνή, αντιπαρατάσοντας συνεχώς στην πρακτική της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας την πρακτική της Σοβιετικής Ένωσης, που εδραίωσε αδελφικές σχέσεις ανάμεσα σε ισότιμους λαούς.
Στις χώρες του ιμπεριαλισμού τα Κομμουνιστικά Κόμματα οφείλουν να παρέχουν συστηματική βοήθεια στα αποικιακά απελευθερωτικά επαναστατικά κινήματα και γενικά στα κινήματα των καταπιεζόμενων εθνοτήτων. Η υποχρέωση να παρέχουν την πιο δραστήρια βοήθεια σ' αυτά τα κινήματα πέφτει σε πρώτη γραμμή στους εργάτες της χώρας εκείνης που απ' αυτή εξαρτάται το καταπιεζόμενο έθνος από χρηματιστική, οικονομική ή πολιτική άποψη. Τα Κομμουνιστικά Κόμματα πρέπει ανοιχτά να αναγνωρίσουν το δικαίωμα του αποχωρισμού των αποικιών και το δικαίωμα της προπαγάνδας αυτού του αποχωρισμού, δηλ. την προπαγάνδα της ανεξαρτησίας των αποικιών από το ιμπεριαλιστικό κράτος. Πρέπει να αναγνωρίσουν το δικαίωμα της ένοπλης άμυνας ενάντια στον ιμπεριαλισμό (δηλ. του δικαιώματος της εξέγερσης και του επαναστατικού πολέμου), προπαγάνδα και δραστήρια υποστήριξη της πάλης αυτής με όλα τα δυνατά μέσα. Τα Κομμουνιστικά Κόμματα πρέπει να υιοθετήσουν αυτή τη πολιτική γραμμή απέναντι στα καταπιεζόμενα έθνη.
Στις ίδιες τις αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες τα Κομμουνιστικά Κόμματα είναι υποχρεωμένα να διεξαγάγουν την πιο θαρραλέα και συνεπή πάλη ενάντια στον ξένο ιμπεριαλισμό με την απαραίτητη προπαγάνδιση της ιδέας της προσέγγισης και της συμμαχίας με το προλεταριάτο των ιμπεριαλιστικών χωρών· να ρίχνουν ανοιχτά, να προπαγανδίζουν και να εφαρμόζουν στη ζωή το σύνθημα της αγροτικής επανάστασης, ξεσηκώνοντας τις πλατιές μάζες της αγροτιάς για την ανατροπή του ζυγού των τσιφλικάδων και διεξάγοντας πάλη ενάντια στην αντιδραστική και μεσαιωνική επιρροή του κλήρου, των ιεραποστόλων και λοιπών στοιχείων.
Βασικό καθήκον, σε αυτές τις χώρες, είναι το καθήκον της ανεξάρτητης οργάνωσης των εργατών και αγροτών (ταξικό Κομμουνιστικό Κόμμα του προλεταριάτου, συνδικάτα, αγροτικές ενώσεις και επιτροπές και, σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης, Σοβιέτ κλπ.) και της χειραφέτησής τους απ' την επιρροή της εθνικής μπουρζουαζίας, που μ' αυτήν επιτρέπονται προσωρινές συμφωνίες μόνον εφόσον δεν εμποδίζει την επαναστατική οργάνωση των εργατών και αγροτών και εφόσον διεξάγει πραγματική πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό.
Στον καθορισμό της ταχτικής του κάθε Κομμουνιστικά Κόμμα οφείλει να μελετά τη συγκεκριμένη εσωτερική και εξωτερική κατάσταση, το συσχετισμό των ταξικών δυνάμεων, το βαθμό της σταθερότητας και της δύναμης της μπουρζουαζίας, το βαθμό της προετοιμασίας του προλεταριάτου, τη θέση που παίρνουν τα ενδιάμεσα στρώματα κλπ. Ανάλογα με αυτούς τους όρους το Κόμμα καθορίζει τα συνθήματά του και τις μέθοδες της πάλης του, ξεκινώντας απ' την ανάγκη της κινητοποίησης και οργάνωσης όσο το δυνατό πιο πλατιών μαζών σε όσο το δυνατό πιο ανώτερο επίπεδο πάλης.
Όταν αναπτύσσεται επαναστατική κατάσταση, το Κόμμα προωθεί συγκεκριμένα μεταβατικά και μερικά αιτήματα που καθορίζονται απ' τη συγκεκριμένη κατάσταση· το Κόμμα οφείλει να υποτάσσει αυτά τα αιτήματα και συνθήματα στον επαναστατικό στόχο της κατάχτησης της εξουσίας και της ανατροπής της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας. Είναι απαράδεχτη τόσο η απόσπαση απ' τις καθημερινές ανάγκες και την καθημερινή πάλη της εργατικής τάξης, όσο και ο περιορισμός της δράσης του κόμματος σ' αυτές τις καθημερινές ανάγκες και την καθημερινή πάλη. Καθήκον του κόμματος είναι, ξεκινώντας απ' αυτές τις καθημερινές μικρές ανάγκες, να οδηγήσει την εργατική τάξη στην επαναστατική πάλη για την εξουσία.
Μέσα σε συνθήκες επαναστατικής ανόδου, όταν είναι αποδιοργανωμένες οι κυρίαρχες τάξεις, όταν οι μάζες βρίσκονται σε κατάσταση επαναστατικού αναβρασμού, όταν τα ενδιάμεσα στρώματα ταλαντεύονται προς το μέρος του προλεταριάτου, όταν οι μάζες είναι έτοιμες για δράση και θυσίες, τότε μπροστά στο Κόμμα του προλεταριάτου μπαίνει το καθήκον να τις οδηγήσει στην άμεση επίθεση ενάντια στο κεφαλαιοκρατικό κράτος. Αυτό επιτυγχάνεται με την προπαγάνδα των μεταβατικών συνθημάτων, που ριζοσπαστικοποιούνται όλο και πιο πολύ (σύνθηματα Σοβιέτ, εργατικού έλεγχου πάνω στην παραγωγή, σύνθημα αγροτικών επιτροπών για την κατάληψη της γης των τσιφλικάδων, σύνθημα αφοπλισμού της αστικής τάξης και εξοπλισμού του προλεταριάτου κλπ.) και με την οργάνωση μαζικών ενεργειών, που σ' αυτές πρέπει να υποταχθούν όλοι οι τομείς της Κομματικής ζύμωσης και προπαγάνδας, συμπεριλαμβανομένου και του κοινοβουλευτικού τομέα. Τέτοιες μαζικές ενέργειες είναι: απεργίες, συνδυασμός απεργιών και διαδηλώσεων, συνδυασμός απεργιών και ένοπλων διαδηλώσεων, τέλος γενική απεργία μαζί με ένοπλη εξέγερση ενάντια στην κρατική εξουσία της κεφαλαιοκρατίας. Η τελευταία ανώτατη μορφή πάλης στηρίζεται στους κανόνες της πολεμικής τέχνης, προϋποθέτει στρατηγικό σχέδιο, επιθετικό χαραχτήρα των στρατηγικών επιχειρήσεων, απεριόριστη αυταπάρνηση και ηρωισμό του προλεταριάτου. Απόλυτα θεμελιώδης προϋπόθεση των προηγούμενων μορφών δράσης είναι η οργάνωση των πλατιών μαζών σε μαχητικές ενώσεις, που, από την ίδια τη μορφή τους, αγκαλιάζουν και κινητοποιουν όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων (Συμβούλια Εργατών και Αγροτών Αντιπροσώπων, Συμβούλια Στρατιωτών κλπ ), και η εντατική επαναστατική δουλειά στο στρατό και στο πολεμικό ναυτικό.
Κατά το πέρασμα σε νέα, πιο ριζοσπαστικά συνθήματα τα Κόμματα πρέπει να καθοδηγούνται απ' το βασικό κανόνα της πολιτικής ταχτικής του Λενινισμού που απαιτεί ικανότητα για το τράβηγμα των μαζών σε επαναστατικές θέσεις, έτσι που και αυτές οι ίδιες οι μάζες, με τη δική τους πείρα, να πείθονται για την ορθότητα της κομματικής γραμμής. Η μη τήρηση αυτού του κανόνα οδηγεί αναπόφευκτα στην απόσπαση απ' τις μάζες, στον πουτσισμό και στον ιδεολογικό εκφυλισμό του Κομμουνισμού «σε αριστερό» δόγμα, σε μικροαστικό «επαναστατικό» τυχοδιωκτισμό. Όχι λιγότερο επικίνδυνη είναι επίσης η μη εκμετάλλευση του ανώτατου σημείου ανάπτυξης της επαναστατικής κατάστασης, όταν απ' το Κόμμα του προλεταριάτου απαιτείται θαρραλέα και αποφασιστική έφοδος ενάντια στον εχθρό. Ν' αφήσουμε να μας ξεφύγει τέτοια κατάσταση και να μην αρχίσουμε την εξέγερση σημαίνει να δώσουμε την πρωτοβουλία στον εχθρό και να καταδικάσουμε την επανάσταση σε ήττα.
Μέσα σε συνθήκες μη ύπαρξης επαναστατικής ανόδου τα Κομμουνιστικά Κόμματα οφείλουν, ξεκινώντας απ' τις καθημερινές ανάγκες των εργαζομένων, να θέτουν μερικά συνθήματα και αιτήματα, συνδέοντάς τα με τα βασικά καθήκοντα της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Τα Κομμουνιστικά Κόμματα δεν πρέπει όμως να ρίχνουν τέτοια μεταβατικά συνθήματα που είναι κατάλληλα ειδικά για επαναστατική κατάσταση (π.χ. το σύνθημα του εργατικού ελέγχου κλπ.) και που έξω απ' αυτή μετατρέπονται σε συνθήματα που συγχωνεύονται με το σύστημα των καπιταλιστικών οργανώσεων. Οι μερικές διεκδικήσεις και τα συνθήματα είναι απαραίτητος όρος της ορθής ταχτικής γενικά, ενώ τα μεταβατικά συνθήματα είναι αδιάρρηκτα συνδεμένα με την ύπαρξη επαναστατικής κατάστασης. Απ' την άλλη μεριά, η «κατ' αρχήν» άρνηση των μερικών διεκδικήσεων και των μεταβατικών συνθημάτων είναι ασυμβίβαστη με τις αρχές της ταχτικής του Κομμουνισμού, και η άρνηση αυτή καταδικάζει στην πράξη το Κόμμα στην παθητικότητα και το αποσπά απ' τις μάζες. Και η ταχτική του ενιαίου μετώπου είναι πολύ σημαντική σαν μέσο πιο επιτυχημένης πάλης ενάντια στο κεφάλαιο, ταξικής κινητοποίησης των μαζών, ξεσκεπάσματος και απομόνωσης των ρεφορμιστών αρχηγών, σαν σπουδαιότερο αναπόσπαστο μέρος της ταχτικής των Κομμουνιστικών Κομμάτων σε όλη την προεπαναστατική περίοδο.
Η σωστή εφαρμογή των ταχτικών του ενιαίου μετώπου και η εκπλήρωση του καθήκοντος της κατάχτησης των μαζών γενικά, προϋποθέτουν με τη σειρά τους μια συστηματική και επίμονη δουλειά στα επαγγελματικά συνδικάτα και στις άλλες μαζικές οργανώσεις του προλεταριάτου. Άμεση υποχρέωση κάθε κομμουνιστή είναι ν' ανήκει στο επαγγελματικό συνδικάτο, ακόμα και στο πιο αντιδραστικό, όταν είναι μαζικό. Μόνο με μια συνεχή και συνεπή δουλειά στα συνδικάτα και τις επιχειρήσεις με σκοπό την πιο επίμονη και δραστήρια υπεράσπιση των συμφερόντων των εργατών, με αμείλικτη πάλη ενάντια στη ρεφορμιστική γραφειοκρατία, μπορεί να κατακτηθεί η καθοδήγηση της πάλης των εργατών και να τραβηχτούν με το μέρος του Κόμματος οι οργανωμένες στα Επαγγελματικά Συνδικάτα εργατικές μάζες.
Σε αντίθεση με τη διασπαστική πολιτική των ρεφορμιστών οι κομμουνιστές υπερασπίζουν την ενότητα των επαγγελματικών συνδικάτων σε κάθε χώρα και σε παγκόσμια κλίμακα με βάση την ταξική πάλη, υποστηρίζοντας με κάθε μέσο και ενισχύοντας τη δουλειά της Κόκκινης Συνδικαλιστικής Διεθνούς.
Παλεύοντας παντού για την υπεράσπιση των καθημερινών αναγκών των εργατικών μαζών και των μαζών των εργαζομένων γενικά, χρησιμοποιώντας για το σκοπό της επαναστατικής ζύμωσης και προπαγάνδας το βήμα του αστικού κοινοβουλίου, υποτάσσοντας όλα τα μερικά καθήκοντα στην πάλη για τη διχτατορία του προλεταριάτου, τα Κόμματα της Κομμουνιστικής Διεθνούς θέτουν μερικές διεκδικήσεις και μερικά συνθήματα στους ακόλουθους βασικούς τομείς :
Στον τομέα των εργατικών ζητημάτων με τη στενή έννοια της λέξης: ζητήματα οικονομικής πάλης (πάλη ενάντια στην επίθεση του τραστοποιημένου κεφαλαίου, ζήτημα μεροκάματου, ωρών δουλειάς, υποχρεωτικής διαιτησίας, ανεργίας), που εξελίσσονται σε ζητήματα γενικής πολιτικής πάλης (μεγάλες συγκρούσεις στη βιομηχανία, δικαίωμα οργάνωσης και απεργίας κλπ.)· ζητήματα που έχουν άμεσο πολιτικό χαραχτήρα (φόροι, ακρίβεια της ζωής, φασισμός, καταδίωξη των επαναστατικών Κομμάτων, λευκή τρομοκρατία, τρέχουσα πολιτική της Κυβέρνησης γενικά)· τέλος ζητήματα παγκόσμιας πολιτικής: στάση απέναντι στην Ε.Σ.Σ.Δ. και τις αποικιακές επαναστάσεις, πάλη για την ενότητα του παγκόσμιου συνδικαλιστικού κινήματος, πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον κίνδυνο πολέμου, συστηματική προετοιμασία για την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.
Στον τομέα του αγροτικού ζητήματος τέτοιες μερικές διεκδικήσεις είναι οι διεκδικήσεις που αφορούν τη φορολογική πολιτική, τις υποθήκες της αγροτιάς, την πάλη ενάντια στο τοκογλυφικό κεφάλαιο, την έλλειψη γης για τους φτωχούς χωρικούς, την εκμίσθωση της γης κλπ. Ξεκινώντας από αυτά τα μερικά αιτήματα, το Κομμουνιστικό Κόμμα πρέπει να οξύνει τα αντίστοιχα με τις ανάγκες συνθήματα γενικεύοντάς τα στο σύνθημα της κατάσχεσης της γης των μεγάλων ιδιοκτητών, στο σύνθημα της εργατο-αγροτικής Κυβέρνησης (συνώνυμου της διχτατορίας του προλεταριάτου στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες και της δημοκρατικής διχτατορίας του προλεταριάτου και της αγροτιάς στις καθυστερημένες χώρες και αποικίες).
Εξ' ίσου αναγκαία είναι η διεξαγωγή συστηματικής δουλειάς μέσα στην προλεταριακή και αγροτική νεολαία (κυρίως δια μέσου της Κομμουνιστικής Διεθνούς των Νέων και των τμημάτων της) και μέσα στις γυναίκες, εργάτριες και αγρότισσες, ξεκινώντας απ' τις ιδιαίτερες συνθήκες της ζωής και της πάλης τους, συνδέοντας τις διεκδικήσεις τους με τις γενικές διεκδικήσεις και τα μαχητικά συνθήματα του προλεταριάτου.
Στον τομέα της πάλης ενάντια στην καταπίεση των αποικιακών λαών τα Κομμουνιστικά Κόμματα πρέπει στις ίδιες τις αποικίες να διατυπώνουν μερικές διεκδικήσεις, που καθορίζονται απ' τις ιδιομορφίες της κατάστασης κάθε χώρας: πλήρης ισότητα όλων των εθνών και φυλών· κατάργηση κάθε προνομίου των ξένων· ελευθερία των εργατικών και αγροτικών οργανώσεων· ελάττωση των ωρών δουλειάς· απαγόρευση της παιδικής εργασίας· εξάλειψη των υποδουλωτικών τοκογλυφικών συμβολαίων· ελάττωση και κατάργηση του μισθώματος της γης· ελάττωση των φόρων, άρνηση πληρωμής φόρων κλπ. Όλ' αυτά τα μερικά συνθήματα πρέπει να υποταχτούν στις βασικές διεκδικήσεις των Κομμουνιστικών Κομμάτων, δηλ. πλήρη πολιτική ανεξαρτησία της χώρας και διώξιμο των ιμπεριαλιστών, Κυβέρνηση εργατών και αγροτών, η γη σε όλο το λαό, 8ωρο κλπ. Στις χώρες του ιμπεριαλισμού τα Κομμουνιστικά Κόμματα είναι υποχρεωμένα, υποστηρίζοντας την πάλη στις ίδιες τις αποικίες, να διεξάγουν καμπάνια για την ανάκληση των ιμπεριαλιστικών στρατευμάτων, να διεξάγουν προπαγάνδα μέσα στο στρατό και το πολεμικό ναυτικό για την υπεράσπιση των αγωνιζομένων για την απελευθέρωσή τους καταπιεζόμενων χωρών, να κινητοποιήσουν τις μάζες για το μποϋκοτάρισμα της μεταφοράς στρατευμάτων και πολεμοφοδίων, να οργανώνουν μαζί τους απεργίες και άλλες μορφές μαζικής διαμαρτυρίας κλπ.
Η Κομμουνιστική Διεθνής πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη συστηματική προετοιμασία της πάλης ενάντια στον κίνδυνο των ιμπεριαλιστικών πολέμων. Αμείλικτο ξεσκέπασμα του σοσιαλσωβινισμού, του σοσιαλιμπεριαλισμού, της πασιφιστικής καπηλείας, που σκοπο έχουν να αποκρύψουν τα ιμπεριαλιστικά σχέδια της κεφαλαιοκρατίας· προπαγάνδιση των βασικών συνθημάτων της Κομμουνιστικής Διεθνούς· καθημερινή οργανωτική δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση με υποχρεωτική σύνδεση των νόμιμων και παράνομων μορφών δουλειάς· οργανωτική δουλειά μέσα στο στρατό και το πολεμικό ναυτικό,— τέτοια πρέπει να είναι η δράση των Κομμουνιστικών Κομμάτων. Βασικά συνθήματα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, σε σχέση μ' αυτά, πρέπει να είναι τα παρακάτω : μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε εμφύλιο· ήττα της «δικής μας» ιμπεριαλιστικής κυβέρνησης· υπεράσπιση, με όλα τα μέσα, της Ε Σ.Σ.Δ. και των αποικιών σε περίπτωση ιμπεριαλιστικού πολέμου εναντίον τους. Προπαγάνδιση των συνθημάτων αυτών, ξεσκέπασμα των «σοσιαλιστικών» σοφισμάτων και του «σοσιαλιστικού» πέπλου παραπλάνησης της Κοινωνίας των «Εθνών», συνεχής υπενθύμιση της πείρας του πολέμου του 1914-1918· όλ' αυτά αποτελούν απαραίτητη υποχρέωση όλων των τμημάτων και κάθε μέλους της Κομμουνιστικούς Διεθνούς.
Για το συνδυασμό της επαναστατικής δουλειάς και των επαναστατικών ενεργειών και για την πιο επιτυχή καθοδήγησή τους είναι απαραίτητη η παγκόσμια ταξική πειθαρχία του παγκόσμιου προλεταριάτου, που η σπουδαιότερη προϋπόθεσή της είναι η αυστηρότατη πειθαρχία μέσα στις γραμμές των Κομμουνιστών. Η παγκόσμια αυτή Κομμουνιστική πειθαρχία πρέπει να εκφράζεται στην υποταγή των μερικών και τοπικών συμφερόντων του κινήματος στα γενικά και διαρκή του συμφέροντα και στην απόλυτη εκπλήρωση, απ' όλους τους Κομμουνιστές, των αποφάσεων των καθοδηγητικών οργάνων της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Σε αντίθεση με τη σοσιαλδημοκρατική II Διεθνή, που κάθε Κόμμα της υποτάσσεται στην πειθαρχία της «δικής του» εθνικής μπουρζουαζίας και της «πατρίδας» του, τα τμήματα της Κομμουνιστικής Διεθνούς ξέρουνε μόνο μια πειθαρχία, την πειθαρχία του παγκόσμιου προλεταριάτου, που εξασφαλίζει τη νικηφόρα πάλη των εργατών όλων των χωρών για την παγκόσμια διχτατορία του προλεταριάτου. Σε αντίθεση με τη II Διεθνή, που διασπά τα συνδικάτα, που διεξάγει πάλη ενάντια στους αποικιακούς λαούς και ακολουθει στη πραξη την ενότητα με την κεφαλαιοκρατία, η Κομμουνιστική Διεθνής είναι οργάνωση που στέκεται φρουρός της ενότητας των προλετάριων όλων των χωρών, φρουρός της ενότητας των εργαζομένων όλων των φυλών και όλων των λαών στην πάλη τους ενάντια στο ζυγό του ιμπεριαλισμού. Οι κομμουνιστές με απεριόριστο θάρρος διεξάγουν την πάλη αυτή σε όλους τους τομείς του παγκόσμιου ταξικού μετώπου, παρά την αιματηρή τρομοκρατία της κεφαλαιοκρατίας, όντας σταθερά πεισμένοι, ότι η νίκη του προλεταριάτου είναι αναπόφευκτη και αναπότρεπτη.
«Οι κομμουνιστές θεωρούν ανάξιο να κρύψουνε τις απόψεις και τους σκοπούς τους. Διακηρύσσουν ανοιχτά ότι οι σκοποί τους δεν μπορούνε να πραγματοποιηθούν παρά με τη βίαια ανατροπή όλου του σημερινού κοινωνικού καθεστώτος. Ας τρέμουν οι κυρίαρχες τάξεις μπροστά στην Κομμουνιστική Επανάσταση. Οι προλετάριοι δεν έχουν να χάσουν παρά τα δεσμά τους. Και θα κερδίσουν έναν ολόκληρο κόσμο.
ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΟΙ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΕΝΩΘΕΙΤΕ ! »
Επιστροφή στα "ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ"
